CTTĐT - Nghĩa Lộ là nơi quần tụ của nhiều dân tộc anh em cùng chung sống và hội tụ đa sắc màu văn hóa các dân tộc Tây Bắc với nhiều di sản văn hóa phi vật thể quốc gia được ghi danh, đã trở thành điểm nhấn, đưa du lịch Mường Lò - Nghĩa Lộ trở thành cái tên được tìm kiếm nhiều trên bản đồ du lịch Nghĩa Lộ nói riêng và Yên Bái nói trong nước và quốc tế.
Thị xã Nghĩa Lộ luôn đặt trọng tâm phát triển du lịch có chất lượng, thương hiệu, hướng tới chuyên nghiệp, hiện đại
Với mục tiêu xây dựng thị xã Nghĩa Lộ trở thành trung tâm kinh tế - văn hóa phát triển ở khu vực phía Tây của tỉnh và hoàn thành Đề án xây dựng thị xã trở thành thị xã văn hóa - du lịch. Trong những năm qua Đảng bộ, chính quyền, nhân dân các dân tộc thị xã Nghĩa Lộ đã không ngừng phát huy truyền thống đoàn kết, đẩy mạnh đổi mới, sáng tạo, đưa thị xã chuyển mình mạnh mẽ. Đặc biệt, công tác bảo tồn bản văn hóa truyền thống kết hợp phát triển du lịch đã được quan tâm chú trọng và đạt được nhiều kết quả đóng góp vào sự phát triển chung của tỉnh.
Cùng với các địa phương trong tỉnh Yên Bái, Đảng bộ thị xã Nghĩa Lộ đã tập trung mọi nguồn lực cho phát triển du lịch gắn với bảo tồn bản sắc văn hóa, trong đó đã quan tâm xây dựng các Bản, làng văn hóa truyền thống gắn với xây dựng và nâng cao chất lượng các mô hình du lịch cộng đồng hiện có. Chú trọng giữ gìn tập tục truyền thống tốt đẹp, kiến trúc nhà sàn đặc trưng, trang phục truyền thống, ngôn ngữ, khôi phục nghề truyền thống như: Dệt thổ cẩm dân tộc Thái, Mường, đan lát thủ công, làm đệm, chế tác nhạc cụ dân tộc, khuyến khích mở rộng sản xuất, tìm đầu ra cho nghề truyền thống theo tiêu chí phát triển làng nghề gắn với phát triển du lịch. Chú trọng rà soát, quy hoạch bản, làng văn hóa truyền thống đặc trưng của các dân tộc Thái, Mường tại các xã Nghĩa An, Nghĩa Lợi, Thanh Lương, Phúc Sơn, Nghĩa Phúc, Hạnh Sơn. Vận dụng chính sách của Trung ương, tỉnh và thị xã để bảo tồn làng, bản truyền thống. Nổi bật trong đó là văn hoá dân tộc Thái đã trở thành một tiềm năng vô giá đối với phát triển du lịch, làm nên thương hiệu riêng cho du lịch thị xã. Nhiều lễ hội truyền thống được bảo tồn, khai thác và tổ chức đã thu hút các tầng lớp nhân dân và du khách tham gia như: Lễ hội Rằm tháng Giêng, Hội Hạn Khuống, Tết Xíp Xí (dịp rằm Tháng bảy)... Điểm nhấn trong các lễ hội ở Nghĩa Lộ chính là Lễ hội Văn hóa - du lịch Mường Lò được tổ chức thường niên và được đầu tư công phu, nhất là trong việc khai thác các giá trị văn hóa truyền thống và công tác xã hội hóa, vận động sự tham gia, hưởng ứng của các tầng lớp nhân dân.
Những kết quả bước đầu đạt được trong phát triển du lịch gắn với bảo tồn và phát huy bản sắc văn hóa, môi trường sinh thái đã từng bước góp phần xây dựng thương hiệu cho Nghĩa Lộ với những dấu ấn độc đáo, tiêu biểu như: Năm 2017 Hội Hạn Khuống được công nhận là di sản văn hóa phi vật thể quốc gia; năm 2021 Nghệ thuật Xòe Thái được UNESCO ghi danh vào danh sách di sản văn hóa phi vật thể đại diện của nhân loại; năm 2024 Lễ Xên Đông được công nhận là di sản văn hóa phi vật thể quốc gia cùng nhiều giá trị văn hóa khác đang được bảo tồn, phát huy,...Việc ghi danh di sản văn hóa không chỉ là niềm tự hào của riêng người dân Nghĩa Lộ, mà còn là niềm tự hào chung của tỉnh Yên Bái và đồng bào Thái khắp nơi trong cả nước, đồng thời là sự ghi nhận những nỗ lực trong việc bảo tồn, gìn giữ, bởi tình yêu quê hương và một nền văn hóa đặc sắc, riêng có ở Mường Lò - Nghĩa Lộ.
Với mục tiêu "Biến di sản thành tài sản”, thị xã Nghĩa Lộ luôn đặt trọng tâm phát triển du lịch có chất lượng, thương hiệu, hướng tới chuyên nghiệp, hiện đại. Địa phương đang tích cực quảng bá, phát huy giá trị các di sản văn hóa phi vật thể quốc gia đã được công. Đến nay, Xòe Thái đã trở thành một thương hiệu văn hóa nổi bật của Nghĩa Lộ, xòe được tổ chức trong những hoạt động thường ngày, trong các sự kiện lớn, nhỏ, các lễ hội. 6 điệu xòe cơ bản đã trở thành nguồn cảm hứng tạo nên những màn Xòe Nghệ thuật trong Hội thi “Lung linh vòng xòe” được tổ chức thường niên trong nhiều năm qua. Đặc biệt, trong tháng 12 vừa qua, thị xã Nghĩa Lộ tiếp tục khai trương, ra mắt tuyến phố đi bộ, nơi 14 câu lạc bộ văn hóa, văn nghệ dân gian đến từ các xã, phường trên địa bàn thị xã biểu diễn, cũng là một trong những nét đặc sắc của du lịch Nghĩa Lộ.
Ngoài tập trung phát triển du lịch, thị xã luôn quan tâm chú trọng bảo vệ bản sắc văn hóa, môi trường sinh thái. Quan tâm mở rộng, phát triển đa dạng hóa sản phẩm loại hình du lịch sinh thái nghỉ dưỡng với các hoạt động khám phá, trải nghiệm trên suối Thia, đồi chè, đồi cây ăn trái Nghĩa Lộ, Phù Nham và các khu sinh thái đang được đầu tư xây dựng. Hướng tới mục tiêu xây dựng môi trường du lịch thân thiện, lành mạnh và văn minh cho du khách đến với miền đất Nghĩa Lộ - Mường Lò. Sự nỗ lực quảng bá thương hiệu, đưa vào khai thác và xây dựng thêm nhiều sản phẩm du lịch mới gắn với phát huy di sản văn hóa vật thể, phi vật thể tiêu biểu của đồng bào dân tộc thiểu số đã đưa du lịch Mường Lò - Nghĩa Lộ ngày càng khởi sắc, tăng cả về lượt khách và doanh thu, riêng trong năm 2024 thị xã đã đón 352.888 lượt khách, đạt 110,3% kế hoạch (trong đó khách quốc tế 50.082lượt, vượt 11,3% kế hoạch).
Để sớm hoàn thành mục tiêu dựng thị xã Nghĩa Lộ trở thành trung tâm kinh tế - văn hóa phát triển ở khu vực phía tây của tỉnh. Đến năm 2025 hoàn thành cơ bản mục tiêu của đô thị loại III theo hướng xây dựng thị xã văn hóa, du lịch, văn minh, phát triển xanh, hài hòa, bản sắc, hạnh phúc trong thời gian tới, nhất là phát triển du lịch gắn với bảo vệ bản sắc văn hóa, môi trường sinh thái, thị xã Nghĩa Lộ tiếp tục thực hiện nhiệm vụ chính trị gắn với nhiệm vụ bảo tồn văn hóa truyền thống và phát triển du lịch để tạo ra những mô hình du lịch đặc trưng, bản sắc và riêng có. Nghĩa Lộ xác định lấy văn hóa làm nền tảng để phát triển du lịch. Đây cũng chính là yếu tố tạo nên sự khác biệt giữa thị xã với các địa phương làm du lịch khác, với tiêu chí: Du lịch từ nhân dân, do nhân dân và vì nhân dân. Không ai khác ngoài người dân chính là chủ thể và cũng là động lực, là mục tiêu để phát triển thị xã văn hóa - du lịch, do đó cần nâng cao nhận thức cho người dân hiểu, chủ động làm du lịch và nỗ lực trong vai trò chủ thể tạo ra sản phẩm du lịch cộng đồng của địa phương.
Tập trung nguồn lực xây dựng các bản văn hóa truyền thống gắn với xây dựng và nâng cao chất lượng các mô hình du lịch cộng đồng hiện có. Chú trọng giữ gìn tập tục truyền thống tốt đẹp, kiến trúc nhà ở đặc trưng, trang phục truyền thống, ngôn ngữ, lối sống cộng đồng. Khôi phục nghề truyền thống, khuyến khích mở rộng sản xuất, tìm đầu ra cho nghề truyền thống theo tiêu chí phát triển làng nghề gắn với phát triển du lịch.
Tăng cường tổ chức các cuộc thi trình diễn, chương trình giao lưu văn hóa, biến những giá trị văn hóa truyền thống trở thành thương hiệu riêng tại các lễ hội, nhất là lễ hội văn hóa, du lịch Mường Lò tổ chức hàng năm. Đây chính là những hoạt động thiết thực để tạo môi trường cho các giá trị văn hóa được phát huy. Quan tâm xây dựng bảo tồn, khai thác, phát huy hiệu quả các giá trị văn hoá truyền thống giàu bản sắc của đồng bào các dân tộc vùng Mường Lò. Tiếp tục thực hiện một số đề án, dự án nghiên cứu, bảo tồn một số giá trị văn hoá đặc thù của đồng bào các dân tộc. Quan tâm bảo tồn di sản văn hóa phi vật thể đại diện của nhân loại đã được ghi nhận và tiếp tục đề nghị ghi danh một số giá trị văn hóa truyền thống tiêu biểu vào danh mục di sản văn hóa phi vật thể quốc gia.
Tập trung xây dựng “Con người văn hóa” và “Cộng đồng làm du lịch” để phát huy vai trò của mỗi công dân và của cả cộng đồng trong mục tiêu phát triển du lịch và văn hóa du lịch của thị xã. Tích cực xây dựng hình ảnh con người Nghĩa Lộ - Mường Lò “Thân thiện, đoàn kết, nhân ái, sáng tạo, hội nhập”; giữ gìn phong tục truyền thống và văn hóa tốt đẹp (trang phục, tiếng nói, chữ viết...); bảo vệ cảnh quan, môi trường để hướng đến xây dựng thị xã Nghĩa Lộ “Xanh, hài hòa, bản sắc, hạnh phúc”. Thực hiện tiêu chí mỗi người dân là một hướng dẫn viên du lịch, sẵn sàng cung cấp thông tin đầy đủ, chính xác cho du khách.
Cùng với những tiềm năng, lợi thế về thiên nhiên, các nét văn hóa đặc sắc của các dân tộc trên địa bàn, những người dân hồn hậu, mến khách thì mỗi giá trị bản sắc văn hóa của thị xã sẽ không chỉ là niềm tự hào mà còn là tài nguyên du lịch có sức hấp dẫn mạnh mẽ, góp phần quan trọng định vị hình ảnh, thương hiệu du lịch Mường Lò - Nghĩa Lộ, nơi hội tụ sắc màu Tây Bắc đến với du khách trong nước và quốc tế.
Nghị quyết Đại hội Đảng bộ thị xã lần thứ XIV xác định: Phấn đấu đến năm 2025 thị xã Nghĩa Lộ cơ bản đạt các tiêu chí đô thị loại III . Với những tiền đề, kết quả bước đầu trong việc thực hiện Đề án “Xây dựng thị xã Nghĩa Lộ thành thị xã văn hóa, du lịch giai đoạn 2021 - 2025” sẽ tạo thêm nhiều cơ hội và nguồn lực để thị xã sớm hoàn thành mục tiêu xây dựng thị xã văn hóa - du lịch Nghĩa Lộ theo đúng lộ trình, góp phần xây dựng và phát triển thị xã cơ bản đạt các tiêu chí đô thị loại III vào năm 2025./.
580 lượt xem
Thanh Bình
Cổng thông tin điện tử tỉnh - Nghĩa Lộ là nơi quần tụ của nhiều dân tộc anh em cùng chung sống và hội tụ đa sắc màu văn hóa các dân tộc Tây Bắc với nhiều di sản văn hóa phi vật thể quốc gia được ghi danh, đã trở thành điểm nhấn, đưa du lịch Mường Lò - Nghĩa Lộ trở thành cái tên được tìm kiếm nhiều trên bản đồ du lịch Nghĩa Lộ nói riêng và Yên Bái nói trong nước và quốc tế. Với mục tiêu xây dựng thị xã Nghĩa Lộ trở thành trung tâm kinh tế - văn hóa phát triển ở khu vực phía Tây của tỉnh và hoàn thành Đề án xây dựng thị xã trở thành thị xã văn hóa - du lịch. Trong những năm qua Đảng bộ, chính quyền, nhân dân các dân tộc thị xã Nghĩa Lộ đã không ngừng phát huy truyền thống đoàn kết, đẩy mạnh đổi mới, sáng tạo, đưa thị xã chuyển mình mạnh mẽ. Đặc biệt, công tác bảo tồn bản văn hóa truyền thống kết hợp phát triển du lịch đã được quan tâm chú trọng và đạt được nhiều kết quả đóng góp vào sự phát triển chung của tỉnh.
Cùng với các địa phương trong tỉnh Yên Bái, Đảng bộ thị xã Nghĩa Lộ đã tập trung mọi nguồn lực cho phát triển du lịch gắn với bảo tồn bản sắc văn hóa, trong đó đã quan tâm xây dựng các Bản, làng văn hóa truyền thống gắn với xây dựng và nâng cao chất lượng các mô hình du lịch cộng đồng hiện có. Chú trọng giữ gìn tập tục truyền thống tốt đẹp, kiến trúc nhà sàn đặc trưng, trang phục truyền thống, ngôn ngữ, khôi phục nghề truyền thống như: Dệt thổ cẩm dân tộc Thái, Mường, đan lát thủ công, làm đệm, chế tác nhạc cụ dân tộc, khuyến khích mở rộng sản xuất, tìm đầu ra cho nghề truyền thống theo tiêu chí phát triển làng nghề gắn với phát triển du lịch. Chú trọng rà soát, quy hoạch bản, làng văn hóa truyền thống đặc trưng của các dân tộc Thái, Mường tại các xã Nghĩa An, Nghĩa Lợi, Thanh Lương, Phúc Sơn, Nghĩa Phúc, Hạnh Sơn. Vận dụng chính sách của Trung ương, tỉnh và thị xã để bảo tồn làng, bản truyền thống. Nổi bật trong đó là văn hoá dân tộc Thái đã trở thành một tiềm năng vô giá đối với phát triển du lịch, làm nên thương hiệu riêng cho du lịch thị xã. Nhiều lễ hội truyền thống được bảo tồn, khai thác và tổ chức đã thu hút các tầng lớp nhân dân và du khách tham gia như: Lễ hội Rằm tháng Giêng, Hội Hạn Khuống, Tết Xíp Xí (dịp rằm Tháng bảy)... Điểm nhấn trong các lễ hội ở Nghĩa Lộ chính là Lễ hội Văn hóa - du lịch Mường Lò được tổ chức thường niên và được đầu tư công phu, nhất là trong việc khai thác các giá trị văn hóa truyền thống và công tác xã hội hóa, vận động sự tham gia, hưởng ứng của các tầng lớp nhân dân.
Những kết quả bước đầu đạt được trong phát triển du lịch gắn với bảo tồn và phát huy bản sắc văn hóa, môi trường sinh thái đã từng bước góp phần xây dựng thương hiệu cho Nghĩa Lộ với những dấu ấn độc đáo, tiêu biểu như: Năm 2017 Hội Hạn Khuống được công nhận là di sản văn hóa phi vật thể quốc gia; năm 2021 Nghệ thuật Xòe Thái được UNESCO ghi danh vào danh sách di sản văn hóa phi vật thể đại diện của nhân loại; năm 2024 Lễ Xên Đông được công nhận là di sản văn hóa phi vật thể quốc gia cùng nhiều giá trị văn hóa khác đang được bảo tồn, phát huy,...Việc ghi danh di sản văn hóa không chỉ là niềm tự hào của riêng người dân Nghĩa Lộ, mà còn là niềm tự hào chung của tỉnh Yên Bái và đồng bào Thái khắp nơi trong cả nước, đồng thời là sự ghi nhận những nỗ lực trong việc bảo tồn, gìn giữ, bởi tình yêu quê hương và một nền văn hóa đặc sắc, riêng có ở Mường Lò - Nghĩa Lộ.
Với mục tiêu "Biến di sản thành tài sản”, thị xã Nghĩa Lộ luôn đặt trọng tâm phát triển du lịch có chất lượng, thương hiệu, hướng tới chuyên nghiệp, hiện đại. Địa phương đang tích cực quảng bá, phát huy giá trị các di sản văn hóa phi vật thể quốc gia đã được công. Đến nay, Xòe Thái đã trở thành một thương hiệu văn hóa nổi bật của Nghĩa Lộ, xòe được tổ chức trong những hoạt động thường ngày, trong các sự kiện lớn, nhỏ, các lễ hội. 6 điệu xòe cơ bản đã trở thành nguồn cảm hứng tạo nên những màn Xòe Nghệ thuật trong Hội thi “Lung linh vòng xòe” được tổ chức thường niên trong nhiều năm qua. Đặc biệt, trong tháng 12 vừa qua, thị xã Nghĩa Lộ tiếp tục khai trương, ra mắt tuyến phố đi bộ, nơi 14 câu lạc bộ văn hóa, văn nghệ dân gian đến từ các xã, phường trên địa bàn thị xã biểu diễn, cũng là một trong những nét đặc sắc của du lịch Nghĩa Lộ.
Ngoài tập trung phát triển du lịch, thị xã luôn quan tâm chú trọng bảo vệ bản sắc văn hóa, môi trường sinh thái. Quan tâm mở rộng, phát triển đa dạng hóa sản phẩm loại hình du lịch sinh thái nghỉ dưỡng với các hoạt động khám phá, trải nghiệm trên suối Thia, đồi chè, đồi cây ăn trái Nghĩa Lộ, Phù Nham và các khu sinh thái đang được đầu tư xây dựng. Hướng tới mục tiêu xây dựng môi trường du lịch thân thiện, lành mạnh và văn minh cho du khách đến với miền đất Nghĩa Lộ - Mường Lò. Sự nỗ lực quảng bá thương hiệu, đưa vào khai thác và xây dựng thêm nhiều sản phẩm du lịch mới gắn với phát huy di sản văn hóa vật thể, phi vật thể tiêu biểu của đồng bào dân tộc thiểu số đã đưa du lịch Mường Lò - Nghĩa Lộ ngày càng khởi sắc, tăng cả về lượt khách và doanh thu, riêng trong năm 2024 thị xã đã đón 352.888 lượt khách, đạt 110,3% kế hoạch (trong đó khách quốc tế 50.082lượt, vượt 11,3% kế hoạch).
Để sớm hoàn thành mục tiêu dựng thị xã Nghĩa Lộ trở thành trung tâm kinh tế - văn hóa phát triển ở khu vực phía tây của tỉnh. Đến năm 2025 hoàn thành cơ bản mục tiêu của đô thị loại III theo hướng xây dựng thị xã văn hóa, du lịch, văn minh, phát triển xanh, hài hòa, bản sắc, hạnh phúc trong thời gian tới, nhất là phát triển du lịch gắn với bảo vệ bản sắc văn hóa, môi trường sinh thái, thị xã Nghĩa Lộ tiếp tục thực hiện nhiệm vụ chính trị gắn với nhiệm vụ bảo tồn văn hóa truyền thống và phát triển du lịch để tạo ra những mô hình du lịch đặc trưng, bản sắc và riêng có. Nghĩa Lộ xác định lấy văn hóa làm nền tảng để phát triển du lịch. Đây cũng chính là yếu tố tạo nên sự khác biệt giữa thị xã với các địa phương làm du lịch khác, với tiêu chí: Du lịch từ nhân dân, do nhân dân và vì nhân dân. Không ai khác ngoài người dân chính là chủ thể và cũng là động lực, là mục tiêu để phát triển thị xã văn hóa - du lịch, do đó cần nâng cao nhận thức cho người dân hiểu, chủ động làm du lịch và nỗ lực trong vai trò chủ thể tạo ra sản phẩm du lịch cộng đồng của địa phương.
Tập trung nguồn lực xây dựng các bản văn hóa truyền thống gắn với xây dựng và nâng cao chất lượng các mô hình du lịch cộng đồng hiện có. Chú trọng giữ gìn tập tục truyền thống tốt đẹp, kiến trúc nhà ở đặc trưng, trang phục truyền thống, ngôn ngữ, lối sống cộng đồng. Khôi phục nghề truyền thống, khuyến khích mở rộng sản xuất, tìm đầu ra cho nghề truyền thống theo tiêu chí phát triển làng nghề gắn với phát triển du lịch.
Tăng cường tổ chức các cuộc thi trình diễn, chương trình giao lưu văn hóa, biến những giá trị văn hóa truyền thống trở thành thương hiệu riêng tại các lễ hội, nhất là lễ hội văn hóa, du lịch Mường Lò tổ chức hàng năm. Đây chính là những hoạt động thiết thực để tạo môi trường cho các giá trị văn hóa được phát huy. Quan tâm xây dựng bảo tồn, khai thác, phát huy hiệu quả các giá trị văn hoá truyền thống giàu bản sắc của đồng bào các dân tộc vùng Mường Lò. Tiếp tục thực hiện một số đề án, dự án nghiên cứu, bảo tồn một số giá trị văn hoá đặc thù của đồng bào các dân tộc. Quan tâm bảo tồn di sản văn hóa phi vật thể đại diện của nhân loại đã được ghi nhận và tiếp tục đề nghị ghi danh một số giá trị văn hóa truyền thống tiêu biểu vào danh mục di sản văn hóa phi vật thể quốc gia.
Tập trung xây dựng “Con người văn hóa” và “Cộng đồng làm du lịch” để phát huy vai trò của mỗi công dân và của cả cộng đồng trong mục tiêu phát triển du lịch và văn hóa du lịch của thị xã. Tích cực xây dựng hình ảnh con người Nghĩa Lộ - Mường Lò “Thân thiện, đoàn kết, nhân ái, sáng tạo, hội nhập”; giữ gìn phong tục truyền thống và văn hóa tốt đẹp (trang phục, tiếng nói, chữ viết...); bảo vệ cảnh quan, môi trường để hướng đến xây dựng thị xã Nghĩa Lộ “Xanh, hài hòa, bản sắc, hạnh phúc”. Thực hiện tiêu chí mỗi người dân là một hướng dẫn viên du lịch, sẵn sàng cung cấp thông tin đầy đủ, chính xác cho du khách.
Cùng với những tiềm năng, lợi thế về thiên nhiên, các nét văn hóa đặc sắc của các dân tộc trên địa bàn, những người dân hồn hậu, mến khách thì mỗi giá trị bản sắc văn hóa của thị xã sẽ không chỉ là niềm tự hào mà còn là tài nguyên du lịch có sức hấp dẫn mạnh mẽ, góp phần quan trọng định vị hình ảnh, thương hiệu du lịch Mường Lò - Nghĩa Lộ, nơi hội tụ sắc màu Tây Bắc đến với du khách trong nước và quốc tế.
Nghị quyết Đại hội Đảng bộ thị xã lần thứ XIV xác định: Phấn đấu đến năm 2025 thị xã Nghĩa Lộ cơ bản đạt các tiêu chí đô thị loại III . Với những tiền đề, kết quả bước đầu trong việc thực hiện Đề án “Xây dựng thị xã Nghĩa Lộ thành thị xã văn hóa, du lịch giai đoạn 2021 - 2025” sẽ tạo thêm nhiều cơ hội và nguồn lực để thị xã sớm hoàn thành mục tiêu xây dựng thị xã văn hóa - du lịch Nghĩa Lộ theo đúng lộ trình, góp phần xây dựng và phát triển thị xã cơ bản đạt các tiêu chí đô thị loại III vào năm 2025./.