HTX nông lâm nghiệp Công Tâm (Yên Bái) sản xuất tinh dầu quế.

Nhiều HTX được củng cố, đổi mới về tổ chức và hoạt động, trong đó xuất hiện một số HTX điển hình như: Hợp tác xã dịch vụ tổng hợp Kiên Thành - huyện Trấn Yên, Hợp tác xã dịch vụ tổng hợp Kiến Thuận - huyện Văn Chấn, Hợp tác xã quế hồi Việt Nam xã Đào Thịnh, huyện Trấn Yên... đang khẳng định vai trò trong nông nghiệp nông thôn. Hoạt động của một số tổ hợp tác đã góp phần hỗ trợ thúc đẩy kinh tế hộ phát triển, giải quyết việc làm, tăng thu nhập cho các tổ viên giúp nhau xóa đói giảm nghèo, phát triển sản xuất và là tiền đề để phát triển hợp tác xã.

Mặc dù mới đi vào hoạt động được 2 năm nhưng HTX Thái Sơn ở thôn 2, xã Tân Lĩnh, huyện Lục Yên là một trong số những HTX nông nghiệp hoạt động theo Luật HTX năm 2012 có hiệu quả. HTX Thái Sơn  chuyên cung ứng giống cây trồng các loại cho người dân trên địa bàn huyện. Từ khi đi vào hoạt động cho đến nay, HTX đã cung ứng được trên 2 vạn giống cây cam sành, trên 6.000 giống cây bưởi và các loại cây nông nghiệp khác cho 24/24 xã, thị trấn trên địa bàn huyện.

Ngoài ra, các loại giống cây của HTX được nông dân các tỉnh lân cận như: Hà Giang, Tuyên Quang, Lào Cai tin tưởng và đánh giá cao về chất lượng. HTX cũng đã liên kết với Công ty cổ phần Môi trường và Năng lượng Nam Thành Yên Bái và Công ty cổ phần Thân Yến tỉnh Phú Thọ cung ứng các loại phân bón chuyên cho cây ăn quả có múi và cây nông nghiệp với phương thức thanh toán ứng trước 50% cho các hộ dân sau khi thu hoạch sẽ thanh toán hết. Cùng với việc kinh doanh, sản xuất giống cây trồng và vật tư nông nghiệp, HTX còn tư vấn miễn phí cho người dân về kỹ thuật chăm sóc cây trồng, sử dụng phân bón phù hợp, đúng cách, tìm đầu ra cho sản phẩm... Từ đó, HTX đã tạo được niềm tin và sự gắn kết giữa HTX với thành viên và người dân.

Ông Đàm Văn Việt - Giám đốc HTX Thái Sơn chia sẻ: “Với cách làm chủ động HTX đã khẳng định hướng đi đúng theo mô hình HTX kiểu mới. Năm 2016, tổng doanh thu HTX đạt gần 1 tỷ đồng, lợi nhuận đạt gần 40 triệu đồng; HTX tạo việc làm cho 10 lao động với mức thu nhập bình quân 4 - 5 triệu đồng/người/tháng. HTX cũng đã đầu tư mua sắm trang thiết bị phục vụ sản xuất như: ô tô tải, máy ép tinh dầu thực vật để mở rộng sản xuất thực phẩm tinh dầu sạch từ lạc, vừng, đỗ tương...”.

Hầu hết các HTX hoạt động trong lĩnh vực nông, lâm, ngư nghiệp hoạt động kinh doanh tổng hợp, kết hợp giữa dịch vụ sản xuất và chế biến; cung cấp giống cây trồng, vật nuôi, phân bón, thuốc bảo vệ thực vật; bao tiêu một phần sản phẩm đầu ra cho nông dân như: chè, quế, gỗ, măng tre Bát độ...

Từ năm 2013 đến nay, đã có một số mô hình HTX dịch vụ và tổ chức nuôi trồng thủy sản trên hồ Thác Bà, HTX chăn nuôi gia cầm, HTX sản xuất rau an toàn... như: HTX Thanh niên Q&C (huyện Văn Yên), HTX Dịch vụ tổng hợp Kiên Thành (huyện Trấn Yên), HTX 6/12 xã Đào Thịnh (huyện Trấn Yên), HTX Dịch vụ tổng hợp Kiến Thuận (huyện Văn Chấn)...

Thông qua các khâu dịch vụ, các HTX đã tạo điều kiện thuận lợi cho các hộ nông dân sản xuất, gieo cấy, chăm sóc cây trồng, vật nuôi, đẩy mạnh chuyển đổi cơ cấu mùa vụ, cơ cấu cây trồng theo hướng sản xuất hàng hóa, góp phần tăng sản lượng hàng hóa nông, lâm, thủy sản trên địa bàn tỉnh.

Hiện nay, toàn tỉnh có 168 HTX nông nghiệp; tổng số thành viên Hợp tác xã nông nghiệp là 8.189 người, trong đó số HTX hoạt động hiệu quả là 103 HTX, hoạt động trung bình là 30 HTX, hoạt động yếu kém và ngừng hoạt động là 35 HTX. Tổ hợp tác hiện có 142 tổ hợp tác hoạt động trong lĩnh vực nông nghiệp, với 1.100 thành viên. Trang trại hiện có 18 trang trại, gồm 16 trang trại chăn nuôi và 2 trang trại trồng trọt. Số Doanh nghiệp hoạt động trong lĩnh vực nông nghiệp là 486 DN, trong đó: 143 Cty tư nhân, 113 Cty cổ phần, 110 Cty TNHH một thành viên và 120 Cty TNHH 2 thành viên trở lên. Việc thúc đẩy các hình thức liên kết trong sản xuất đang được quan tâm, đẩy mạnh, bước đầu mang lại hiệu quả trong sản xuất.

Hiện, đã có 53 HTX lĩnh vực nông nghiệp tổ chức lại theo Luật HTX năm 2012, chiếm 50,5% tổng số HTX hoạt động theo Luật HTX trên toàn tỉnh. Tuy còn gặp nhiều khó khăn, nhưng các HTX nông nghiệp đã chủ động vươn lên, trở thành chỗ dựa tin cậy cho xã viên, góp phần quan trọng trong công cuộc xóa đói giảm nghèo và XDNTM ở các địa phương.

Lãnh đạo Sở Nông nghiệp và Phát triển nông thôn tỉnh Yên Bái đánh giá: Các HTX nông nghiệp đã phát huy được vai trò tập hợp, vận động thay đổi cách nghĩ, cách làm cho nông dân, ứng dụng có hiệu quả các tiến bộ khoa học, kỹ thuật, nâng cao hiệu quả sản xuất, tạo việc làm ổn định cho người lao động, phát huy được tiềm năng, thế mạnh của địa phương. Thông qua các HTX, các đường lối, chủ trương, chính sách của Đảng, Nhà nước, của tỉnh được phổ biến cho nông dân; đồng thời, giúp sản phẩm nông nghiệp tìm được đầu ra cho sản phẩm. Các dịch vụ nông nghiệp cũng được ứng dụng một cách linh hoạt hơn; một số HTX nhanh chóng thích nghi với cơ chế thị trường, tạo sự liên kết, hợp tác với nhau và với doanh nghiệp, tổ chức kinh tế mang lại hiệu quả kinh tế cao cho thành viên, góp phần phát triển kinh nông nông nghiệp nông thôn và xây dựng nông thôn mới”.