Mỗi khi nhắc đến người Dao, người ta không thể không nhắc đến nghề làm thuốc nam gia truyền từ lâu đời trong cộng đồng. Người Dao quần chẹt ở xã Cát Thịnh, huyện Văn Chấn cũng như thế; trải qua bao năm tháng, nhiều hộ gia đình vẫn giữ nghề, bốc thuốc, chữa bệnh cứu người.

Tộc người Phù Lá nói chung cũng như nhóm Phù Lá (Xá Phó) nói riêng, có đời sống văn hóa tinh thần khá phong phú và đa dạng; mặc dù ngày nay đời sống của đồng bào còn gặp nhiều khó khăn, nhưng các giá trị văn hóa dân gian truyền thống vẫn được bảo lưu, giữ gìn và phát huy. Trong số rất nhiều những yếu tố văn hóa độc đáo đó, nghề thủ công truyền thống là một loại hình không thể thiếu, góp phần làm nên những yếu tố đặc sắc trong văn hóa của tộc người.

Tục Nhảy lửa của người Dao đỏ ở xã Mỏ Vàng là một nét văn hóa độc đáo, đặc sắc, mang đậm tính nhân văn. Tục Nhảy lửa còn gắn liền với yếu tố tâm linh, cầu bình an cho năm mới, xua đi những đen đủi, không may mắn. Trong quan niệm của người Dao, ngọn lửa mang lại sự may mắn cho họ. Đây là nét đẹp trong sinh hoạt văn hóa tinh thần hết sức phong phú và độc đáo của đồng bào. Nó mang ý nghĩa giá trị sâu sắc, giáo dục đồng bào lòng can đảm, dám vượt qua khó khăn, thử thách, hướng cộng đồng đến cái thiện và những việc làm tốt.

CTTĐT - Người Dao quan niệm vạn vật có linh hồn, thiên nhiên xung quanh chúng ta như: trời, đất, nương rẫy...đều có quan hệ mật thiết với đời sống và sản xuất của con người. Do vậy, lễ cầu mùa phản ánh niềm tin vào các thế lực siêu nhiên của người Dao thuở sơ khai, đồng thời thể hiện ước muốn về mùa màng bội thu, cuộc sống no ấm, đầy đủ như khát vọng ngàn đời của các cư dân nông nghiệp trên miền đất này.

CTTĐT - Lễ đặt tên con của người Hmông được coi là nghi lễ đầu tiên của một đời người và trở thành nghi lễ của cả cộng đồng để công nhận thành viên mới. Nghi lễ này là dấu ấn đầu tiên trong cuộc đời của một con người nên cộng đồng rất coi trọng. Các thủ tục trong nghi lễ được đồng bào bảo lưu khá tốt với nhiều giá trị văn hóa truyền thống tốt đẹp của tộc người. Ngoài những giá trị văn hóa độc đáo, nghi lễ này còn mang ý nghĩa nhân văn sâu sắc của tộc người Hmông.

CTTĐT - Lễ hội xên đông của tộc người Thái rất độc đáo, thể hiện những giá trị văn hóa đặc sắc, phong phú của người Thái nơi đây, lễ cúng diễn ra rất đơn giản, mang đậm chất sơ khai của người dân bản địa. Theo quan niệm của người Thái đây là dịp tạ ơn, tưởng nhớ tổ tiên, cảm tạ trời đất, cúng ma mường, ma bản, những người đã có công khai mường tạo bản, xin các đấng siêu nhiên phù hộ cho dân bản thóc lúa đầy bồ, con cháu mạnh khỏe, xin các ma giữ lấy cổng làng, bảo vệ dân bản.

CTTĐT - Tục Nhảy lửa của người Dao Đỏ ở xã Mỏ Vàng là một nét văn hóa độc đáo, đặc sắc mang đậm tính nhân văn. Tục nhảy lửa còn gắn liền với yếu tố tâm linh cầu bình an cho năm mới, xua đi những đen đủi, không may mắn. Trong quan niệm của người Dao, ngọn lửa mang lại sự may mắn cho họ. Đây là nét đẹp trong sinh hoạt văn hóa tinh thần hết sức phong phú và độc đáo của đồng bào. Nó mang ý nghĩa giá trị sâu sắc, giáo dục đồng bào lòng can đảm dám vượt qua khó khăn, thử thách hướng cộng đồng đến cái thiện và những việc làm tốt.

CTTĐT - Hát Xịnh Ca là một hình thức sinh hoạt văn hóa mang tính cộng đồng. Khi hát Xịnh Ca, người Cao Lan thường sử dụng ngôn ngữ của dân tộc mình kết hợp cùng trang phục truyền thống. Chính sự kết hợp hài hòa này đã tạo nên nét văn hóa riêng của người Cao Lan. Nói đến Xịnh Ca là nói đến một thể loại dân ca trữ tình với lời hát đối đáp giao duyên, lời hát có từng chương, trai gái hát đối nhau hết chương này nối sang chương khác, lời hát đối đáp mộc mạc của các chàng trai cô gái Cao Lan cứ say sưa kéo dài. Đây chính là nét độc đáo trong thơ ca của người Cao Lan.

CTTĐT - Có thể nói, đan lát là một hoạt động thủ công truyền thống tiêu biểu, đặc sắc, một đặc trưng mang tính tộc người của người Khơ Mú xã Nghĩa Sơn, huyện Văn Chấn, tỉnh Yên Bái.

CTTĐT - "Pá dung" là một hình thức nghệ thuật giải trí không thể thiếu trong đời sống tinh thần của người Dao. Đó là phương tiện để bày tỏ tình cảm, trao đổi tâm tình, ôn lại quá trình lịch sử, làm cho con người gần nhau hơn, củng cố tình đoàn kết cộng đồng. Người ta hát khi kết thúc một năm lao động vất vả, mệt nhọc, hát để lấy lại tinh thần bước vào một năm mới với mong ước sức khỏe, mọi điều may mắn, hạnh phúc.