Sau khi Đề án phát triển kinh tế xã hội nhằm giảm nghèo nhanh và bền vững được UBND tỉnh phê duyệt, huyện Mù Cang Chải đã nhanh chóng thành lập Ban chỉ đạo của huyện, tổ chức quán triệt, triển khai nội dung Nghị quyết kịp thời từ huyện đến cơ sở. Chỉ đạo các xã thành lập ban chỉ đạo, xây dựng kế hoạch triển khai, tổng hợp nhu cầu hỗ trợ phát triển sản xuất và xây dựng kết cấu hạ tầng cơ sở, sắp xếp thứ tự ưu tiên các công trình xây dựng đảm bảo kịp thời khoa học và đồng bộ. Thường xuyên kiểm tra, đôn đốc về công tác tổ chức triển khai thực hiện các hạng mục của đề án tới các cơ quan, ban ngành, đoàn thể huyện và các xã, thị trấn.
Trong giai đoạn 2009 - 2015, tổng kinh phí được phê duyệt để thực hiện Chương trình 30a của huyện Mù Cang Chải là trên 2,702 tỷ đồng. Từ năm 2009 – 2014 số kinh phí đã được cấp lồng ghép qua các chương trình, dự án hơn 1,343 tỷ đồng. Trong đó, kinh phí để thực hiện các chính sách theo Nghị quyết 30a là trên 216,6 tỷ đồng; kinh phí bố trí để thực hiện các chính sách hỗ trợ hiện hành khác là 1,042,8 tỷ đồng; còn lại là nguồn hỗ trợ của các Tập đoàn kinh tế, Tổng công ty Nhà nước, của doanh nghiệp, cộng đồng và các đoàn thể.
Từ nguồn kinh phí này, trong những năm qua, Mù Cang Chải đã đầu tư xây dựng được trên 300 công trình trên địa bàn huyện như công trình thủy lợi quy mô cấp huyện, liên xã; công trình giao thông từ trung tâm huyện tới xã, liên xã; công trình trung tâm cụm xã, công trình trường học, nhà công vụ và các hạng mục phụ trợ. Đầu tư xây dựng công trình cấp xã như công trình đường giao thông liên thôn, bản, đường vào các khu kinh tế, sản xuất tập trung; công trình thủy lợi phục vụ tưới tiêu cho sản xuất nông nghiệp. Nhìn chung các công trình đầu tư, đi vào sử dụng đều phát huy được hiệu quả, do trong quá trình đầu tư, xây dựng huyện luôn tuân thủ nguyên tắc đầu tư theo yêu cầu thực tế và nguyện vọng của nhân dân, quản lý, giám sát chặt chẽ quá trình thi công.
Xây dựng hệ thống thủy lợi ở xã La Pán Tẩn – Mù Cang Chải
Ngoài ra, nguồn vốn 30a còn đầu tư thông qua các chương trình hỗ trợ sản xuất, chăn nuôi; hỗ trợ thông qua khoán chăm sóc, bảo vệ rừng, giao rừng và giao đất để trồng rừng sản xuất; hỗ trợ thực hiện quy hoạch sản xuất nông, lâm, ngư nghiệp; Hỗ trợ để khai hoang, phục hóa, tạo ruộng bậc thang; hỗ trợ chuyển đổi cơ cấu cây trồng, vật nuôi; Hỗ trợ xúc tiến thương mại, quảng bá giới thiệu sản phẩm…
Cùng với đó, Mù Cang Chải còn được đầu tư vốn để thực hiện các chính sách, chương trình, dự án giảm nghèo khác như: tạo việc làm, tăng thu nhập; hỗ trợ về giáo dục, y tế; hỗ trợ về nhà ở; hỗ trợ người nghèo tiếp cận các dịch vụ trợ giúp pháp lý cùng một số các chính sách, dự án khác. Từ năm 2010 đến tháng 6/2014, đào tạo nghề cho 1.527 người, tỷ lệ lao động qua đào tạo tăng bình quân 2%/năm, đến năm 2014 tỷ lệ lao động qua đào tạo của huyệ đạt 11,56%; đã tạo việc làm cho 3.672 lao động, bình quân mỗi năm tạo việc làm cho 825 lao động.
Đặc biệt, chương trình xoá nhà tạm, nhà dột nát cho người nghèo được triển khai tích cực, tạo sự đồng thuận của người dân. Trong giai đoạn 2009 - 2014, đã hỗ trợ xóa nhà tạm được 1.300 nhà theo Quyết định 167 của Chính phủ với tổng kinh phí hỗ trợ gần 13 tỷ đồng từ nguồn vốn của Chính phủ, vốn vay Ngân hàng Chính sách xã hội, vốn hỗ trợ của các doanh nghiệp... cùng sự đóng góp giúp đỡ của cộng đồng và dòng tộc.
Trong quá trình triển khai, thực hiện Nghị quyết 30a, huyện Mù Cang Chải cũng nhận được sự quan tâm của Ngân hàng TMCP Đầu tư và Phát triển Việt Nam (BIDV), ngân hàng đã tài trợ cụm 5 trường gồm: Nhà bán trú 6 phòng ở trường THCS Nậm Khắt; Trường Tiểu học Nậm Khắt, bản Nậm Khắt, xã Nậm Khắt (hạng mục nhà bán trú 10 phòng ở và các hạng mục phụ trợ); Trường Tiểu học Púng Luông, bản Mí Háng Tâu, xã Púng Luông (hạng mục nhà bán trú 08 phòng ở và các hạng mục phụ trợ); Trường Trung học cơ sở Cao Phạ, bản Tà Chơ, xã Cao Phạ (hạng mục nhà bán trú 08 phòng ở và các hạng mục phụ trợ); Nhà công vụ cho giáo viên 2 tầng 10 phòng trường Tiểu học và Trung học cơ sở Cao Phạ, bản Tà chơ, xã Cao Phạ. Các công trình hoàn thành, bàn giao đưa vào sử dụng đã tạo điều kiện cho các em có nơi ăn chốn ở khang trang ổn định để yên tâm học tập.
Thực hiện chính sách tăng cường cán bộ, tri thức trẻ cho các huyện nghèo theo Quyết định số 70/2009/QĐ-TTg ngày 27/4/2009 của Thủ tướng Chính phủ, trong giai đoạn từ 2011 - 2014, huyện đã thực hiện luân chuyển và tăng cường 13 cán bộ, tri thức trẻ từ huyện về xã đảm nhận các cương vị lãnh đạo chủ chốt để tổ chức triển khai thực hiện cơ chế, chính sách đối với huyện nghèo. Đồng thời, tiếp nhận và phân công 10 tri thức trẻ theo Đề án thí điểm tuyển chọn trí thức trẻ tình nguyện về công tác và đảm nhận chức danh Phó Chủ tịch Ủy ban nhân dân tại 10 xã thuộc trên địa bàn huyện.
Nhìn chung cán bộ tăng cường xuống cơ sở đã tạo được những chuyển biến tích cực trong tư duy, đổi mới công tác lãnh chỉ đạo triển khai thực hiện nhiệm vụ tại cơ sở. Một số cán bộ đã được bổ nhiệm bố trí công việc sau thời gian hoàn thành nhiệm vụ tại cơ sở đã phát huy được vai trò trong cương vị công tác mới, đã có nhiều kinh nghiệm, trải nghiệm thực tiễn. Điển hình như một số đồng chí xuống cơ sở làm Bí thư Đảng ủy xã, khi về được bổ nhiệm vào các Ban Đảng của huyện đã thực hiện tốt nhiệm vụ chỉ đạo, vận động quần chúng thực hiện các chủ trương của Đảng, chính sách pháp luật của Nhà nước.
Bà Lương Thị Xuyến - Phó Chủ tịch UBND huyện cho biết: Từ triển khai thực hiện các chương trình, chính sách theo Nghị quyết 30a, tình hình kinh tế - xã hội trên địa bàn huyện Mù Cang Chải đã có nhiều chuyển biến tích cực, các nguồn vốn được quản lý và sử dụng hiệu quả. Huy động được nhiều nguồn lực của các tập đoàn kinh tế, tổ chức kinh tế, tổ chức chính trị xã hội, sự tham gia của các cấp, các ngành với tinh thần trách nhiệm cao, đảm bảo thực hiện hoàn thành các chỉ tiêu phát triển kinh tế xã hội trên địa bàn huyện. Cơ sở hạ tầng giao thông, thủy lợi, trường học, trạm y tế, hệ thống thủy điện, điện lưới, được đầu tư xây dựng đã giúp cho huyện Mù Cang Chải từng bước phát triển về kinh tế, văn hóa, thực hiện tốt công tác xóa đói giảm nghèo và giữ gìn an ninh trật tự. Đến nay, đời sống vật chất và tinh thần của đồng bào được cải thiện đáng kể.
Đến cuối năm 2014 tỷ lệ hộ nghèo ở Mù Cang Chải đã giảm từ 77,57% (năm 2011) xuống còn 56,55%, tỷ lệ hộ cận nghèo là 9,94%. Tỷ lệ giảm nghèo năm 2014 là 9,8% vượt so với chỉ tiêu giao là: 3,8%. Thu nhập bình quân đầu người năm 2014 đạt 12,0 triệu đồng tăng 5,6 triệu đồng so với năm 2011; Tốc độ tăng trưởng kinh tế năm 2014 của huyện đạt 15%. Cơ sở hạ tầng trên địa bàn huyện đã được đầu tư đồng bộ ưu tiên các hạng mục đầu tư mang tính cấp thiết như đường, điện, trường, trạm. Cơ bản đã đáp ứng nhu cầu đi lại, giao thương phát triển kinh tế, đến nay 100% các xã có đường ô tô đến trung tâm, vượt so mục tiêu đề án là 25%; đường đi xe máy đến các bản đạt 100%; năm 2014 xây dựng 4 nhà máy thủy điện trên địa bàn; số xã có trạm truyền thanh tại các xã năm 2014 là 11/13 xã đạt 84,6%; tỷ lệ người xem truyền hình Việt Nam năm 2014 đạt 75%; huy động trẻ em mẫu giáo đi học năm 2014 đạt 105%; tỷ lệ học sinh trong độ tuổi đi học năm 2014 đạt 99%...
Tuy nhiên, trong quá trình triển khai thực hiện Nghị quyết 30a ở Mù Cang Chải vẫn còn một số khó khăn vướng mắc như: Công tác lập kế hoạch, tổ chức triển khai thực hiện còn chậm và chưa sát với yêu cầu nhiệm vụ, công tác chỉ đạo kiểm tra giám sát về việc tổ chức thực hiện các nội dung, hạng mục của đề án của Ban Chỉ đạo Đề án 30a đến các cơ quan, đơn vị, đến các xã, thị trấn chưa được sát sao. Việc thực hiện nội dung đầu tư hỗ trợ của đề án còn đạt tỷ lệ thấp so với kế hoạch, hiệu quả mang lại chưa cao, cụ thể một số mô hình về giảm nghèo, mô hình nông lâm nghiệp chưa phát huy hiệu quả và chưa bền vững.
Để thực hiện đạt mục tiêu giảm nghèo nhanh, bền vững theo mục tiêu Nghị quyết 30a, trong những năm tới, huyện mong muốn Trung ương và tỉnh cần ưu tiên tăng cường bố trí vốn theo mục tiêu đề án, ưu tiên các công trình đầu tư xây dựng kết cấu hạ tầng, như đường giao thông, công trình thủy lợi, điện lưới quốc gia, hỗ trợ kiên cố về nhà ở. Bà Lương Thị Xuyến - Phó Chủ tịch UBND huyện Mù Cang Chải cho biết thêm.
Sau 5 năm triển khai thực hiện các chương trình, chính sách thuộc Nghị quyết 30a (giai đoạn 2009 - 2014), Mù Cang Chải đã có thay đổi đáng kể, đời sống vật chất và tinh thần của nhân dân ngày một nâng lên, nhiều hộ nghèo được thụ hưởng các chính sách hỗ trợ trực tiếp đã vươn lên thoát nghèo bền vững. Với những chính sách hỗ trợ từ Chương trình 30a đã và đang mang lại sự no ấm, hạnh phúc cho những hộ dân nghèo ở huyện vùng cao này. Tết này, người dân vùng cao Mù Cang Chải ăn tết đầm ấm và hạnh phúc hơn.
Tiến Lập