Theo thống kê của Bảo hiểm xã hội (BHXH) Việt Nam, trong ba tháng đầu năm 2021, số người hưởng BHXH một lần tăng hơn 20,5% so cùng kỳ năm 2020. Điều đó đồng nghĩa với việc trong tương lai những người lao động (NLĐ) này khi đến tuổi về hưu sẽ không có thu nhập hằng tháng từ lương hưu để bảo đảm cuộc sống hằng ngày và không được cấp thẻ Bảo hiểm y tế (BHYT) miễn phí để chăm sóc sức khỏe khi về già...
Công đoàn các cấp cần phối hợp BHXH các địa phương chú trọng thông tin, truyền thông rộng rãi tới NLĐ về tính ưu việt, lợi ích lâu dài khi tiếp tục tham gia BHXH.
Nhiều thiệt thòi cho NLĐ nếu nhận BHXH một lần
Theo thống kê của BHXH Việt Nam, số NLĐ nghỉ hưởng BHXH một lần đang có xu hướng gia tăng qua các năm (giai đoạn 2016 - 2020 có tốc độ tăng trung bình mỗi năm khoảng 9%). Đáng lo ngại, trong ba tháng đầu năm 2021, số lượng NLĐ nhận BHXH một lần tiếp tục tăng nhanh. Cả nước đã có 226.503 người hưởng BHXH một lần, tăng hơn 20,5% so cùng kỳ năm 2020. Một số địa phương bị ảnh hưởng của dịch Covid-19 có số người hưởng BHXH một lần tăng cao như: Khánh Hòa, Quảng Nam, Đà Nẵng... Nguyên nhân của tình trạng nêu trên chủ yếu là do tác động của dịch Covid-19, khiến doanh nghiệp gặp khó khăn dẫn đến nhiều lao động mất việc, nghỉ việc. Theo quy định hiện nay, NLĐ nghỉ việc đủ 12 tháng cho nên họ làm thủ tục đề nghị hưởng BHXH một lần với mong muốn có một khoản tiền để trang trải cuộc sống hiện tại.
Có thể thấy, việc NLĐ đăng ký nhận BHXH một lần rời khỏi hệ thống BHXH là thực trạng đáng lo ngại, không chỉ ảnh hưởng trực tiếp đến quyền lợi của họ, mà còn làm ảnh hưởng tới tình hình kinh tế - xã hội, cũng như việc bảo đảm an sinh xã hội. Chia sẻ lo lắng trước tình trạng số NLĐ nhận BHXH một lần gia tăng, Trưởng ban Thực hiện chính sách BHXH (BHXH Việt Nam) Đỗ Ngọc Thọ cho biết: Việc nhận BHXH một lần sẽ đem đến nhiều thiệt thòi cho NLĐ. Vì cái lợi trước mắt mà NLĐ sẽ bỏ lỡ cơ hội được hưởng lương hưu để trang trải cuộc sống, cũng như được hưởng chế độ BHYT để chăm sóc sức khỏe khi về già. Theo tính toán, nếu cùng một thời gian đóng BHXH thì tổng lợi ích bằng tiền khi hưởng lương hưu hằng tháng sẽ cao hơn nhiều khi hưởng BHXH một lần.
Cần chú trọng tuyên truyền cho người lao động
Vì vậy, công đoàn các cấp cần phối hợp BHXH các địa phương chú trọng thông tin, truyền thông rộng rãi tới NLĐ về tính ưu việt, lợi ích lâu dài khi tiếp tục tham gia BHXH. Khuyến nghị họ cân nhắc kỹ, không nên quyết định hưởng BHXH một lần mà nên bảo lưu thời gian đóng BHXH để khi có điều kiện thì tiếp tục tham gia BHXH bắt buộc hoặc tham gia BHXH tự nguyện, để có điều kiện tự bảo đảm cuộc sống và chăm sóc sức khỏe cho bản thân khi về già, hết tuổi lao động.
Theo Bảo hiểm xã hội tỉnh Yên Bái, trong 4 tháng đầu năm 2021, toàn tỉnh có gần 1.300 người hưởng BHXH một lần, tăng hơn 13% so cùng kỳ năm 2020. Nguyên nhân của tình trạng trên chủ yếu là do tác động của dịch Covid-19, khiến doanh nghiệp gặp khó khăn dẫn đến nhiều lao động mất việc, nghỉ việc.
Theo quy định hiện nay, người lao động nghỉ việc đủ 12 tháng cho nên họ làm thủ tục đề nghị hưởng BHXH một lần với mong muốn có một khoản tiền để trang trải cuộc sống hiện tại. Việc người lao động đăng ký nhận BHXH một lần, rời khỏi hệ thống BHXH là thực trạng đáng lo ngại, không chỉ ảnh hưởng trực tiếp đến quyền lợi của chính họ mà còn làm ảnh hưởng tới tình hình kinh tế - xã hội, cũng như việc bảo đảm an sinh xã hội.
Cũng theo cơ quan BHXH nhiều lao động vì cái lợi trước mắt mà rút BHXH 1 lần người lao động sẽ bỏ lỡ cơ hội được hưởng lương hưu để trang trải cuộc sống, cũng như được hưởng chế độ BHYT để chăm sóc sức khỏe khi về già. Hiện nay, Luật BHXH sửa đổi năm 2014 quy định, người lao động đủ tuổi nghỉ hưu trong điều kiện làm việc bình thường, đóng đủ 20 năm BHXH trở lên được hưởng lương hưu. Mức hưởng hằng tháng bằng 45% mức bình quân tiền lương tháng đóng BHXH và tương ứng với số năm đóng theo quy định. Với quy định này, điều kiện về thời gian tối thiểu được hưởng lương hưu quá chặt chẽ và quá dài dẫn đến số người đang tham gia rời bỏ hệ thống BHXH trước tuổi nghỉ hưu khá lớn, nhất là những người tham gia BHXH tự nguyện. Bên cạnh đó, cùng với tác động kinh tế khiến nhiều người không kiên trì đóng BHXH. Hậu quả về lâu dài, người già không có lương hưu sẽ tạo áp lực lớn cho xã hội khi phải bố trí nguồn lực để bảo đảm an sinh, chăm sóc y tế.
Theo ông Phạm Quốc Tuấn – Phó Giám đốc BHXH tỉnh Yên Bái cho biết: Khi nhận BHXH một lần người lao động sẽ rất thiệt thòi .Thứ nhất, tổng số năm đóng nhân với tỷ lệ được hưởng thì sẽ được 1 lần thôi và mất toàn bộ thời gian đóng, không được tính thời gian công tác nữa. Thêm vào đó, người lao động sẽ ra khỏi chế độ chính sách an sinh của Đảng và Nhà nước như lương hưu hay BHYT, chế độ tử tuất,… Sau này, khi tham gia lại người lao động sẽ lại tính từ đầu.
BHXH tự bản thân đã nói lên ý nghĩa BH cho chính mình và cho xã hội, để xảy ra tình trạng rút BHXH 1 lần sẽ để lại những hệ lụy lớn cho người lao động và cho xã hội, tuy nhiên muốn hạn chế điều này không thể chỉ làm bằng cách thắt chặn các quy định cho người lao động mà quan trọng là phải cân bằng về quyền lợi cho người đóng BH để BHXH là nhu cầu của chính người lao động.
Theo thống kê của Bảo hiểm xã hội (BHXH) Việt Nam, trong ba tháng đầu năm 2021, số người hưởng BHXH một lần tăng hơn 20,5% so cùng kỳ năm 2020. Điều đó đồng nghĩa với việc trong tương lai những người lao động (NLĐ) này khi đến tuổi về hưu sẽ không có thu nhập hằng tháng từ lương hưu để bảo đảm cuộc sống hằng ngày và không được cấp thẻ Bảo hiểm y tế (BHYT) miễn phí để chăm sóc sức khỏe khi về già... Nhiều thiệt thòi cho NLĐ nếu nhận BHXH một lần
Theo thống kê của BHXH Việt Nam, số NLĐ nghỉ hưởng BHXH một lần đang có xu hướng gia tăng qua các năm (giai đoạn 2016 - 2020 có tốc độ tăng trung bình mỗi năm khoảng 9%). Đáng lo ngại, trong ba tháng đầu năm 2021, số lượng NLĐ nhận BHXH một lần tiếp tục tăng nhanh. Cả nước đã có 226.503 người hưởng BHXH một lần, tăng hơn 20,5% so cùng kỳ năm 2020. Một số địa phương bị ảnh hưởng của dịch Covid-19 có số người hưởng BHXH một lần tăng cao như: Khánh Hòa, Quảng Nam, Đà Nẵng... Nguyên nhân của tình trạng nêu trên chủ yếu là do tác động của dịch Covid-19, khiến doanh nghiệp gặp khó khăn dẫn đến nhiều lao động mất việc, nghỉ việc. Theo quy định hiện nay, NLĐ nghỉ việc đủ 12 tháng cho nên họ làm thủ tục đề nghị hưởng BHXH một lần với mong muốn có một khoản tiền để trang trải cuộc sống hiện tại.
Có thể thấy, việc NLĐ đăng ký nhận BHXH một lần rời khỏi hệ thống BHXH là thực trạng đáng lo ngại, không chỉ ảnh hưởng trực tiếp đến quyền lợi của họ, mà còn làm ảnh hưởng tới tình hình kinh tế - xã hội, cũng như việc bảo đảm an sinh xã hội. Chia sẻ lo lắng trước tình trạng số NLĐ nhận BHXH một lần gia tăng, Trưởng ban Thực hiện chính sách BHXH (BHXH Việt Nam) Đỗ Ngọc Thọ cho biết: Việc nhận BHXH một lần sẽ đem đến nhiều thiệt thòi cho NLĐ. Vì cái lợi trước mắt mà NLĐ sẽ bỏ lỡ cơ hội được hưởng lương hưu để trang trải cuộc sống, cũng như được hưởng chế độ BHYT để chăm sóc sức khỏe khi về già. Theo tính toán, nếu cùng một thời gian đóng BHXH thì tổng lợi ích bằng tiền khi hưởng lương hưu hằng tháng sẽ cao hơn nhiều khi hưởng BHXH một lần.
Cần chú trọng tuyên truyền cho người lao động
Vì vậy, công đoàn các cấp cần phối hợp BHXH các địa phương chú trọng thông tin, truyền thông rộng rãi tới NLĐ về tính ưu việt, lợi ích lâu dài khi tiếp tục tham gia BHXH. Khuyến nghị họ cân nhắc kỹ, không nên quyết định hưởng BHXH một lần mà nên bảo lưu thời gian đóng BHXH để khi có điều kiện thì tiếp tục tham gia BHXH bắt buộc hoặc tham gia BHXH tự nguyện, để có điều kiện tự bảo đảm cuộc sống và chăm sóc sức khỏe cho bản thân khi về già, hết tuổi lao động.
Theo Bảo hiểm xã hội tỉnh Yên Bái, trong 4 tháng đầu năm 2021, toàn tỉnh có gần 1.300 người hưởng BHXH một lần, tăng hơn 13% so cùng kỳ năm 2020. Nguyên nhân của tình trạng trên chủ yếu là do tác động của dịch Covid-19, khiến doanh nghiệp gặp khó khăn dẫn đến nhiều lao động mất việc, nghỉ việc.
Theo quy định hiện nay, người lao động nghỉ việc đủ 12 tháng cho nên họ làm thủ tục đề nghị hưởng BHXH một lần với mong muốn có một khoản tiền để trang trải cuộc sống hiện tại. Việc người lao động đăng ký nhận BHXH một lần, rời khỏi hệ thống BHXH là thực trạng đáng lo ngại, không chỉ ảnh hưởng trực tiếp đến quyền lợi của chính họ mà còn làm ảnh hưởng tới tình hình kinh tế - xã hội, cũng như việc bảo đảm an sinh xã hội.
Cũng theo cơ quan BHXH nhiều lao động vì cái lợi trước mắt mà rút BHXH 1 lần người lao động sẽ bỏ lỡ cơ hội được hưởng lương hưu để trang trải cuộc sống, cũng như được hưởng chế độ BHYT để chăm sóc sức khỏe khi về già. Hiện nay, Luật BHXH sửa đổi năm 2014 quy định, người lao động đủ tuổi nghỉ hưu trong điều kiện làm việc bình thường, đóng đủ 20 năm BHXH trở lên được hưởng lương hưu. Mức hưởng hằng tháng bằng 45% mức bình quân tiền lương tháng đóng BHXH và tương ứng với số năm đóng theo quy định. Với quy định này, điều kiện về thời gian tối thiểu được hưởng lương hưu quá chặt chẽ và quá dài dẫn đến số người đang tham gia rời bỏ hệ thống BHXH trước tuổi nghỉ hưu khá lớn, nhất là những người tham gia BHXH tự nguyện. Bên cạnh đó, cùng với tác động kinh tế khiến nhiều người không kiên trì đóng BHXH. Hậu quả về lâu dài, người già không có lương hưu sẽ tạo áp lực lớn cho xã hội khi phải bố trí nguồn lực để bảo đảm an sinh, chăm sóc y tế.
Theo ông Phạm Quốc Tuấn – Phó Giám đốc BHXH tỉnh Yên Bái cho biết: Khi nhận BHXH một lần người lao động sẽ rất thiệt thòi .Thứ nhất, tổng số năm đóng nhân với tỷ lệ được hưởng thì sẽ được 1 lần thôi và mất toàn bộ thời gian đóng, không được tính thời gian công tác nữa. Thêm vào đó, người lao động sẽ ra khỏi chế độ chính sách an sinh của Đảng và Nhà nước như lương hưu hay BHYT, chế độ tử tuất,… Sau này, khi tham gia lại người lao động sẽ lại tính từ đầu.
BHXH tự bản thân đã nói lên ý nghĩa BH cho chính mình và cho xã hội, để xảy ra tình trạng rút BHXH 1 lần sẽ để lại những hệ lụy lớn cho người lao động và cho xã hội, tuy nhiên muốn hạn chế điều này không thể chỉ làm bằng cách thắt chặn các quy định cho người lao động mà quan trọng là phải cân bằng về quyền lợi cho người đóng BH để BHXH là nhu cầu của chính người lao động.