Luật Hòa giải, đối thoại tại tòa án có hiệu lực kể từ ngày 1/1/2021 nhằm thể chế hóa các chủ trương, đường lối, quan điểm của Đảng về cải cách tư pháp, cải cách hành chính. Theo đó, phải đảm bảo tạo điều kiện thuận lợi cho người dân tiếp cận công lý, tôn trọng quyền tự định đoạt của các bên, khuyến khích giải quyết tranh chấp thông qua hòa giải, đối thoại…

Luật Hòa giải, đối thoại tại tòa án có hiệu lực kể từ ngày 1/1/2021 nhằm thể chế hóa các chủ trương, đường lối, quan điểm của Đảng về cải cách tư pháp, cải cách hành chính. Theo đó, phải đảm bảo tạo điều kiện thuận lợi cho người dân tiếp cận công lý, tôn trọng quyền tự định đoạt của các bên, khuyến khích giải quyết tranh chấp thông qua hòa giải, đối thoại…Kể từ khi Luật có hiệu lực, Tòa án nhân dân (TAND) thành phố Yên Bái đã thi hành tốt, thu hút, huy động nguồn nhân lực chất lượng cao trong xã hội tham gia giải quyết tranh chấp dân sự, khiếu kiện hành chính… Đây là nét mới, đóng góp hiệu quả vào việc hoàn thành các nhiệm vụ nghiệp vụ trong hoạt động của đơn vị. Luật Hòa giải, đối thoại tại tòa án có nhiều ưu điểm nổi bật, như: thời gian giải quyết vụ việc nhanh chóng; tranh chấp hoặc khiếu kiện được giải quyết kín đáo, bảo mật thông tin; giúp giảm tải công việc và áp lực đối với công tác xét xử tại tòa; hạn chế khiếu kiện kéo dài qua nhiều cấp; người khởi kiện không mất chi phí hòa giải, đối thoại… Vì vậy, thời gian qua, TAND thành phố Yên Bái đã nhanh chóng triển khai thi hành Luật Hòa giải, đối thoại tại tòa án một cách nghiêm túc, đạt được nhiều kết quả tốt. Cụ thể, để việc thực hiện Luật Hòa giải, đối thoại tại tòa án có hiệu quả, TAND thành phố Yên Bái đã triển khai các biện pháp tuyên truyền, phổ biến, ban hành các văn bản quy định chi tiết thi hành Luật, các hoạt động triển khai Luật sâu rộng trong cơ quan, đơn vị và các tổ chức trong xã hội. Căn cứ vào định biên số lượng hòa giải viên theo quy định, TAND thành phố Yên Bái đã bổ nhiệm 3 hòa giải viên nguyên là các thẩm phán có phẩm chất đạo đức tốt, gương mẫu trong việc chấp hành pháp luật, có kinh nghiệm, kỹ năng tốt trong hòa giải, đối thoại; tổ chức cho các hòa giải viên tham gia tập huấn, bồi dưỡng nghiệp vụ để nâng cao trình độ; xây dựng và ban hành quy chế hoạt động hòa giải, đối thoại tại tòa án để niêm yết cùng với danh sách các hòa giải viên tại phòng hòa giải, đối thoại để nhân dân dễ tiếp cận... Bên cạnh đó, TAND thành phố Yên Bái đã thực hiện tốt công tác tuyên truyền, phổ biến Luật và các văn bản quy định chi tiết, các hoạt động triển khai Luật dưới nhiều hình thức khác nhau như: thông qua các buổi tiếp công dân; thông qua phát tờ rơi tại các điểm xử án lưu động; đăng tải trên các ấn phẩm của các cơ quan truyền thông của tỉnh, thành phố… Qua công tác tuyên truyền Luật Hòa giải, đối thoại tại tòa án, đã làm chuyển biến tích cực nhận thức của cán bộ, đảng viên và nhân dân về vị trí, vai trò, tầm quan trọng của Luật Hòa giải, đối thoại tại tòa án, từng bước đưa Luật vào cuộc sống… Chính thức đi vào hoạt động từ tháng 2/2021, Luật Hòa giải, đối thoại tại tòa án đã phát huy hiệu quả rất tốt trên địa bàn thành phố, có tới trên 60% số lượng vụ việc đã được chuyển sang đối thoại, hòa giải; 41,9% số vụ, việc đối thoại, hòa giải thành công… Bước đầu, nhìn chung các hòa giải viên của TAND thành phố Yên Bái đã nhanh chóng tiếp cận được công việc, sắp xếp thời gian khoa học, đảm bảo giải quyết đúng tiến độ, hòa giải các vụ việc đạt kết quả cao, không có trường hợp nào để hồ sơ hòa giải, đối thoại quá thời hạn quy định. Việc triển khai thi hành Luật đã giảm thiểu được một số lượng lớn án phải thụ lý giải quyết theo thủ tục tố tụng, từ đó, giảm bớt khối lượng công việc thực tế cho thẩm phán, thư ký tại tòa. Đây là điều hết sức có ý nghĩa đối với đơn vị trong điều kiện còn thiếu biên chế của hệ thống tòa án hiện nay. Có thể thấy, qua hơn 1 năm triển khai thực hiện, Luật Hòa giải, đối thoại tại tòa án đã đem lại nhiều kết quả tích cực, khẳng định bước đi đúng đắn, sáng tạo, giúp tiết kiệm chi phí, thời gian, công sức cho các đương sự, giảm tải các vụ việc phải giải quyết bằng con đường xét xử của tòa án trong bối cảnh số lượng các tranh chấp dân sự, khiếu kiện hành chính ngày càng tăng, tính chất vụ việc ngày càng phức tạp như hiện nay. Việc thi hành tốt Luật Hòa giải, đối thoại tại tòa án của TAND thành phố Yên Bái cũng là một trong những giải pháp quan trọng giúp nâng cao sự hài lòng của người dân về cuộc sống, tạo niềm tin trong nhân dân đối với cơ quan bảo vệ pháp luật, làm tiền đề để nâng cao chỉ số hạnh phúc cho người dân Yên Bái theo Nghị quyết Đại hội Đảng bộ tỉnh lần thứ XIX, nhiệm kỳ 2020 - 2025 đề ra.