Hình ảnh tại buổi lễ ký kết giữa Đảng đoàn MTTQ Việt Nam tỉnh; Ban Thường vụ huyện Mù Cang Chải

Nâng cao chất lượng công tác tuyên truyền, phổ biến, giáo dục pháp luật, nâng cao ý thức pháp luật trong nhân dân “Đẩy lùi tình trạng tảo hôn, hôn nhân cận huyết thống và xuất, nhập cảnh trái phép ở vùng đồng bào dân tộc thiểu số tỉnh Yên Bái năm 2020”.

Tập trung đổi mới phương pháp, nâng cao chất lượng tuyên truyền, giáo dục về hôn nhân và gia đình, phổ biến các quy định của pháp luật về xuất cảnh, nhập cảnh; xác định rõ đối tượng để có nội dung và phương pháp tuyên truyền phù hợp; lựa chọn nội dung trọng tâm, biên soạn tài liệu ngắn gọn, dễ hiểu, dễ nhớ, sát với thực tiễn và nhận thức của đồng bào dân tộc thiểu số, trong đó tập trung vào nhóm đối tượng phụ nữ, thanh, thiếu niên ở vùng đồng bào dân tộc thiểu số; phát huy được hiệu ứng tuyên truyền của mạng xã hội, tạo được sự hưởng ứng mạnh mẽ, nghiêm túc của cộng đồng dân cư về chống tảo hôn, hôn nhân cận huyết thống và xuất cảnh trái phép.

Thực hiện tuyên truyền, vận động trực tiếp đến từng đối tượng, nhóm đối tượng đến tận các thôn, bản, lồng ghép với các hoạt động giao lưu văn hóa, tổ chức lễ hội, hoạt động tuyên truyền, vận động, các hội nghị của tổ chức đoàn thể, hoạt động ngoại khóa trong trường học, các câu lạc bộ tuyên truyền pháp luật về hậu quả của nạn tảo hôn, hôn nhân cận huyết thống và xuất cảnh trái phép; bồi dưỡng đội ngũ làm cộng tác viên tuyên truyền có đủ kiến thức, kỹ năng để phối hợp tuyên truyền vận động ngay từ trong gia đình, dòng tộc, những người thân thiết trong thôn bản. Trọng tâm về tuyên truyền, giáo dục các kiến thức về pháp luật, Luật hôn nhân và gia đình, tác hại và hậu quả của tảo hôn, hôn nhân cận huyết thống, sức khỏe sinh sản cho người dân; quy định của pháp luật về xuất cảnh, nhập cảnh và những hệ lụy của việc xuất cảnh trái phép.

Phát huy vai trò của Mặt trận Tổ quốc Việt Nam, các tổ chức đoàn thể, nhất là cấp cơ sở; già làng, trưởng bản, người có uy tín trong vùng đồng bào dân tộc thiểu số, các chức sắc tôn giáo trong việc tuyên truyền, vận động nhân dân đẩy lùi tảo hôn, hôn nhân cận huyết thống và xuất cảnh trái phép. Các tổ chức đoàn thể phải vận động đoàn viên, hội viên giáo dục con, em mình về  hậu quả, tác hại của tảo hôn và hôn nhân cận huyết thống; những hệ lụy của việc xuất cảnh trái phép, đồng thời đấu tranh chống những quan điểm lạc hậu ngay từ trong gia đình mình và trong cộng đồng dân cư để khắc phục, đẩy lùi tình trạng này.

Đẩy mạnh công tác tuyên truyền trong các nhà trường, trong đó, tập trung làm tốt công tác giáo dục sức khỏe sinh sản tiền hôn nhân, giáo dục giới tính cho học sinh. Tổ chức các buổi tọa đàm, ngoại khóa giúp học sinh hiểu tác hại của tảo hôn, hôn nhân cận huyết thống; đồng thời, tăng cường giáo dục kỹ năng sống, sức khỏe sinh sản vị thành niên, tình dục an toàn. Phối hợp tốt với phụ huynh học sinh trong tuyên truyền chống tảo hôn; cảnh giác với các đối tượng mua, bán người ra nước ngoài; quản lý tốt học sinh ngoài giờ học gắn với việc quản lý học sinh sử dụng điện thoại di động trong các nhà trường.

Quan tâm làm tốt công tác bồi dưỡng, nâng cao kiến thức, kỹ năng tuyên truyền, vận động cho đội ngũ cán bộ dân vận, tuyên truyền viên dân số cơ sở. Chỉ đạo các ban, ngành, đoàn thể các cấp, nhất là cấp cơ sở phát huy hơn nữa vai trò của mình trong việc tuyên truyền chính sách dân số, sức khỏe sinh sản, phòng chống tảo hôn và xuất cảnh trái phép.

Tăng cường công tác lãnh đạo, chỉ đạo của cấp ủy, chính quyền các cấp

Tăng cường công tác lãnh đạo, chỉ đạo của các cấp ủy đảng, sự quản lý, điều hành của chính quyền, sự phối hợp thống nhất hành động giữa chính quyền, các ban, ngành, Mặt trận Tổ quốc và các đoàn thể các cấp nhằm tạo sự chuyển biến sâu sắc trong nhận thức và nâng cao trách nhiệm của cả hệ thống chính trị trong việc đẩy lùi tình trạng tảo hôn, hôn nhân cận huyết thống và xuất cảnh trái phép, đây là nhiệm vụ quan trọng, thường xuyên của cả hệ thống chính trị từ tỉnh đến cơ sở. Cấp ủy, chính quyền cấp huyện và cấp xã có đông đồng bào dân tộc thiểu số cần ban hành nghị quyết lãnh đạo, các giải pháp phù hợp, hiệu quả để ngăn chặn, đẩy lùi tình trạng tảo hôn, hôn nhân cận huyết thống và xuất cảnh trái phép trên địa bàn.

Nâng cao hiệu lực, hiệu quả quản lý Nhà nước và thực thi nghiêm minh theo pháp luật trong đẩy lùi nạn tảo hôn, hôn nhân cận huyết thống và chống xuất cảnh trái phép. Nắm chắc tình hình địa bàn, rà soát, chủ động phát hiện, ngăn chặn kịp thời, có hiệu quả hoạt động xuất cảnh trái phép và đấu tranh xử lý các hoạt động tổ chức, cưỡng ép, xúi giục người khác trốn đi nước ngoài. Xử lý nghiêm các trường hợp vi phạm pháp luật về hôn nhân và gia đình; về xuất cảnh, nhập cảnh trái phép, nhất là đối tượng là cán bộ, đảng viên; xử phạt hành chính kết hợp với xử phạt theo hương ước, quy ước của địa phương, đồng thời kiên quyết hủy hôn đối với những cặp tảo hôn, hôn nhân cận tuyết thống. Chỉ đạo tốt việc phối hợp đồng bộ, chặt chẽ, quyết liệt, bình đẳng giữa các địa phương trong việc ngăn chặn, đẩy lùi những hủ tục lạc hậu, thực hiện nếp sống văn minh, lành mạnh, tiến bộ. Đưa mục tiêu ngăn chặn, đẩy lùi tình trạng tảo hôn, hôn nhân cận huyết thống và xuất cảnh trái phép vào chương trình, kế hoạch hoạt động của các tổ chức Đảng, chính quyền và các đoàn thể ở địa phương hàng năm.

Quan tâm tới công tác đào tạo và đào tạo lại đội ngũ cán bộ tham mưu về công tác dân số kế hoạch hóa gia đình; bồi dưỡng kiến thức về kỹ năng tuyên truyền vận động cho đội ngũ báo cáo viên, tuyên truyền viên cấp cơ sở.

Thực hiện tốt công tác thi đua khen thưởng, biểu dương kịp thời những đơn vị, cá nhân có thành tích trong công tác ngăn chặn, phòng chống tảo hôn, hôn nhân cận huyết thống và xuất cảnh trái phép; chấn chỉnh, xử lý nghiêm những địa phương, đơn vị chưa làm tốt trách nhiệm.

Nâng cao chất lượng đời sống vật chất, tinh thần cho nhân dân

Tiếp tục triển khai đồng bộ, hiệu quả các chính sách phát triển kinh tế xã hội của nhà nước, xóa đói giảm nghèo bền vững, xây dựng nông thôn mới. Ưu tiên hỗ trợ cho gia đình chính sách, gia đình đồng bào dân tộc thiểu số, gia đình nghèo, gia đình khó khăn, nhằm nỗ lực xóa dần sự chênh lệch giữa các vùng, từng bước nâng cao đời sống nhân dân, xóa bỏ tư tưởng, phong tục lạc hậu về vấn đề tảo hôn cũng như ma chay, cưới xin, lễ hội, nếp sống văn hóa.

Tạo điều kiện thuận lợi cho các hộ gia đình ở vùng đồng bào dân tộc thiểu số tham gia phát triển kinh tế, xã hội. Triển khai có hiệu quả các chương trình, dự án nâng cao đời sống vật chất, tinh thần cho nhân dân. Xây dựng nhiều mô hình phát triển kinh tế gắn với xây dựng nông thôn mới trong nhân dân.

Đẩy mạnh công tác hướng nghiệp, dạy nghề trong các trường phổ thông cho thanh thiếu niên bước vào tuổi lao động phù hợp yêu cầu phát triển của địa phương, tạo việc làm, nghề nghiệp ổn định cuộc sống.

Tiếp tục mở thêm các lớp dạy nghề, tư vấn, giới thiệu tạo việc làm mới cho lao động; hỗ trợ các trường hợp xuất cảnh trái phép được trao trả về vay vốn ưu đãi lập các mô hình phát triển kinh tế, vươn lên thoát nghèo, ổn định cuộc sống...

Theo đó, trách nhiệm của từng địa phương như sau:

Ban thường trực Ủy ban Mặt trận Tổ quốc Việt Nam tỉnh chủ trì, phối hợp với các ban, sở, ngành, đoàn thể tỉnh và các tổ chức thành viên xây dựng kế hoạch và tổ chức triển khai các hoạt động tuyên truyền vận động trong các tầng lớp nhân dân, các tổ chức thành viên về đẩy lùi tình trạng tảo hôn, hôn nhân cận huyết thống và xuất cảnh trái phép ở vùng đồng bào thiểu số trên địa bàn tỉnh Yên Bái; in ấn phát hành các tài liệu tuyên truyền.

Chủ trì tổ chức Hội nghị triển khai Kế hoạch của Tỉnh ủy; chủ trì, phối hợp với các huyện, các cơ quan liên quan tổ chức các Hội nghị tập huấn, gặp mặt người uy tín tiêu biểu trong đồng bào các dân tộc thiểu số.

Hàng quý, phối hợp với các cơ quan tổ chức các hoạt động kiểm tra, giám sát việc triển khai thực hiện Kế hoạch tại các địa phương. Theo dõi, tổng hợp, sơ kết, tổng kết việc tổ chức thực hiện; định kỳ báo cáo Tỉnh ủy về kết quả thực hiện theo quy định.

Ban Thường vụ Huyện ủy Văn Chấn, Trạm Tấu, Mù Cang Chải

Xây dựng kế hoạch triển khai thực hiện Kế hoạch của Tỉnh ủy và nội dung của Chương trình phối hợp tại địa phương. Lãnh đạo, chỉ đạo chính quyền, Mặt trận Tổ quốc và các đoàn thể chính trị - xã hội các cấp ở địa phương xây dựng kế hoạch cụ thể, phù hợp với điều kiện, tình hình thực tế về công tác tuyên truyền, vận động các tầng lớp nhân dân để thực hiện chỉ tiêu giảm tối đa tỷ lệ tảo hôn, hôn nhân cận huyết thống và xuất cảnh trái phép trên địa bàn.

Phân công trong cấp ủy để giao nhiệm vụ phụ trách, chỉ tiêu thực hiện đến từng xã; gắn việc chỉ đạo tuyên truyền, vận động đẩy lùi tình trạng tảo hôn, hôn nhân cận huyết thống và xuất cảnh trái phép với trách nhiệm của người đứng đầu cấp ủy, chính quyền, các cơ quan, đơn vị; đánh giá thực trạng tình trạng tảo hôn, hôn nhân cận huyết thống, xuất cảnh trái phép tại địa phương.