Theo kết quả rà soát của các huyện, thị xã, thành phố, tính đến 15/10/2019, toàn tỉnh có 1.365 hộ gia đình người có công (NCC) thuộc diện nghèo, cận nghèo, chiếm 5,17% so với tổng số hộ gia đình người có công trên địa bàn toàn tỉnh, trong đó: hộ nghèo người có công là 962 hộ/26.395 hộ gia đình người có công, chiếm tỷ lệ 3,64%; hộ cận nghèo người có công là 403 hộ/26.395 hộ gia đình người có công, chiếm tỷ lệ 1,53%.
Giải quyết dứt điểm hỗ trợ người có công khó khăn về nhà ở
Hộ gia đình NCC thuộc diện hộ nghèo, hộ cận nghèo của tỉnh Yên Bái nhiều đứng ở vị trí các tỉnh nhóm đầu cả về tỷ lệ và số lượng tuyệt đối so với cả nước cũng như các tỉnh trong khu vực. Hầu hết các gia đình người có công thuộc diện nghèo, cận nghèo ở địa phương thuộc đối tượng người tham gia kháng chiến giải phóng dân tộc, bảo vệ tổ quốc và làm nghĩa vụ quốc tế được Đảng, Nhà nước tặng thưởng huân, huy chương, theo quy định của Pháp luật ưu đãi NCC đối tượng này chỉ được hưởng trợ cấp một lần, chể độ bảo hiểm y tế, mai táng phí khi từ trần (không có trợ cấp hằng tháng) và cơ bản là những người hết tuổi lao động, người cao tuổi, thường xuyên ốm đau, bệnh tật; gia đình thường chỉ có người cao tuổi sống với nhau (không ở chung với con, cháu), không có lương hưu, trợ cấp, phụ cấp; thu nhập không thường xuyên và ở mức thấp, không đủ chi phí cho gia đình. Đối với gia đình NCC nghèo, cận nghèo mà thành viên còn trong độ tuổi lao động thường là hoàn cảnh trong gia đình có người bệnh nặng, khuyết tật nặng, ốm đau thường xuyên; không có công ăn, việc làm ổn định.
Các hộ gia đình NCC nằm trong danh sách dự kiến thoát nghèo (234 hộ), thoát cận nghèo (73 hộ) năm 2019 là những hộ có điều kiện thuận lợi về sức lao động, vốn, phương tiện sản xuất và có sự hỗ trợ của anh em dòng họ và cộng đồng. Còn lại các hộ chưa đưa vào danh sách sẽ rất khó khăn để thoát nghèo nếu không có một chính sách hỗ trợ đặc thù phù hợp và đủ mạnh của Nhà nước.
Tại thời điểm tháng 10/2019, sau khi rà soát lại nhà ở hộ gia đình NCC theo tiêu chí của Quyết định 22/2013/QĐ-TTg của Thủ tướng Chính phủ về chính sách hỗ trợ người có công về nhà ở và Thông tư 09/2013/TT-BXD của Bộ Xây dựng hướng dẫn thực hiện Quyết định 22/2013/QĐ-TTg, cho thấy có 517 hộ NCC khó khăn về nhà ở, trong đó: Nhu cầu làm nhà mới: 334 hộ (trong đó có 97 hộ là hộ nghèo và cận nghèo); nhu cầu sửa chữa nhà: 183 hộ (trong đó có 40 hộ là hộ nghèo và cận nghèo).
Giai đoạn vừa qua, các đối tượng NCC khó khăn về nhà ở đã được hưởng chính sách hỗ trợ của Chính phủ, của Tỉnh, một phần đã nhận được hỗ trợ từ nguồn xã hội hóa từ các quỹ, các cơ quan, tổ chức; về cơ bản đã giải quyết hỗ trợ cho các đối tượng NCC, nhất là đối tượng khó khăn cấp bách về nhà ở tại các thời điểm đã được rà soát, điều tra. Số lượng nhu cầu do các địa phương rà soát, báo cáo hiện nay chủ yếu là nhà ở của các hộ NCC do thời gian lâu năm có xuống cấp, hoặc đang có kế hoạch nâng cấp nhà ở khi thấy có Nhà nước có chính sách theo Quyết định 22/2013/QĐ-TTg nên đã có đơn đăng ký, xin hỗ trợ. Trước mắt, sự hỗ trợ của Nhà nước nên tập trung cho đối tượng hộ NCC nghèo và cận nghèo khó khăn về nhà ở.
Để thực hiện được mục tiêu nâng cao đời sống cho người có công theo Chỉ thị số 14-CT/TW ngày 19/7/2017 của Ban Bí thư Trung ương Đảng; Chương trình hành động số 89-CTr/TU ngày 27/10/2017 của Tỉnh ủy Yên Bái với mục tiêu đến hết năm 2020 “Tỉnh Yên Bải phấn đấu cơ bản không còn hộ gia đình người có công với cách mạng thuộc diện hộ nghèo, cận nghèo; Hoàn thành cơ bản công tác hỗ trợ cải thiện nhà ở cho người có công khó khăn về nhà ở theo Đề án đã được phê duyệt”, đồng thời phải tiếp tục triển khai có hiệu quả Chương trình mục tiêu quốc gia giảm nghèo ở tỉnh Yên Bái, trong đó ưu tiên thoát nghèo cho những hộ nghèo, cận nghèo là người có công, tỉnh Yên Bái cần ban hành chính sách về chế độ trợ cấp hàng tháng cho người có công thuộc diện hộ nghèo năm 2020 từ ngân sách địa phương, trong đó, trợ cấp hàng tháng đối với người có công hiện không có lương, chế độ mất sức lao động, trợ cấp, phụ cấp ưu đãi hàng tháng đã hết tuổi lao động với mức hỗ trợ 1.000.000 đồng/tháng/hộ nghèo; 500.000 đồng/tháng/hộ cận nghèo
Trợ cấp bổ sung hàng tháng (ngoài chế độ bảo trợ xã hội hiện hành) đối với hộ NCC thuộc diện nghèo, cận nghèo có người bị khuyết tật nặng, với mức hỗ trợ 500.000 đồng/tháng/hộ nghèo; 300.000 đồng/tháng/hộ cận nghèo.
Giải quyết dứt điểm hỗ trợ người có công khó khăn về nhà ở, bố trí ngân sách tỉnh hỗ trợ làm nhà ở cho ngưòi công theo Nghị quyết số 63/NQ-CP ngày 25/7/2017 của Chính phủ về việc thực hiện chính sách hỗ trợ nhà ở đối vỏi người có công với cách mạng theo Quyết định số 22/2013/QĐ-TTg ngày 26/4/2013 của Thủ tướng Chính phủ (do đây là số lượng nhà phát sinh sau ngày 31/5/2017, ngân sách Trung ương không bố trí hỗ trợ), cho 517 hộ người có công khó khăn về nhà ở, trong đó: Mức hỗ trợ (thực hiện theo Quyết định số 22/2013/QĐ-TTg): hỗ trợ làm mới 40 triệu đồng/nhà: 334 nhà; sửa chữa 20 triệu đồng/nhà: 183 nhà.
Theo kết quả rà soát của các huyện, thị xã, thành phố, tính đến 15/10/2019, toàn tỉnh có 1.365 hộ gia đình người có công (NCC) thuộc diện nghèo, cận nghèo, chiếm 5,17% so với tổng số hộ gia đình người có công trên địa bàn toàn tỉnh, trong đó: hộ nghèo người có công là 962 hộ/26.395 hộ gia đình người có công, chiếm tỷ lệ 3,64%; hộ cận nghèo người có công là 403 hộ/26.395 hộ gia đình người có công, chiếm tỷ lệ 1,53%.Hộ gia đình NCC thuộc diện hộ nghèo, hộ cận nghèo của tỉnh Yên Bái nhiều đứng ở vị trí các tỉnh nhóm đầu cả về tỷ lệ và số lượng tuyệt đối so với cả nước cũng như các tỉnh trong khu vực. Hầu hết các gia đình người có công thuộc diện nghèo, cận nghèo ở địa phương thuộc đối tượng người tham gia kháng chiến giải phóng dân tộc, bảo vệ tổ quốc và làm nghĩa vụ quốc tế được Đảng, Nhà nước tặng thưởng huân, huy chương, theo quy định của Pháp luật ưu đãi NCC đối tượng này chỉ được hưởng trợ cấp một lần, chể độ bảo hiểm y tế, mai táng phí khi từ trần (không có trợ cấp hằng tháng) và cơ bản là những người hết tuổi lao động, người cao tuổi, thường xuyên ốm đau, bệnh tật; gia đình thường chỉ có người cao tuổi sống với nhau (không ở chung với con, cháu), không có lương hưu, trợ cấp, phụ cấp; thu nhập không thường xuyên và ở mức thấp, không đủ chi phí cho gia đình. Đối với gia đình NCC nghèo, cận nghèo mà thành viên còn trong độ tuổi lao động thường là hoàn cảnh trong gia đình có người bệnh nặng, khuyết tật nặng, ốm đau thường xuyên; không có công ăn, việc làm ổn định.
Các hộ gia đình NCC nằm trong danh sách dự kiến thoát nghèo (234 hộ), thoát cận nghèo (73 hộ) năm 2019 là những hộ có điều kiện thuận lợi về sức lao động, vốn, phương tiện sản xuất và có sự hỗ trợ của anh em dòng họ và cộng đồng. Còn lại các hộ chưa đưa vào danh sách sẽ rất khó khăn để thoát nghèo nếu không có một chính sách hỗ trợ đặc thù phù hợp và đủ mạnh của Nhà nước.
Tại thời điểm tháng 10/2019, sau khi rà soát lại nhà ở hộ gia đình NCC theo tiêu chí của Quyết định 22/2013/QĐ-TTg của Thủ tướng Chính phủ về chính sách hỗ trợ người có công về nhà ở và Thông tư 09/2013/TT-BXD của Bộ Xây dựng hướng dẫn thực hiện Quyết định 22/2013/QĐ-TTg, cho thấy có 517 hộ NCC khó khăn về nhà ở, trong đó: Nhu cầu làm nhà mới: 334 hộ (trong đó có 97 hộ là hộ nghèo và cận nghèo); nhu cầu sửa chữa nhà: 183 hộ (trong đó có 40 hộ là hộ nghèo và cận nghèo).
Giai đoạn vừa qua, các đối tượng NCC khó khăn về nhà ở đã được hưởng chính sách hỗ trợ của Chính phủ, của Tỉnh, một phần đã nhận được hỗ trợ từ nguồn xã hội hóa từ các quỹ, các cơ quan, tổ chức; về cơ bản đã giải quyết hỗ trợ cho các đối tượng NCC, nhất là đối tượng khó khăn cấp bách về nhà ở tại các thời điểm đã được rà soát, điều tra. Số lượng nhu cầu do các địa phương rà soát, báo cáo hiện nay chủ yếu là nhà ở của các hộ NCC do thời gian lâu năm có xuống cấp, hoặc đang có kế hoạch nâng cấp nhà ở khi thấy có Nhà nước có chính sách theo Quyết định 22/2013/QĐ-TTg nên đã có đơn đăng ký, xin hỗ trợ. Trước mắt, sự hỗ trợ của Nhà nước nên tập trung cho đối tượng hộ NCC nghèo và cận nghèo khó khăn về nhà ở.
Để thực hiện được mục tiêu nâng cao đời sống cho người có công theo Chỉ thị số 14-CT/TW ngày 19/7/2017 của Ban Bí thư Trung ương Đảng; Chương trình hành động số 89-CTr/TU ngày 27/10/2017 của Tỉnh ủy Yên Bái với mục tiêu đến hết năm 2020 “Tỉnh Yên Bải phấn đấu cơ bản không còn hộ gia đình người có công với cách mạng thuộc diện hộ nghèo, cận nghèo; Hoàn thành cơ bản công tác hỗ trợ cải thiện nhà ở cho người có công khó khăn về nhà ở theo Đề án đã được phê duyệt”, đồng thời phải tiếp tục triển khai có hiệu quả Chương trình mục tiêu quốc gia giảm nghèo ở tỉnh Yên Bái, trong đó ưu tiên thoát nghèo cho những hộ nghèo, cận nghèo là người có công, tỉnh Yên Bái cần ban hành chính sách về chế độ trợ cấp hàng tháng cho người có công thuộc diện hộ nghèo năm 2020 từ ngân sách địa phương, trong đó, trợ cấp hàng tháng đối với người có công hiện không có lương, chế độ mất sức lao động, trợ cấp, phụ cấp ưu đãi hàng tháng đã hết tuổi lao động với mức hỗ trợ 1.000.000 đồng/tháng/hộ nghèo; 500.000 đồng/tháng/hộ cận nghèo
Trợ cấp bổ sung hàng tháng (ngoài chế độ bảo trợ xã hội hiện hành) đối với hộ NCC thuộc diện nghèo, cận nghèo có người bị khuyết tật nặng, với mức hỗ trợ 500.000 đồng/tháng/hộ nghèo; 300.000 đồng/tháng/hộ cận nghèo.
Giải quyết dứt điểm hỗ trợ người có công khó khăn về nhà ở, bố trí ngân sách tỉnh hỗ trợ làm nhà ở cho ngưòi công theo Nghị quyết số 63/NQ-CP ngày 25/7/2017 của Chính phủ về việc thực hiện chính sách hỗ trợ nhà ở đối vỏi người có công với cách mạng theo Quyết định số 22/2013/QĐ-TTg ngày 26/4/2013 của Thủ tướng Chính phủ (do đây là số lượng nhà phát sinh sau ngày 31/5/2017, ngân sách Trung ương không bố trí hỗ trợ), cho 517 hộ người có công khó khăn về nhà ở, trong đó: Mức hỗ trợ (thực hiện theo Quyết định số 22/2013/QĐ-TTg): hỗ trợ làm mới 40 triệu đồng/nhà: 334 nhà; sửa chữa 20 triệu đồng/nhà: 183 nhà.