Là tỉnh có
trên 53% dân số là người dân tộc thiểu số, quán triệt quan điểm của Đảng về
công tác dân tộc, trong những năm qua Tỉnh ủy, Hội đồng nhân dân, Uỷ ban nhân
dân tỉnh Yên Bái luôn xác định công tác dân tộc và thực hiện các chính sách dân
tộc là nội dung quan trọng, gắn liền trong mọi lĩnh vực, nhiệm vụ phát triển
kinh tế - xã hội, đảm bảo an ninh quốc phòng của địa phương; là điều kiện tạo
cơ hội để đồng bào dân tộc thiểu số, nhất là hộ nghèo vùng khó khăn ổn định
cuộc sống phất đấu vươn lên.
Cùng với
việc tập trung triển khai, đảm bảo mọi chính sách của Đảng và Nhà nước về công
tác dân tộc và chính sách đối với vùng đồng bào dân tộc thiểu số kịp thời đi
vào cuộc sống, tỉnh Yên Bái đã xây dựng, ban hành trên 30 đề án, chính sách, bố
trí ngân sách địa phương bình quân hàng năm trên 180 tỷ đồng nhằm bổ sung chính
sách khuyến khích phát triển kinh tế, văn hoá - xã hội trên địa bàn tỉnh, nhất
là vùng đặc biệt khó khăn; trong đó, có những nội dung hết sức thiết thực đối
với đồng bào dân tộc thiểu số, đi trước chính sách của Nhà nước được đánh giá
cao, như: Mô hình trường bán trú dân nuôi, hỗ trợ học sinh nội trú gạo ăn, hỗ
trợ học phí khi học chuyên nghiệp, hỗ trợ phục tráng, bảo tồn văn hoá truyền
thống.
Đồng thời
để nâng cao hiệu quả nguồn lực đầu tư cũng như hiệu lực điều hành, quản lý chính sách dân tộc, Ban chỉ đạo các Đề án cấp
tỉnh, cấp huyện đã được thành lập, có sự phân công nhiệm vụ cụ thể cho các
thành viên, các cơ quan trong triển khai thực hiện. Công tác phối hợp giữa chính quyền với Mặt trận Tổ
quốc và các đoàn thể, được tăng cường; nhiều chương trình phối hợp thực hiện
chính sách dân tộc từ công tác điều tra, rà soát xây dựng kế hoạch, triển khai
đến công tác kiểm tra, giám sát đã được các sở,
ngành, Mặt trận Tổ quốc và các đoàn thể thống nhất ký kết. Bên cạnh đó, công tác thanh kiểm tra và đổi mới lề
lối làm việc, nâng cao ý thức trách nhiệm của cán bộ, công chức trong việc thực
thi nhiệm vụ, thái độ phục vụ đối với đồng bào các dân tộc thiểu số đã được
quan tâm. Trong 5 năm qua, nhiều đoàn công tác liên ngành đã thành lập, tiến
hành thanh tra, kiểm tra, giám sát việc thực hiện chính sách dân tộc trên địa
bàn vùng dân tộc và miền núi của tỉnh; qua thanh tra, kiểm tra, giám sát cho
thấy cơ bản các chương trình, chính sách, dự án dân tộc đều được triển khai
đúng mục tiêu, đúng địa bàn, đúng đối tượng đem lại hiệu quả góp phần tích cực vào việc phát triển kinh tế
- xã hội vùng đồng bào dân tộc thiểu số của tỉnh.
Những
thành tựu quan trọng
Trong những năm qua, UBND tỉnh Yên Bái đã tập trung chỉ đạo thực hiện có
hiệu quả trên 15 chính sách lớn đối với vùng đồng bào dân tộc và miền núi, với
tổng nguồn vốn đầu tư trên 4.956 tỷ đồng.
Thông qua việc triển khai các chính
sách về công tác dân tộc, từ năm 2009 - 2014 đã có 682 lượt hộ dân tộc thiểu số
trên địa bàn tỉnh được hưởng lợi từ các dự án định canh định cư với tổng kinh
phí 55,234 tỷ đồng; đã thực hiện hỗ trợ đầu tư xây dựng 34 công trình nước sinh hoạt tập trung
quy mô xã, thôn, bản đáp ứng nhu cầu sử dụng nước sinh hoạt hợp vệ sinh cho các
hộ vùng đồng bào dân tộc thiểu số với tổng kinh phí 45,259 tỷ đồng; hỗ trợ làm nhà ở cho 7.145 đối tượng là hộ nghèo,
trong đó hộ nghèo là người dân tộc thiểu số chiếm 87,18% với tổng kinh phí
149,199 tỷ đồng.
Với tổng số vốn trên 755 tỷ đồng, Chương trình 135 đã đầu tư xây dựng được
1.063 công trình, trong đó: Xã đặc biệt khó khăn 265 công trình; thôn, bản đặc
biệt khó khăn 535 công trình; duy tu và bảo dưỡng các công trình sau đầu tư 272
công trình; thực hiện hỗ trợ phát triển sản xuất cho 5.685 lượt hộ nghèo; tập
huấn cho gần 37.443 lượt cán bộ xã, thôn bản, người dân; dạy nghề cho 2.520
thanh niên dân tộc thiểu số; hỗ trợ trên 37.687 lượt học sinh con hộ nghèo
trong học tập.
Chính sách cho hộ nghèo là đồng bào dân tộc thiểu số có đời sống đặc biệt
khó khăn vay vốn phát triển sản xuất được quan tâm. Trong 5 năm (2009 - 2014) Chi nhánh Ngân hàng CSXH tỉnh đã triển
khai cho vay các chương trình tín dụng với 122.880 lượt hộ nghèo, cận nghèo và
các đối tượng chính sách khác, với tổng doanh số trên 1.822 tỷ đồng. Thực hiện
Quyết định số 32/2008/QĐ-TTg và Quyết định 54/2012/QĐ-TTg, đã thực hiện cho vay
tại 128 xã /132 xã vùng khó khăn thuộc 8 huyện, thị xã đối với 3.490 hộ DTTS
nghèo, đặc biệt khó khăn với tổng nguồn vốn trên 20,1 tỷ đồng, để phát triển
chăn nuôi, trồng trọt, trang bị công cụ sản xuất và khai hoang ruộng nước.
Thực hiện Quyết định 102/2009/QĐ-TTg của Thủ tướng Chính phủ, UBND tỉnh đã
hỗ trợ trực tiếp cho người dân thuộc hộ nghèo vùng khó khăn, với tổng kinh phí
hỗ trợ trên 81,64 tỷ đồng, hỗ trợ cho 886.327 lượt khẩu nghèo vùng khó khăn,
với các hình thức hỗ trợ tiền mặt và hỗ trợ hiện vật gồm: phân bón, giống cây
trồng, vật nuôi giúp cho các hộ có thêm điều kiện đầu tư phát triển sản xuất.
Với nguồn vốn vay ưu đãi đã tạo cơ hội và sự an tâm để các hộ dân tộc thiểu
số đặc biệt khó khăn có điều kiện phát triển sản xuất, vươn lên thực hiện mục
tiêu xoá đói giảm nghèo.
Bên cạnh đó, thực hiện Nghị quyết 30a/2008/NQ-CP của Chính phủ về Chương
trình hỗ trợ giảm nghèo nhanh và bền vững đối với 61 huyện nghèo, UBND tỉnh đã
quyết định phê duyệt Đề án phát triển kinh tế - xã hội nhằm giảm nghèo nhanh,
bền vững huyện Mù Cang Chải và huyện Trạm Tấu
giai đoạn 2009 - 2020. Trong những năm qua, tỉnh đã triển khai thực hiện
Chương trình Mục tiêu quốc gia giảm nghèo bền vững trên địa bàn 2 huyện nghèo
Trạm Tấu và Mù Cang Chải, Vốn đầu tư cho Chương
trình 30a trong 5 năm 2011 - 2015 là 456.461 triệu đồng, trong đó: vốn đầu tư
phát triển 319.959 triệu đồng, vốn sự
nghiệp: 136.502 triệu đồng. Đã đầu tư xây dựng 49 công trình; trong đó, 23 công
trình thuộc lĩnh vực nông, lâm nghiệp với vốn đầu tư là 93.232 triệu đồng; 20
công trình thuộc lĩnh vực giao thông với vốn đầu tư là 215.015 triệu đồng; 5
công trình thuộc lĩnh vực giáo dục đào tạo với vốn đầu tư là 11.309 triệu đồng;
01 công trình khác với vốn đầu tư là 403 triệu đồng. Từ đó từng bước hoàn thiện kết cấu hạ tầng kỹ thuật đồng bộ,
các công trình thủy lợi đã đáp ứng một phần nhu cầu tưới tiêu cho sản xuất nông
lâm nghiệp, hệ thống giao thông phục vụ đi lại thuận tiện, trao đổi và giao lưu
của nhân dân; góp phần giải quyết tốt các vấn đề an sinh xã hội; thúc đẩy phát triển kinh tế - xã hội của 2 huyện Trạm Tấu và Mù
Cang Chải.
Thực hiện chính sách cấp thẻ bảo
hiểm y tế cho người nghèo, đã cấp 1.911.709 lượt thẻ
BHYT với kinh phí trên 912 tỷ đồng cho các nhóm đối tượng là trẻ em dưới 6
tuổi, người nghèo, người cận nghèo, đối tượng bảo trợ xã hội và người dân tộc
thiểu số ở các xã vùng khó khăn, đặc biệt khó khăn, tạo điều kiện cho đồng bào
tiếp cận các dịch vụ y tế, chăm sóc sức khỏe, nâng cao chất lượng cuộc sống.
Hoạt động truyền thông, giáo dục sức khỏe đã được ngành y phối hợp với các
ngành, các cấp, các cơ quan thông tin đại chúng của tỉnh triển khai tổ chức
thực hiện tới đồng bào các dân tộc thiểu số với nhiều hình thức bước đầu đã
mang lại kết quả tích cực.
Ngoài ra các chính sách, chương
trình, dự án đầu tư khác cũng đang được lồng ghép triển khai thực hiện có hiệu quả trên địa bàn, qua đó đã làm cho bộ mặt nông thôn miền núi có sự thay
đổi tích cực, toàn diện.
Với truyền thống yêu nước, tinh thần
đoàn kết, sự nỗ lực vươn lên vượt qua khó khăn, phát triển kinh tế, văn hóa xã
hội, giữ gìn bản sắc không cam chịu đói nghèo của đồng bào các dân tộc thiểu
số, tin tưởng rằng đồng bào các dân tộc thiểu số tỉnh Yên Bái luôn đoàn kết,
đổi mới, quyết tâm xây dựng quê hương ngày càng phát triển./.