Đến với vùng cao Mù Cang Chải, du khách được đắm mình trong không gian văn hóa đặc sắc của đồng bào Mông, tham gia Hội thi chọi Dê vô cùng độc đáo.
Ảnh tại lễ hội thi chọi Dê vùng cao Mù Cang Chải
Huyện Mù Cang Chải là địa phương có địa hình đồi núi dốc, khí hậu thuận lợi cho phát triển nuôi dê. Nhờ nuôi dê mà nhiều hộ gia đình ở đây đã vươn lên thoát nghèo. Dê là loài vật thích ứng rộng với mùi vị các loại thức ăn. Nó có thể ăn được nhiều loại thức ăn có nhiều độc tố, cay, đắng mà gia súc khác không ăn được như lá xoan, lá xà cừ, lá keo tai tượng, cỏ bướm... thậm chí cả lá ngón. Nó có khả năng chịu khát rất giỏi, còn có khả năng đứng bằng hai chân, bứt các loại lá cây, hoa trên cao, thậm chí trèo hẳn lên cây để chọn, bứt các phần ngon nên rất thích hợp với địa hình núi dốc ở Mù Cang Chải. Dê còn là một loài vật có tính khí bất thường và hiếu động, rất phàm ăn nhưng luôn luôn tìm những thức ăn mới nên vừa ăn vừa phá. Chúng có thể ăn 170 loài cây chiếm 80% loài cây hoang dại.
Hội thi Chọi Dê là một trong những hoạt động sinh hoạt văn hóa dân gian, gắn liền với đời sống văn hóa tâm linh, thể hiện tinh thần thượng võ của người dân miền núi, với khát vọng chinh phục thiên nhiên, làm chủ núi rừng, cầu mong cuộc sống nhân dân ấm no, hành phúc. Đây là hoạt động gắn liền với sự phát triển trong suốt chiều dài lịch sử của vùng đất và con người Mù Cang Chải; đồng thời nhằm giới thiệu, tôn vinh, quảng bá tiềm năng, thế mạnh phát triển du lịch, nâng cao ý thức bảo tồn, giữ gìn và phát huy bản sắc văn hóa dân tộc gắn với với phát triển du lịch góp phần thúc đẩy phát triển kinh tế, xã hội của địa phương; đồng thời tạo mối liên kết phát triển du lịch bền vững giữa các địa phương.
Trong thế giới tự nhiên, dê là một trong những loài hiếu chiến, bản năng nhất khi muốn thể hiện chủ quyền chiếm hữu với dê cái. Để được tham gia thi đấu, dê được lựa chọn rất kỹ, chú dê phải thật dũng mãnh, can trường nhất, đủ uy lực để có những chiến thuật khéo léo, những pha ra đòn đẹp mắt nhưng cũng không kém phần hiểm hóc nhằm hạ gục đối phương, giống như những cuộc chiến trong tự nhiên giành quyền sở hữu con dê cái. Dê tham gia hội thi là dê đực từ 2 năm tuổi trở lên, nhanh nhẹn, không mắc các bệnh truyền nhiễm đều được đăng ký thi đấu. Dê không dùng bất kỳ chất kích thích hay không bôi hóa chất, chất độc vào sừng dê. Vì thế, những đấu sĩ dê tung những miếng đòn ra phía đối phương không hề nương nhẹ, đầu đối đầu, sừng gõ nhau tạo nên những tiếng gõ côm cốp và không thiếu những tình huống hài hước, vui nhộn.
Mỗi trận đấu kéo dài 15 phút. Trong thời gian thi đấu, nếu không có dê bỏ chạy thì trận đấu sẽ được phân thắng bại bằng cách tính điểm dựa vào miếng đánh của các "đấu sỹ". Dê cũng có những miếng ra đòn đặc trưng để hạ đối thủ bằng những cú lao đầu, đối đầu trực diện, khóa sừng, khóa chân.
Điểm đặc biệt của Hội chọi dê huyện Mù Cang Chải, tỉnh Yên Bái khác với những lễ hội thi chọi khác là những đấu sĩ dê dù thắng hay thua đều không bị xẻ thịt. Những đấu sĩ dê thắng giải cao còn được lựa chọn để chăm sóc và thả lại về đàn để tiếp tục nhân giống, tạo ra đàn dê khỏe mạnh nhằm duy trì nguồn gene tốt, tăng nhanh số lượng đàn, góp phần thúc đẩy kinh tế địa phương.
104 lượt xem
Ban Biên tập
Đến với vùng cao Mù Cang Chải, du khách được đắm mình trong không gian văn hóa đặc sắc của đồng bào Mông, tham gia Hội thi chọi Dê vô cùng độc đáo.Huyện Mù Cang Chải là địa phương có địa hình đồi núi dốc, khí hậu thuận lợi cho phát triển nuôi dê. Nhờ nuôi dê mà nhiều hộ gia đình ở đây đã vươn lên thoát nghèo. Dê là loài vật thích ứng rộng với mùi vị các loại thức ăn. Nó có thể ăn được nhiều loại thức ăn có nhiều độc tố, cay, đắng mà gia súc khác không ăn được như lá xoan, lá xà cừ, lá keo tai tượng, cỏ bướm... thậm chí cả lá ngón. Nó có khả năng chịu khát rất giỏi, còn có khả năng đứng bằng hai chân, bứt các loại lá cây, hoa trên cao, thậm chí trèo hẳn lên cây để chọn, bứt các phần ngon nên rất thích hợp với địa hình núi dốc ở Mù Cang Chải. Dê còn là một loài vật có tính khí bất thường và hiếu động, rất phàm ăn nhưng luôn luôn tìm những thức ăn mới nên vừa ăn vừa phá. Chúng có thể ăn 170 loài cây chiếm 80% loài cây hoang dại.
Hội thi Chọi Dê là một trong những hoạt động sinh hoạt văn hóa dân gian, gắn liền với đời sống văn hóa tâm linh, thể hiện tinh thần thượng võ của người dân miền núi, với khát vọng chinh phục thiên nhiên, làm chủ núi rừng, cầu mong cuộc sống nhân dân ấm no, hành phúc. Đây là hoạt động gắn liền với sự phát triển trong suốt chiều dài lịch sử của vùng đất và con người Mù Cang Chải; đồng thời nhằm giới thiệu, tôn vinh, quảng bá tiềm năng, thế mạnh phát triển du lịch, nâng cao ý thức bảo tồn, giữ gìn và phát huy bản sắc văn hóa dân tộc gắn với với phát triển du lịch góp phần thúc đẩy phát triển kinh tế, xã hội của địa phương; đồng thời tạo mối liên kết phát triển du lịch bền vững giữa các địa phương.
Trong thế giới tự nhiên, dê là một trong những loài hiếu chiến, bản năng nhất khi muốn thể hiện chủ quyền chiếm hữu với dê cái. Để được tham gia thi đấu, dê được lựa chọn rất kỹ, chú dê phải thật dũng mãnh, can trường nhất, đủ uy lực để có những chiến thuật khéo léo, những pha ra đòn đẹp mắt nhưng cũng không kém phần hiểm hóc nhằm hạ gục đối phương, giống như những cuộc chiến trong tự nhiên giành quyền sở hữu con dê cái. Dê tham gia hội thi là dê đực từ 2 năm tuổi trở lên, nhanh nhẹn, không mắc các bệnh truyền nhiễm đều được đăng ký thi đấu. Dê không dùng bất kỳ chất kích thích hay không bôi hóa chất, chất độc vào sừng dê. Vì thế, những đấu sĩ dê tung những miếng đòn ra phía đối phương không hề nương nhẹ, đầu đối đầu, sừng gõ nhau tạo nên những tiếng gõ côm cốp và không thiếu những tình huống hài hước, vui nhộn.
Mỗi trận đấu kéo dài 15 phút. Trong thời gian thi đấu, nếu không có dê bỏ chạy thì trận đấu sẽ được phân thắng bại bằng cách tính điểm dựa vào miếng đánh của các "đấu sỹ". Dê cũng có những miếng ra đòn đặc trưng để hạ đối thủ bằng những cú lao đầu, đối đầu trực diện, khóa sừng, khóa chân.
Điểm đặc biệt của Hội chọi dê huyện Mù Cang Chải, tỉnh Yên Bái khác với những lễ hội thi chọi khác là những đấu sĩ dê dù thắng hay thua đều không bị xẻ thịt. Những đấu sĩ dê thắng giải cao còn được lựa chọn để chăm sóc và thả lại về đàn để tiếp tục nhân giống, tạo ra đàn dê khỏe mạnh nhằm duy trì nguồn gene tốt, tăng nhanh số lượng đàn, góp phần thúc đẩy kinh tế địa phương.
Các bài khác
- Đặc sắc chợ phiên của đồng bào Mông Mù Cang Chải, tỉnh Yên Bái (08/05/2024)
- Độc đáo “Lễ đón dâu” trong đám cưới người Tày ở Lục Yên - Yên Bái (27/03/2024)
- Ngày hội Pay Tái, xã Lâm Thượng, huyện Lục Yên, tỉnh Yên Bái (20/02/2024)
- Lễ cúng cơm mới của người Mông Mù Cang Chải - Yên Bái (18/09/2019)
- Gìn giữ nét độc đáo điệu múa Chuông của người Dao xã Suối Quyền, huyện Văn Chấn, tỉnh Yên Bái (20/03/2018)
- Độc đáo phong tục đón Tết của người Phù Lá, xã Châu Quế Thượng, huyện Văn Yên, tỉnh Yên Bái (20/03/2018)
- Phong tục đón Tết của người Dao đỏ xã Khai Trung, huyện Lục Yên (20/03/2018)
- Nét đẹp văn hóa dệt thổ cẩm của người Thái - Mường Lò (15/09/2017)
- Lễ Cầu an dân tộc Sán Chay - Yên Bái (14/08/2016)
- Lễ cúng đặt tên cho trẻ mới sinh của người Thái đen - Yên Bái (14/08/2016)
Xem thêm »