Ngày 29 tháng 4 năm 1955, Chủ tịch nước Việt Nam Dân chủ Cộng hòa đã ra Sắc lệnh số 230/SL về việc thành lập Khu tự trị Thái - Mèo. Khu Tự trị Thái- Mèo, gồm 16 Châu, trong đó có Châu Văn Chấn, Than Uyên, Phù Yên. Ngày 27 tháng 10 năm 1962, Quốc hội nước Việt Nam Dân chủ Cộng hòa quyết nghị đổi tên Khu tự trị Thái - Mèo thành Khu tự trị Tây Bắc và thành lập 3 tỉnh trong Khu tự trị Tây Bắc, đó là: tỉnh Lai Châu, Sơn La và Nghĩa Lộ. Trong đó tỉnh Nghĩa Lộ, gồm 4 huyện: Than Uyên, Mù Cang Chải, Văn Chấn và Phù Yên.

Ngày 03/01/1976, ba tỉnh Yên Bái, Nghĩa Lộ, Lào Cai hợp nhất thành tỉnh Hoàng Liên Sơn. Thị xã Lào Cai được chọn là tỉnh lỵ, thị xã Yên Bái được giữ nguyên là thị xã trực thuộc tỉnh. Khi bước vào thực hiện nhiệm vụ của thời kỳ mới, Đảng bộ và nhân dân thị xã có những thuận lợi cơ bản đó là 171 cơ sở hạ tầng của thị xã tỉnh lỵ, lực lượng lao động dồi dào, tài nguyên khá phong phú, quan hệ sản xuất mới được củng cố và phát triển. Tuy nhiên, ngoài những thuận lợi, thị xã còn phải đối mặt với nhiều thử thách.

Căn cứ Nghị quyết Hội đồng nhân dân tỉnh Yên Bái khóa I, kỳ họp thứ 2 thông qua ngày 27/02/1992 về chủ trương, biện pháp chống nghiện ở tỉnh; theo đề nghị của Giám đốc Công an tỉnh, các ngành chức năng của tỉnh và chủ tịch Ủy ban nhân dân các huyện, thị xã, Trung tâm điều trị cai nghiện thuốc phiện và công trường lao động tỉnh Yên Bái có địa chỉ tại Kha Hương Lý, vùng đảo Hồ Thác Bà, huyện Yên Bình, tỉnh Yên Bái được Uỷ ban nhân dân tỉnh Yên Bái thành lập ngày 01 tháng 4 năm 1992 tại Quyết định số 15/QĐ-UB.

Từ những ngày đầu mới thành lập nước Việt Nam dân chủ cộng hòa, ngành Y tế đã không ngừng trưởng thành và phát triển. Tuy giai đoạn này, cả nước đang tập trung nguồn lực phục vụ kháng chiến, nhưng ngành Y tế vẫn luôn duy trì hoạt động ở cả tiền tuyến lẫn hậu phương đảm bảo chăm lo cho sức khỏe của chiến sĩ và nhân dân. Cùng đất nước vượt qua những khó khăn và gian khổ, đóng góp to lớn cho nước nhà và nền y học thế giới. Ngành Y tế Việt Nam vinh dự được chủ tịch Hồ Chí Minh vinh danh năm 1955 và viết thư gửi Hội nghị cán bộ y tế chọn ngày 27 tháng 02 trở thành Ngày Thầy thuốc Việt Nam.

Những năm đầu thập kỷ 90 của thế kỷ trước, người dân bên hai dòng sông Hồng chỉ biết qua lại trên những chiếc thuyền, con đò tại các bến Âu Lâu, Trái Hút - Đó là những hình ảnh tuy rất gần gũi, thân thương nhưng cũng tiềm ẩn những âu lo khi mùa nước về. Ngày 03/01/1990 lần đầu tiên tỉnh Yên Bái có một sự kiện trọng đại: Khởi công xây dựng cầu Yên Bái - cây cầu hiện đại đầu tiên bắc qua sông Hồng. Đây là cây cầu nằm ở trung tâm thành phố Yên Bái, nối liền hai phường Hồng Hà và Hợp Minh. Cây cầu đầu tiên bắc qua Sông Hồng đã hiện thực hóa Nghị quyết Đại hội XIII Đảng bộ tỉnh Yên Bái và đánh dấu sự phát triển của ngành cầu đường Việt Nam nói chung và tỉnh Yên Bái nói riêng.

Đài Phát thanh và Truyền hình tỉnh Yên Bái là đơn vị sự nghiệp thuộc Ủy ban nhân dân tỉnh, thực hiện chức năng cơ quan báo chí của Đảng bộ, chính quyền tỉnh, chịu sự quản lý nhà nước về báo chí, về truyền dẫn và phát sóng của Bộ Thông tin và Truyền thông, Sở Thông tin và Truyền thông; thực hiện quản lý nhà nước trên địa bàn theo phân công của Ủy ban nhân dân tỉnh, có tư cách pháp nhân, có con dấu và tài khoản riêng.

Ngày 28 tháng 8 năm 1945, trong khí thế thắng lợi hào hùng của Cách mạng tháng Tám, Chủ tịch Hồ Chí Minh đã tuyên cáo với quốc dân đồng bào và thế giới về việc thành lập “Chính phủ nước Việt Nam Dân chủ Cộng hòa”, gồm 13 Bộ, trong đó có Bộ Lao động và Bộ Cứu tế xã hội là tiền thân của Bộ Lao động - Thương binh và Xã hội ngày nay. Trải qua hai cuộc kháng chiến chống thực dân, đế quốc xâm lược, với nhiều lần đổi tên, chuyển đổi hình thức tổ chức, mở rộng chức năng, nhiệm vụ, tháng 02 năm 1987, Bộ Lao động - Thương binh và Xã hội được thành lập trên cơ sở hợp nhất các Bộ: Bộ Lao động, Bộ Thương binh và Xã hội.

Thanh tra tỉnh Yên Bái chính thức thành lập ngày 26/12/1956, sau khi Thủ tướng Chính phủ ban hành Nghị định số 1194-TTg về việc thành lập Ban Thanh tra ở các khu, liên khu, tỉnh và thành phố, đặt dưới sự chỉ đạo trực tiếp của Ủy ban hành chính các cấp và chịu sự hướng dẫn nghiệp vụ của Ban Thanh tra cấp trên.

Quan liêu là “bệnh giấy tờ, bệnh hình thức, không thực tế, là xa cách quần chúng, không theo đường lối quần chúng, làm không đúng chính sách của Chính phủ và của đoàn thể”. Bệnh quan liêu với các đặc trưng chủ yếu là “sự thống trị của bàn giấy”, xa thực tế, xa cuộc sống, chỉ chú ý đến hình thức, không chú ý đến bản chất của sự vật, lấy phương pháp mệnh lệnh hành chính thay cho phương pháp làm việc khoa học, cách làm việc như vậy thường không quan tâm đến hiệu quả của công việc.

Vào những năm 80 của thế kỷ XX, Yên Bái là một trong 8 tỉnh phía Bắc có diện tích trồng cây thuốc phiện lớn, khoảng 1.000 ha được trồng hầu hết ở các xã thuộc các huyện Trạm Tấu, Mù Cang Chải và một số xã vùng cao của huyện Văn Chấn, Trấn Yên, với mục đích lấy nhựa làm dược liệu và xuất khẩu.