Xã Đại Lịch, huyện Văn Chấn có tổng số 1.149 hộ, 4.466 khẩu, với 6 dân tộc anh em cùng sinh sống, trong đó dân tộc Tày chiếm gần 61%. Trong những năm qua, xã Đại Lịch đã phát huy tối đa vị trí, tiềm năng, của địa phương để phát triển kinh tế, có tốc độ tăng trưởng kinh tế luôn giữ vững, cơ cấu kinh tế tiếp tục chuyển dịch đúng định hướng gắn với việc xây dựng nông thôn mới ở địa phương, đời sống vật chất, tinh thần của nhân dân không ngừng được nâng lên, kết cấu hạ tầng - kinh tế - xã hội luôn được tăng cường đáp ứng nhu cầu phát triển kinh tế và phục vụ nhân dân.
Người Đại Lịch bao đời kiên cường, bất khuất, một lòng đoàn kết đứng lên đấu tranh chống lại kẻ thù bảo vệ quê hương, đất nước. Đại Lịch đã sinh ra và nuôi dưỡng bao chiến sỹ trung kiên, những người con ưu tú cho cách mạng, trong đó có Hoàng Văn Thọ - người anh hùng thiếu niên đã anh dũng hy sinh trong trận đánh Đèo Din lịch sử mở màn cho chiến tranh du kích vùng địch hậu trên địa bàn tỉnh Yên Bái, tiếp đó là một loạt các phong trào như: "Cướp súng giặc đánh giặc", "Giết giặc lập công" đã được phát động noi theo tấm gương anh dũng quả cảm của người chiến sỹ du kích trẻ tuổi. Truyền thống cách mạng như mạch nguồn chảy mãi với thời gian, gắn kết quá khứ, hiện tại và tương lai. Đảng bộ, chính quyền và nhân dân Đại Lịch đã và đang tiếp tục phát huy truyền thống đó với tinh thần đoàn kết nhất trí, năng động, sáng tạo, vượt qua mọi khó khăn, phát huy tối đa tiềm năng, lợi thế góp phần thực hiện thắng lợi Nghị quyết của Đại hội Đảng bộ xã lần thứ XX đã đề ra.
Xác định phát triển kinh tế là nhiệm vụ trọng tâm, những năm qua, Đảng ủy, chính quyền địa phương đã vận động nhân dân từng bước đưa các giống lúa, có năng suất cao vào sản xuất, mạnh dạn áp dụng các tiến bộ khoa học kỹ thuật vào chăm sóc các loại cây trồng, vật nuôi. Đồng thời đưa các loại cây màu vụ đông có giá trị kinh tế vào gieo trồng trên đất 2 vụ lúa. Chính vì vậy, năng suất và sản lượng lương thực năm sau cao hơn năm trước. Năng suất lúa năm 2014 của xã đạt 12 tấn/ha, tăng 0,5 tạ so với năm 2010, tổng sản lượng lương thực đạt hơn 3.500 tấn, bình quân lương thực đạt 730 kg/người/năm.
Ông Phạm Tuấn Anh - Chủ tịch UBND xã cho biết: Trong tổng diện tích tự nhiên hơn 4.300ha, đất lâm nghiệp đã có tới 2900 ha. Trước kia toàn bộ diện tích này thuộc quyền quản lý của Lâm trường Ngòi Lao. Đến năm 2008, theo Quy hoạch của Nhà nước, Lâm trường đã bàn giao gần 2.000 ha cho xã quản lý. Xã giao cho dân bảo vệ và chăm sóc theo tinh thần tự nguyện nhưng lúc đó đời sống của bà con còn nghèo, hơn nữa sản phẩm gỗ rừng trồng chỉ bán được cho Lâm trường Ngòi Lao, số lượng thu mua cũng có hạn nên người dân chưa quan tâm tới việc trồng rừng. Từ sau năm 2008, các tuyến đường tỉnh lộ như Mỵ - Đại Lịch; Đại Lịch - Việt Hồng, Việt Cường và đường Đại Lịch - Chấn Thịnh được mở mang tu sửa, nâng cấp. Giao thông thông suốt, hàng hóa lưu thông, nhiều công ty, doanh nghiệp tư nhân cũng đổ về đầu tư nên Đại Lịch có sự chuyển biến rõ rệt.
Trên địa bàn xã hiện có tới 10 công ty, doanh nghiệp và cơ sở sản xuất tư nhân. Sản phẩm của nông dân làm ra không những không cần phải đem đi tiêu thụ ở xa mà còn được thu mua tại chỗ. Trong những năm gần đây, sản xuất lâm nghiệp đã được đẩy mạnh, bình quân mỗi năm xã trồng mới và trồng thay thế được 50 ha rừng kinh tế chủ yếu bằng các giống cây như Bồ đề, Keo lai, Bạch đàn…giá trị thu nhập từ khai thác cây lâm nghiệp mỗi năm ước đạt 5 tỷ đồng. Nhiều hộ gia đình ở Đại Lịch có đời sống khá hơn nhờ trồng rừng. Cùng với đó, xã còn vận động nhân dân chăm sóc 375 ha chè hiện có, sản lượng chè búp tươi bình quân đạt 3.062 tấn/năm.
Bên cạnh đó, xã còn chú trọng phát triển chăn nuôi để góp phần tăng thêm thu nhập cho hộ gia đình. Hiện nay, toàn xã có trên 700 con trâu bò, trên 3.000 con lợn, mỗi năm xuất bán ra thị trường 200 tấn lợn thịt. Đi đôi với việc phát triển về số lượng và chất lượng đàn gia súc - gia cầm, công tác thú y cũng được coi trọng, nhất là tập trung phòng chống dịch cúm gia cầm, dịch lở mồm long móng, dịch tai xanh... nhằm hạn chế thiệt hại cho người chăn nuôi.
Trong những năm qua, được sự quan tâm đầu tư của Đảng và Nhà nước, Đảng bộ và nhân dân Đại Lịch đã cùng nhau vượt qua mọi khó khăn, nỗ lực phấn đấu và đã đạt được những kết quả đáng kể. Trong đó kết quả nổi bật, ấn tượng nhất là chỉ sau 5 năm mà từ một xã có đến 80% thiếu đói thì đến nay, số hộ nghèo chỉ còn dưới 10%, số hộ khá, giàu đạt 10% (115/1.149 hộ). Đời sống của bà con được nâng lên rõ rệt. Thu nhập bình quân đầu người đạt 14,5 triệu/người/năm. Người dân không những thoát nghèo mà còn vươn lên làm giàu và ngày càng có nhiều gia đình giàu lên trông thấy. Ngoài những hộ gia đình làm kinh doanh, doanh nghiệp, hiện xã có 115 hộ sản xuất nông nghiệp có thu nhập từ 60 đến hơn 300 triệu mỗi năm. Điển hình như mô hình chăn nuôi lợn, gà và trồng rừng cho thu nhập gần 200 triệu/năm của bà Vũ Thị Mai ở thôn Thanh Tú; mô hình trồng cam đường canh cho thu nhập 250 triệu/năm của gia đình anh Hoàng Văn Xứng ở thôn Thanh Tú.
Mô hình trồng cam đem lại thu nhập cao của gia đình anh Hoàng Văn Xứng
Bên cạnh việc lãnh đạo phát triển kinh tế, Đảng bộ, chính quyền xã Đại Lịch còn lãnh đạo thực hiện tốt công tác văn hoá, thực hiện tốt Chương trình phổ cập giáo dục, chăm lo cho phát triển giáo dục mầm non; thực hiện tốt các chính sách xã hội như đền ơn đáp nghĩa đối với các gia đình liệt sĩ, gia đình có công với nước…Đặc biệt, phong trào xây dựng đời sống văn hoá, gia đình văn hoá được triển khai sâu rộng, với nhiều hình thức phong phú, phù hợp, phát huy hiệu quả tích cực trong việc gìn giữ và phát triển các giá trị văn hóa truyền thống của các dân tộc sống trên địa bàn.
Đã qua rồi những khó khăn, một sức sống mới đang trỗi dậy trên quê hương cách mạng, song thoát khỏi đói nghèo chưa phải là cái đích của Đảng bộ và nhân dân Đại Lịch. Một cuộc sống no ấm, một nông thôn mới giàu đẹp mới là cái đích mà toàn xã đang chung tay xây dựng. Ngay khi được Huyện ủy, UBND huyện Văn Chấn chọn là 1 trong 6 xã điểm của huyện để chỉ đạo xây dựng nông thôn mới. Đảng ủy, UBND xã Đại lịch đã ban hành Nghị quyết, Kế hoạch thực hiện các tiêu chí nông thôn mới và đã được nhân dân đồng tình ủng hộ. Sau 4 năm, những nỗ lực của Đảng bộ và nhân dân Đại Lịch trong công cuộc xây dựng nông thôn mới đã đạt được những kết quả đáng mừng. Đến nay Đại Lịch đã đạt 11/19 tiêu chí về xây dựng nông thôn mới. Qua thực hiện chương trình xây dựng nông thôn mới càng thấy hết được tinh thần đoàn kết, hăng say xây dựng quê hương của người Đại Lịch. Dù còn khó khăn song bà con vẫn tình nguyện đóng góp để làm đường giao thông. Trong 4 năm, bà con đã đóng góp trên 10 ngàn ngày công, hiến hơn 47.390 m2 đất các loại và 6 tỷ 434 triệu đồng để tu sửa, mở mới, rải cấp phối và bê tông hóa các tuyến đường ở cả 15 thôn bản. Khi triển khai xây nhà văn hóa, trên tinh thần xã đầu tư 50%, dân đóng góp 50% vốn, thực tế số vốn của xã cũng là tiền của dân đóng góp. Mỗi năm xã chỉ tiến hành làm được một đến hai nhà văn hóa nhưng cả xã cùng nhau đóng góp. Mỗi hộ gia đình, mỗi đảng viên ủng hộ 150 nghìn đồng vào một quỹ chung. Tiền trong quỹ sẽ chi 50% vốn công trình, 50% còn lại do người trong 2 thôn được xây nhà văn hóa đóng góp. Năm sau lặp lại như năm trước, thôn nào chưa có thì xây mới, thôn nào có rồi mà xuống cấp thì dỡ đi xây lại cho to đẹp hơn nên bây giờ thôn nào cũng có nhà văn hóa mới.
Xuân Ất Mùi 2015 đã tới trên quê hương cách mạng. Với những nỗ lực của Đảng bộ, chính quyền và nhân dân Đại Lịch trong công cuộc bảo vệ và xây dựng quê hương. Mùa xuân sẽ mang đến cho Đại Lịch những thành công mới, hy vọng mới.
Tiến Lập