Năm 2011, xã Báo Đáp được huyện Trấn Yên chọn làm điểm trong xây dựng nông thôn mới. Qua rà soát xã chỉ có 6/19 tiêu chí đạt theo Bộ tiêu chí quốc gia về nông thôn mới, 13 tiêu chí còn lại chỉ đạt từ 30-60%. Xác định xây dựng nông thôn mới là một trong những nhiệm vụ hàng đầu của sự nghiệp công nghiệp hóa, hiện đại hóa đất nước, xây dựng nông thôn phát triển toàn diện, bền vững, nâng cao đời sống vật chất và tinh thần cho người dân, cấp ủy, chính quyền xã Báo Đáp đã chỉ đạo các ban, ngành, đoàn thể làm tốt công tác tuyên truyền, nâng cao nhận thức cho nhân dân, nhất là phát huy vai trò chủ thể của nhân dân trong xây dựng nông thôn mới. Đảng ủy xã đã xây dựng Nghị quyết chuyên đề, đề ra lộ trình và các giải pháp tổ chức thực hiện cho từng tiêu chí. Đồng thời thành lập Ban chỉ đạo cấp xã, Ban quản lý xây dựng nông thôn mới, các Ban phát triển thôn. Thông qua đó để đảng viên trong đảng bộ và toàn thể nhân dân thảo luận, làm rõ về nhận thức, đồng thời xác định rõ chủ thể trong xây dựng nông thôn mới.
Cũng giống như những thôn khác, thôn Đồng Ghềnh có 80 hộ chủ yếu là sản xuất nông nghiệp, trước đây đời sống của đại đa số người dân trong thôn còn khó khăn. Nhưng vài năm trở lại đây, nhất là từ khi bắt tay vào xây dựng nông thôn mới, thôn Đồng Ghềnh là một trong những thôn đi đầu trong phong trào phát triển kinh tế và xây dựng kết cấu hạ tầng nông thôn. Ông Nguyễn Thanh Tài – Bí thư Chi bộ thôn Đồng Ghềnh xã Báo Đáp khẳng định: “Đến nay, 50% số hộ đã chuyển đổi vườn tạp kém hiệu quả, chân ruộng cao thiếu nước sang trồng Dâu nuôi tằm. Các nghề dịch vụ vừa và nhỏ phát triển khá. Chỉ tính riêng giá trị thu nhập từ cây lúa, trồng dâu nuôi tằm, chăn nuôi và dịch vụ của năm 2014 đã thu về hơn 3 tỷ đồng. Kinh tế phát triển bền vững đã tạo đà cho văn hóa, xây dựng phát triển. Hiện thôn đã cứng hóa được trên 90% các tuyến đường GTNT, 96% số hộ đạt gia đình văn hóa, số hộ nghèo chỉ còn 0,5%...”
Với mục tiêu xây dựng nông thôn ngày càng đổi mới, hiện đại, văn minh, kinh tế - xã hội phát triển, đời sống nhân dân ngày càng được cải thiện, nhiều công trình trên địa bàn xã đã được xây dựng bằng chính sự chung tay, góp sức của người dân theo phương châm "Nhà nước và nhân dân cùng làm". Chính nhờ huy động được sức dân mà nhiều công trình như trường học, trạm y tế, đường điện dân sinh, đường giao thông nông thôn đã được xây dựng. Qua hơn 4 năm thực hiện chương trình xây dựng nông thôn mới, bộ mặt nông thôn Báo Đáp đã có những thay đổi rõ rệt. Trên 95% số số sử dụng điện thường xuyên, an toàn đạt quy định. Cơ sở vật chất hệ thống trường lớp được đầu tư xây dựng trị giá trên 13 tỷ đồng. Các thôn đều có nhà văn hóa và khu thể thao đạt chuẩn. Bãi xử lý rác thải được đầu tư xây dựng đạt tiêu chuẩn về môi trường. Đặc biệt, Báo Đáp đã lựa chọn ưu tiên số 1 cho việc hoàn thành các tuyến đường GTNT liên thôn, liên xã, bởi đây sẽ là tiền đề cho kinh tế xã hội trên địa bàn phát triển, đồng thời tạo động lực và tạo sự phấn khởi mới cho người dân nỗ lực, tự giác đóng góp vào thực hiện chương trình xây dựng nông thôn mới ở cơ sở. Qua hơn 4 năm triển khai, đến nay 100% đường trục xã, liên xã được nhựa hóa hoặc bê tông hóa; 100% đường ngõ xóm được cứng hóa, không lầy lội vào mùa mưa, trong đó có 50% được cứng hóa. Tổng số tiền được đầu tư cho đường GTNT lên tới gần 27 tỷ đồng, trong đó nhân dân đóng góp hơn 13 tỷ đồng, hiến hơn 22.000m2 đất và nhiều cây cối hoa mầu, vật kiến trúc khác. Đạt được kết quả này phải nói đến vai trò đóng góp tích cực của các đoàn thể trong công tác tuyên truyền vận động đoàn viên, hội viên và nhân dân tham gia.
Nhằm đẩy mạnh việc phát triển kinh tế dựa trên tiềm năng, thế mạnh của địa phương, bên cạnh việc phối hợp với các cơ quan chức năng tổ chức các lớp tập huấn, hội nghị đầu bờ, các lớp đào tạo nghề nhằm giúp người dân áp dụng các tiến bộ khoa học kỹ thuật vào sản xuất, chăn nuôi, xã Báo Đáp còn chú trọng tới quy hoạch và phát triển nông nghiệp theo hướng sản xuất hàng hóa, tăng diện tích lúa chất lượng cao, chuyển đổi cơ cấu cây trồng, mở rộng những vùng sản xuất chuyên canh có giá trị cao như: chè Bát Tiên, trồng Dâu nuôi tằm, sản xuất lúa giống, trồng rau màu… qua đây đã hình thành được nhiều nhóm hộ sản xuất, chăn nuôi, hay mô hình cơ giới hóa trong sản xuất, mô hình tưới cho cây chè vừa giải phóng sức lao động, vừa giảm giá thành sản xuất… Từ các giải pháp tích cực trên đã góp phần nâng mức thu nhập bình quân trên 1 đơn vị diện tích đất canh tác đạt trên 50 triệu đồng/ha, thu nhập từ chăn nuôi hàng chục tỷ đồng/năm. Đồng thời chú trọng phát triển các nghề tiểu thủ công nghiệp nhằm giải quyết việc làm cho lao động nông thôn. Nhờ đó, cơ cấu kinh tế của xã ngày càng chuyển dịch theo hướng tích cực, tăng tỷ trọng thương mại và dịch vụ. Góp phần đưa tốc độ tăng trưởng kinh tế của xã luôn ổn định ở mức 13%, thu nhập bình quân đầu người đạt 17,5 triệu đồng, giảm tỷ lệ hộ nghèo xuống còn 6,77% năm 2014, đồng thời nâng số hộ có nhà xây kiên cố chiếm trên 60%.
Phong trào xây dựng gia đình văn hóa, làng văn hóa tiếp tục được triển khai một cách đồng bộ, rộng khắp, đóng góp vào thành công của phong trào “Toàn dân đoàn kết xây dựng đời sống văn hóa khu dân cư gắn với xây dựng nông thôn mới”. Hết năm 2014, xã có 14/17 làng văn hóa được công nhận đạt tiêu chuẩn làng văn hóa, 70% số hộ đạt tiêu chuẩn gia đình văn hóa 3 năm, phong trào văn hóa văn nghệ, thể dục thể thao phát triển mạnh. Các trường học đều được đầu tư xây dựng cơ sở vật chất khang trang, góp phần duy trì tốt kết quả phổ cập tiểu học đúng độ tuổi, phổ cập giáo dục THCS và mẫu giáo 5 tuổi, 2/3 đơn vị trường học là trường Mầm non và trường tiểu học đã đạt chuẩn quốc gia mức độ 1. Trạm y tế của xã thường xuyên làm tốt công tác phòng chống dịch bệnh nên không để xảy ra hiện tượng dịch bệnh bùng phát trên diện rộng. Chợ xã đã được chỉnh trang, nâng cấp, phục vụ tốt cho nhân dân trong khu vực. Mạng lưới bưu chính viễn thông từng bước được nâng cấp, hiện đại hoá phục vụ tốt cho nhu cầu thông tin, liên lạc, tỷ lệ lao động có việc làm ổn định chiếm tới 93%.
Có thể nói, bằng sự chung sức và quyết tâm của cả hệ thống chính trị và sự ủng hộ của người dân, đến nay xã Báo Đáp huyện Trấn Yên đã hoàn thành 19 tiêu chí xây dựng nông thôn mới. Tuy nhiên, để đạt được xã nông thôn mới đã khó, nhưng giữ được và nâng cao các tiêu chí nông thôn mới thì càng khó hơn. Theo như lời của Ông Trần Quang Trung - Chủ tịch UBND xã Báo Đáp thì: “Ban chỉ đạo xây dựng nông thôn mới của Báo Đáp tiếp tục tuyên truyền, giáo dục, nâng cao ý thức trách nhiệm của mỗi cán bộ, đảng viên và nhân dân cần phát huy những kết quả đạt được để nâng cao chất lượng của các tiêu chí nông thôn mới, nhất là việc ưu tiên xây dựng con người nông thôn mới. Có như vậy việc xây dựng nông thôn mới tại đây mới bền vững, góp phần nâng cao đời sống vật chất và tinh thần cho nhân dân”.
Trấn Yên phấn đấu đến năm 2020 sẽ có 7 xã được công nhận xã nông thôn mới, trong đó riêng năm 2015 sẽ có 3 xã về đích. Vì vậy, trên cơ sở việc lãnh chỉ đạo thành công xã điểm xây dựng nông thôn mới tại Báo Đáp, là tiền đề tốt để huyện Trấn Yên tiếp tục xây dựng thành công chương trình mục tiêu quốc gia về nông thôn mới tại các địa phương khác theo hướng bền vững. Đồng chí Nguyễn Đức Mầu - Phó Chủ tịch UBND huyện Trấn Yên - Phó Trưởng Ban Thường trực Ban Chỉ đạo xây dựng NTM cho rằng: “Huyện Trấn Yên tiếp tục tăng cường công tác lãnh chỉ đạo đối với cơ sở, các ngành chức năng hướng dẫn, tuyên truyền vận động nhân dân để nâng cao nhận thức để từ đó người dân phát huy vai trò chủ thể trong xây dựng NTM, huy động tối đa nguồn lực tại chỗ kết hợp với nguồn vốn của Nhà nước để tập trung xây dựng cơ sở hạ tầng, hỗ trợ phát triển sản xuất nhằm nâng cao đời sống vật chất, tinh thần của người dân ở nông thôn. Trong quá trình xây dựng NTM cần sáng tạo, linh hoạt và có những giải pháp cụ thể để phù hợp với từng địa phương…”
Bằng sự chung sức đồng lòng của cả hệ thống chính trị và phát huy vai trò chủ thể của người dân, Báo Đáp đã thực hiện thành công việc xây dựng xã nông thôn mới, đây là xã đầu tiên của huyện Trấn Yên cán đích trong phong trào thi đua xây dựng nông thôn mới. Niềm vui nối tiếp niềm vui khi ngay sau lễ đón nhận quyết định của UBND tỉnh về công nhận xã đạt chuẩn nông thôn mới, Báo Đáp sẽ tiến hành Đại hội Đảng bộ lần thứ 22 nhiệm kỳ 2015 - 2020. Đây là Đại hội Đảng bộ cấp cơ sở được Tỉnh ủy tổ chức Đại hội điểm. Tin rằng, thành công trong xây dựng nông thôn mới và những quyết sách mới sẽ được bàn thảo trong Đại hội sẽ là tiền đề đầu quan trọng để Báo Đáp tiếp tục xây dựng nông thôn phát triển toàn diện, bền vững, nâng cao đời sống vật chất và tinh thần cho người dân; vững bước trong sự nghiệp công nghiệp hóa hiện đại hóa nông nghiệp, nông thôn thời gian tới./.
Thanh Hùng - Đài TT.TH Trấn Yên