Mới ra đời, lực lượng còn mỏng, trình độ chuyên môn, nghiệp vụ còn hạn chế, song cán bộ, chiến sỹ Công an Yên Bái đã làm tốt công tác điều tra, nắm tình hình, đấu tranh chống phản cách mạng, tay sai Pháp - Nhật, tàn quân Quốc dân đảng và hoạt động của các tội phạm, bảo vệ tốt chính quyền cách mạng non trẻ trong những ngày trứng nước.
Khi thực dân Pháp tái chiếm tỉnh ta, tháng 10/1947, đội Công an danh dự Yên Bái được thành lập thực hiện nhiệm vụ bảo vệ chính trị nội bộ, chống nội gián, ngăn chặn hoạt động của thám báo, xây dựng an toàn khu cho cơ quan lãnh đạo Đảng, chính quyền tỉnh. Các chiến sỹ công an đã luồn sâu vào vùng địch tạm chiếm điều tra tình hình, xây dựng cơ sở, diệt ác, trừ gian, phá tề, diệt nguỵ binh, rải truyền đơn, treo cờ Tổ quốc, phá vụ nhen nhóm phản động “Nam dương Hoa kiều hội”. Năm 1950, Đội Công an danh dự được đổi thành “Đội điệp báo hành động”. Lực lượng điệp báo đã đi sâu vào vùng địch, tổ chức các tuyến đường giao liên bí mật góp phần giữ vững sự chỉ đạo giữa căn cứ chỉ huy kháng chiến với vùng địch tạm chiếm, phối hợp với lực lượng quân đội diệt trừ tay sai gian ác, bắt do thám, gián điệp đồng thời tuyên truyền vận động quần chúng đề cao cảnh giác cách mạng. Khi thực dân Pháp thực hiện âm mưu gây phỉ, sử dụng lực lượng phản động đội lốt tôn giáo tăng cường chống phá cách mạng. Lực lượng Công an đã kịp thời đấu tranh phá các tổ chức phản động “Quốc gia liên minh”, “Liên đoàn công giáo chống cộng ở Yên Bình; bắt biệt kích ở Kim Sơn, phá tan lực lượng phỉ ở Than Uyên, Văn Bàn…gọi hàng 2.283 tên, diệt 186 tên ngoan cố, thu nhiều vũ khí, điện đài. Trong chiến dịch Tây Bắc, Điện Biên Phủ, lực lượng công an đã trực tiếp bảo vệ công tác mở đường, vận chuyển lương thực, thực phẩm, vũ khí… góp phần làm nên thắng lợi trọn vẹn.
Sau khi hoà bình được lập lại, tình hình an ninh, trật tự ở tỉnh phải đối mặt với nhiều khó khăn, phức tạp. Trước khi rút, thực dân Pháp tiến hành cài cắm gián điệp, tuyên truyền cưỡng ép đồng bào theo Công giáo di cư, kích động bọn phản động chống phá cách mạng, đưa lực lượng tay sai trốn sang Lào gây phỉ…Lực lượng Công an đã đi sâu vào từng địa bàn trọng điểm, phá tan âm mưu của bọn phản động, tiễu trừ tàn phỉ, vận động thuyết phục 885 đối tượng lầm đường theo phỉ cùng 776 súng các loại nộp cho chính quyền; phá tan các tổ chức phản động mới nhen nhóm như đảng “Nhất tân dân tộc”(Yên Bình), “Mặt trận thống nhất Tây Bắc” (Văn Chấn), “Đảng thiểu số” (Văn Bàn), “Uỷ ban cách mạnh công nông binh Việt Nam (Thác Bà) và vụ “Xưng đón vua” (Mù Cang Chải) góp phần giữ vững an ninh trật tự xã hội .
Trong công cuộc xây dựng chủ nghĩa xã hội và chống chiến tranh phá hoại bằng không quân của đế quốc Mỹ, lực lượng Công an Yên Bái đã bắt gọn các toán gián điệp kích như “Castor”, Belo với đầy đủ tài liệu, vũ khí… làm thất bại âm mưu phá hoại của đế quốc Mỹ. Công an tỉnh xây dựng phong trào bảo mật phòng gian mà đỉnh cao là phong trào quần chúng bảo vệ trị an. Năm 1960, phong trào quần chúng bảo vệ trị an xã Hưng Khánh (Trấn Yên) được tuyên dương là lá cờ đầu trong phong trào bảo vệ trị an ở miền Bắc được Chính phủ tặng Huân chương chiến công
Cùng các chiến công trên, lực lượng Công an toàn tỉnh đã tích cực vận động quần chúng thực hiện cải cách dân chủ, định canh, định cư, hợp tác hoá nông nghiệp…vừa sản xuất, vừa chiến đấu, bảo vệ quê hương, chi viện sức người, sức của cho chiến trường miền Nam và Lào, góp phần vào thắng lợi chung của toàn dân tộc.
Trong công cuộc xây dựng và và bảo vệ Tổ quốc XHCN, lực lượng Công an toàn tỉnh làm tốt công tác cải tạo nguỵ quân, nguỵ quyền, đấu tranh làm thất bại sự phá hoại nhiều mặt của các thế lực thù địch. Đã phá thành công 2 chuyên án gián điệp, 8 nhóm phản động ở biên giới. Đồng thời tiến hành đấu tranh mạnh mẽ với các loại phạm hình sự, kinh tế...thu hồi nhiều tài sản cho Nhà nước và công dân.
Thực hiện công cuộc đổi mới Công an tỉnh đã quán triệt sâu sắc các quan điểm đường lối của Đảng, tiến hành đổi mới toàn diện cả về tư duy, phương pháp công tác và tổ chức lực lượng. Chủ động trong cuộc đấu tranh bảo vệ an ninh chính trị, chống “diễn biến hoà bình”, “bạo loạn lật đổ” của các thế lực thù địch. Phòng ngừa và tấn công các loại tội phạm, quản lý trật tự an toàn xã hội, xây dựng lực lượng trong sạch vững mạnh. Chủ động phối hợp với các ngành, đoàn thể huy động được sức mạnh tổng hợp của cả hệ thống chính trị vào cuộc đấu tranh bảo vệ an ninh - trật tự…
Trước diễn biến của tình hình chính trị thế giới với nguy cơ khủng bố và lợi dụng chống khủng bố đe doạ nghiêm trọng đến tình hình an ninh, chính trị thì nhiệm vụ của lực lượng Công an càng nặng nề, khó khăn. Nhằm đáp ứng yêu cầu nhiệm vụ, lực lượng Công an toàn tỉnh đã có sự đổi mới trong chỉ đạo thực hiện các Nghị quyết của Bộ Chính trị và của ngành, thực hiện có hiệu quả Chỉ thị 03 về tiếp tục Học tập và làm theo tấm gương đạo đức Hồ Chí Minh gắn với các phong trào thi đua yêu nước, chủ động giữ vững sự ổn định chính trị phục vụ có hiệu quả công cuộc xây dựng phát triển kinh tế, xã hội của tỉnh trong thời kỳ công nghiệp hoá, hiện đại hoá đất nước.
Ghi nhận những cống hiến đóng góp, lực lượng Công an tỉnh Yên Bái đã vinh dự được Đảng, Nhà nước và Quốc hội tặng thưởng Huân chương Hồ Chí Minh, Cờ thi đua của Chính phủ và Bộ Công an. Nhiều tập thể và cá nhân được phong tặng danh hiệu cao quý: Anh hùng lực lượng vũ trang cùng nhiều huân, huy chương, bằng khen, giấy khen các loại…
Phát huy truyền thống vẻ vang 70 năm xây dựng, chiến đấu và trưởng thành, lực lượng Công an tỉnh Yên Bái nguyện tuyệt đối trung thành với Đảng, với Tổ quốc và nhân dân, nêu cao tinh thần “chủ động, kỷ cương, trách nhiệm, hiệu quả”, tiếp tục siết chặt đội ngũ, nỗ lực phấn đấu vươn lên hoàn thành xuất sắc nhiệm vụ chính trị mà Đảng và nhân dân các dân tộc tỉnh Yên Bái tin yêu giao phó./.
Ngọc Lan - Ban Tuyên giáo