CTTĐT – Yên Bái là một vùng đất có nền văn hóa ẩm thực đặc sắc với nhiều món ăn ngon độc đáo, nếu nhắc đến ẩm thực Yên Bái người ta hay nghĩ đến Ruốc tôm Mường Lò, Rêu suối Mường Lò… và sẽ không thể nào bỏ qua được món xôi Trứng kiến Yên Bái nức tiếng khắp vùng miền.

Cổng thông tin điện tử tỉnh – Yên Bái là một vùng đất có nền văn hóa ẩm thực đặc sắc với nhiều món ăn ngon độc đáo, nếu nhắc đến ẩm thực Yên Bái người ta hay nghĩ đến Ruốc tôm Mường Lò, Rêu suối Mường Lò… và sẽ không thể nào bỏ qua được món xôi Trứng kiến Yên Bái nức tiếng khắp vùng miền.Hàng năm, vào tầm tháng ba, khi mặt trời đỏ như hoa dong giềng, người người nhà nhà của miền cao Yên Bái lại kháo với nhau rằng: “Ầy dà! Đến mùa trứng kiến rồi đấy”. Vậy là đàn ông cùng nhau mang dao lên rừng để không bỏ lỡ dịp may chỉ có một lần trong năm này. Họ lấy trứng kiến về cho phụ nữ chế biến thành các món ăn độc đáo thơm ngon bổ dưỡng, mà hầu như chỉ có ở Yên Bái, trong đó phải nói đến món xôi Trứng kiến. Xôi trứng kiến của vùng đất Yên Bái được làm từ thành phần chính là gạo nếp nương và trứng của kiến đen được lấy ở trong rừng. Ngoài ra, các gia vị đặc trưng cũng là phần chính làm nên mùi hương thơm lừng của món ăn này. Từng hạt xôi mềm dẻo được ăn với củ kiệu phi thơm với mỡ gà, và món này được gói trong lá chuối ngự thơm thơm rất ngon. Không phải tất cả các loại kiến trên rừng đều có thể lấy trứng và ăn được. Các loại trứng kiến đều có hương vị khác nhau. Và loại kiến lấy trứng tại đây có một tên gọi khác là con ngạt. Người dân địa phương rất giỏi phân biệt, chỉ cần nhìn qua một chút là có thể biết được tổ kiến nào có thể lấy trứng được. Trứng kiến có tổ to gần bằng một chiếc mũ cối. Người dân thường đập vào tổ cho kiến chạy hết ra ngoài, rồi dùng dao bổ làm đôi vào vỏ tổ kiến để lấy được trứng. Đặc biệt, người ta thường để lại một ít trứng để tổ có thể tiếp tục sinh sản vào mùa sau. Các hạt trứng kiến to bằng hạt gạo, căng bóng, có màu trắng đục và hương thơm dịu dịu khá đặc trưng. Cách chế biến xôi trứng kiến khá tỉ mỉ và cẩn thận. Sau khi lấy trứng kiến về thì sẽ được chế biến lại thật sạch rồi đem xào để cho trứng kiến  dậy mùi thơm. Trứng kiến đã xào sẽ được đặt trong lá chuối ngự, vì lá chuối ngự rất thơm. Còn nếp để nấu xôi sẽ được người nấu lựa loại ngon nhất rồi ngâm với các loại lá cũng đã được chọn kĩ. Các lá này không chỉ làm cho xôi có màu sắc bắt mắt mà còn làm tăng hương vị cho xôi. Sau đó, người ta dùng lá dong để ngăn thành các ô cho không lẫn màu, sau đó thì cho vào chõ xôi, xung quanh là những hạt nếp nương đã được ngâm và vo sạch sẽ. Nếp được chọn để làm món xôi trứng kiến cũng không đơn giản là chọn loại nào cũng được. Phải chọn loại nếp nương hạt to mẩy, trắng ngần và thơm nức mũi, được ngâm từ 3 – 4 tiếng rồi đem đồ, sau đó mới dùng để nấu xôi tiếp. Khi thấy hạt nếp chuyển thành màu trắng trong, hương thơm của nếp hương tỏa ra đậm mùi xen lẫn với mùi thơm củ kiệu phi mỡ gà, mùi béo bùi của trứng kiến thì đó chính là lúc xôi chín rồi đó! Bạn chỉ nên dùng đũa xới xôi trứng kiến thật nhẹ nhẹ để xôi chín được đều và trứng kiến không bị vỡ. Các gia vị đặc trưng tạo nên mùi hương thơm lừng của món ăn này. Khi xôi chin thì rắc trứng kiến vào rồi nhẹ tay đảo đều. Xôi trứng kiến khi ăn sẽ có vị béo ngậy của trứng kiến cùng với hạt xôi mềm dẻo, được ăn với củ kiệu phi thơm với mỡ gà cực kỳ hấp dẫn. Hương vị độc đáo của món xôi trứng kiến này đã làm say lòng biết bao người và trở thành đặc sản nổi tiếng của vùng cao Yên Bái. Nếu có dịp ghé đến đây, bạn đừng bỏ lỡ cơ hội thưởng thức món xôi trứng kiến nổi tiếng vùng Tây Bắc này. Chắc chắn rằng những dư vị khó quên mà món ăn mang lại sẽ khiến bạn muốn quay trở lại vùng đất Yên Bái thêm nhiều lần nữa.