Cách
đây tròn 70 năm, ngày 14/11/1945, Chủ tịch Hồ Chí Minh đã ký Quyết định thành
lập Bộ Canh nông có nhiệm vụ chăm lo chỉ đạo phát triển nền nông, lâm nghiệp
nước nhà. Từ đó, ngày 14 tháng 11 hàng năm được lấy làm ngày truyền thống của
ngành nông nghiệp và phát triển nông thôn.
Trong
suốt 70 năm qua, dưới sự lãnh đạo của Đảng, Nhà nước ngành Nông nghiệp và Phát
triển nông thôn Việt Nam đã vượt qua bao khó khăn thách thức, đấu tranh với đói
nghèo, thiên tai, dịch bệnh... để có những bước phát triển mạnh mẽ. Từ một đất
nước thiếu lương thực trầm trọng, nay đã trở thành một trong những cường quốc
về xuất khẩu gạo, điều, cà phê, cao su và thuỷ sản. Tất cả các lĩnh vực sản
xuất nông - lâm nghiệp, hạ tầng nông nghiệp nông thôn phát triển và không ngừng
được đầu tư xây dựng. Đời sống vật chất tinh thần của nhân dân ngày một nâng
cao, tỷ lệ đói nghèo giảm theo hàng năm và có bước phát triển nhanh, bền vững.
Cùng
với sự lớn mạnh của ngành nông nghiệp cả nước, ngành nông nghiệp và phát triển
nông thôn Yên Bái cũng có những bước phát triển không ngừng, từng bước đưa nền
nông nghiệp của tỉnh từ chỗ lạc hậu, nghèo nàn, thuần nông, quảng canh, thiếu
lương thực, trở thành một tỉnh có nền nông nghiệp phát triển theo hướng
hàng hoá, thị trường. Diện tích, năng suất, sản lượng và chất lượng sản phẩm
đều tăng; sản xuất theo chuỗi giá trị từ sản xuất đến tiêu dùng.
Từ chỗ
chỉ cấy một vụ lúa, nay tăng lên hai vụ, ba vụ, sản xuất biết ứng dụng tiến bộ
khoa học kỹ thuật, đưa cơ giới hoá vào sản xuất nên năng suất các loại cây
trồng, vật nuôi tăng trưởng mạnh. Năng suất lúa từ 4 - 5 tấn/ha vào năm 1990 đã
tăng lên 8 tấn/ha năm 2000 và đến nay đạt trên 11,5 tấn/ha. Tổng sản lượng
lương thực liên tục tăng một cách vượt bậc (năm 1990 đạt 130.000 tấn, năm 2000
đạt 174.458 tấn và năm 2015 ước đạt 300.611 tấn).
Quan
trọng hơn là đã hình thành ổn định vùng sản xuất lúa hàng hóa chất lượng cao
2.500 ha (cánh đồng Mường Lò 1.200 ha; cánh đồng Đại Phú An của huyện Văn Yên
600 ha; cánh đồng Mường Lai, Vĩnh Lạc huyện Lục Yên 600 ha; vùng trồng lúa nếp
đặc sản Tú Lệ, huyện Văn Chấn 100 ha). Ngoài ra, còn chuyển đổi hơn 3.000 ha
đất trồng lúa nương kém hiệu quả sang trồng ngô. Diện tích cây ăn quả ngày càng
được mở rộng cả về diện tích và nâng cao giá trị sản phẩm.
Đến
nay, diện tích cây ăn quả đạt trên 6.620 ha, tăng trên 3.000 ha so với năm
1995, đã góp phần cải thiện đời sống của nông dân. Nhằm phát triển vùng cây ăn
quả, tỉnh đã ban hành một số chính sách khuyến khích phát triển sản xuất nông,
lâm nghiệp như: chính sách hỗ trợ, phục tráng và phát triển cây ăn quả đặc sản
theo các vùng sinh thái (bưởi Đại Minh, huyện Yên Bình; cam quýt, huyện Văn
Chấn và Lục Yên; nhãn, vải vùng phía bắc huyện Văn Yên và vùng trong của huyện
Văn Chấn).
Đặc
biệt, là chính sách khuyến khích phát triển cây sơn tra ở huyện Trạm Tấu và Mù
Cang Chải, đã tạo ra một hướng đi mới cho đời sống và sản xuất của đồng bào
vùng cao. Trong giai đoạn 2010 - 2015, mỗi năm bình quân trồng mới, trồng cải
tạo thêm được 150 - 200 ha cây ăn quả, đưa sản lượng quả năm 2015 đạt gần
30.000 tấn.
Xác
định cây chè là cây thế mạnh, trong những năm qua, tỉnh đã tập trung chỉ đạo
thâm canh, cải tạo diện tích chè già cỗi ở vùng thấp bằng giống chè lai, chè
nhập nội chất lượng cao 2.330 ha. Vùng cao được trồng bằng giống chè Shan để
nâng cao chất lượng và giá trị sản phẩm chè. Nguồn thu từ sản xuất chè của nông
dân đạt 150 - 170 tỷ đồng, góp phần quan trọng xóa đói giảm nghèo, tạo việc làm
ổn định cho hàng vạn hộ nông dân.
Nông
dân Văn Chấn thu hái chè.
Về lâm
nghiệp, phát triển mạnh cả khoanh nuôi tái sinh, bảo vệ rừng phòng hộ và trồng
rừng mới, giá trị sản xuất lâm nghiệp; bình quân mỗi năm trồng mới 15.000 ha;
tỷ lệ giống tiến bộ kỹ thuật trong trồng rừng sản xuất đạt trên 35%; bước đầu
đã chú trọng thâm canh rừng; tỷ lệ che phủ rừng đạt 62%. Hàng năm, cung cấp từ
350.000 - 450.000 m3 gỗ
rừng trồng các loại, 120 ngàn tấn nguyên liệu tre, nứa, vầu và vỏ quế khô trên
11.000 tấn, sản lượng tinh dầu quế trên 600 tấn/năm, thu giá trị xuất khẩu về
cho tỉnh hơn 31 triệu USD/năm.
Chăn
nuôi thuỷ sản phát triển khá rõ nét giai đoạn 2010 - 2015; tốc độ tăng trưởng
đàn gia súc chính bình quân hàng năm đạt 3%; tổng đàn gia súc chính năm 2015
đạt trên 635.000 con; sản lượng thịt hơi đàn gia súc chính năm 2015 đạt trên
33.500 tấn; sản lượng nuôi trồng, đánh bắt thuỷ sản năm 2015 đạt trên 6.500
tấn, tăng 1,15 lần so với năm 2010.
Song
song với phát triển sản xuất, cơ sở hạ tầng phục vụ sản xuất cũng được quan tâm
đầu tư đáp ứng cho sản xuất. Toàn tỉnh hiện có trên 3.400 công trình thuỷ lợi
lớn nhỏ, bảo đảm nước tưới cho 85% diện tích lúa hai vụ.
Không
ngừng đầu tư, nâng cấp các cơ sở kỹ thuật như: nâng cấp Trại Giống lúa Đông
Cuông (Văn Yên), Trại Giống lúa Nghĩa Lộ, Trại cá giống Nghĩa Lộ, đầu tư xây
dựng Trại cá giống Yên Bình và đầu tư xây dựng Trung tâm Chăn nuôi công nghệ
cao. Ngành đã phối hợp với các huyện, thị xã, thành phố chỉ đạo nông dân tập
trung sản xuất hàng hoá và một số vùng sản xuất hàng hóa tập trung đã được hình
thành rõ nét như: vùng sản xuất lúa hàng hóa chất lượng cao 2.500 ha, vùng ngô
15.000 ha , vùng chè trên 11.000 ha, vùng sắn cao sản trên 15.000 ha, vùng măng
tre Bát độ trên 3.500 ha, quế trên 33.000 ha, vùng cây nguyên liệu giấy trên
60.000 ha.
Nhằm
nâng cao thu nhập từ rừng, gắn quyền lợi với trách nhiệm của các tổ chức, cá
nhân trong khai thác và bảo vệ rừng, tỉnh đã triển khai thực hiện Đề án giao
rừng, cho thuê rừng gắn liền với giao đất, cho thuê đất, cấp giấy chứng nhận
quyền sử dụng đất lâm nghiệp tỉnh Yên Bái giai đoạn 2012 - 2015.
Sau 5
năm triển khai thực hiện Chương trình Xây dựng nông thôn mới, bộ mặt nông thôn
đã có nhiều khởi sắc. Tỉnh đã hoàn thành công tác xây dựng quy hoạch cấp tỉnh,
huyện và cấp xã (152 xã/tổng số 152 xã đã được phê duyệt đồ án), bảo đảm theo
kế hoạch, lộ trình của Chương trình đề ra. Bên cạnh đó, tỉnh cũng đã xây dựng
được hệ thống cơ chế, chính sách để triển khai chương trình và đã xuất hiện
nhiều điển hình trong việc tham gia và vận động tham gia đóng góp kinh phí,
hiến đất, ngày công đối với các chương trình xã hội hóa để cùng với các nguồn
vốn đầu tư nhà nước hoàn thiện kết cấu hạ tầng nông thôn (tổng nguồn vốn đầu tư
trong 5 năm đạt trên 2.340 tỷ đồng).
Đến
nay, đã có 5 xã được công nhận là xã đạt chuẩn nông thôn mới (xã Tuy Lộc, thành
phố Yên Bái; xã Báo Đáp, xã Việt Thành, xã Tân Đồng, huyện Trấn Yên và xã Liễu
Đô huyện Lục Yên); có 120 xã đạt 5 tiêu chí trở lên, trong đó có 50 xã đạt 10
tiêu chí trở lên.
Cùng
với sự phát triển của nông nghiệp, nông thôn, hệ thống tổ chức ngành cũng ngày
càng hoàn thiện; đội ngũ cán bộ, công chức, viên chức ngày càng được nâng cao
về năng lực chuyên môn, phẩm chất chính trị và tinh thần phục vụ. Đã hình thành
một bộ máy quản lý nhà nước tương đối thông suốt từ tỉnh đến cơ sở; các tổ chức
về thú y, bảo vệ thực vật, kiểm lâm, quản lý thuỷ lợi… đã không ngừng lớn mạnh
với đội ngũ đông đảo cán bộ được đào tạo có trình độ chuyên môn, nghiệp vụ cao.
Trải
qua 70 năm xây dựng và phát triển, ngành nông nghiệp đã được Nhà nước tặng
thưởng Huân chương lao động hạng Nhất, hạng Nhì, hạng Ba; nhiều năm được tặng
cờ, bằng khen của Chính phủ, của các bộ và của UBND tỉnh. Nhiều tập thể, cá
nhân được Nhà nước tặng Huân chương Lao động, bằng khen của Chính phủ, chiến sỹ
thi đua toàn quốc và bằng khen của các bộ, của tỉnh.
Để tiếp
tục phát huy truyền thống của ngành, góp phần xứng đáng vào sự nghiệp phát
triển chung của cả tỉnh, ngành nông nghiệp và phát triển nông thôn, đã xây dựng
và trình UBND tỉnh phê duyệt Đề án tái cơ cấu ngành nông nghiệp tỉnh Yên Bái
theo hướng nâng cao giá trị gia tăng và phát triển bền vững giai đoạn 2015 -
2020 tại Quyết định số 992/QĐ-UBND ngày 10 tháng 6 năm 2015.
Mục
tiêu tổng quát là: phát triển nền nông nghiệp bền vững trên cơ sở phát huy tối
đa lợi thế về nông nghiệp của tỉnh gắn với xây dựng nông thôn mới; duy trì tăng
trưởng, nâng cao hiệu quả và khả năng cạnh tranh thông qua tăng năng suất, chất
lượng và giá trị gia tăng, đáp ứng ngày càng tốt hơn nhu cầu của người tiêu
dùng trong và ngoài tỉnh; nâng cao thu nhập và cải thiện mức sống của dân cư
nông thôn, bảo đảm an ninh lương thực, góp phần giảm tỷ lệ đói nghèo, ổn định
chính trị - xã hội; quản lý tài nguyên thiên nhiên, giảm các tác động tiêu cực
đối với môi trường, khai thác, sử dụng có hiệu quả các lợi ích về môi trường.
Phấn đấu đến năm 2020, tốc độ tăng giá trị sản xuất ngành nông, lâm nghiệp,
thủy sản đạt 5,0%/năm. Cơ cấu nội ngành nông nghiệp chiếm 70,0%, lâm nghiệp
chiếm 23,0% và thủy sản chiếm 7,0%; sản lượng lương thực có hạt là 295.000 tấn;
sản lượng chè búp tươi đạt 100.000 tấn; sản lượng thịt hơi xuất chuồng các loại
đạt 43.500 tấn; mỗi năm trồng mới 15 ngàn ha rừng... Chú trọng đến việc mở rộng
trồng quế và trồng tre măng Bát độ.
Để thực
hiện được các mục tiêu đề ra toàn ngành Nông nghiệp và Phát triển nông thôn
phải tập trung phát huy cao truyền thống của ngành, tiếp tục đổi mới thể chế,
đoàn kết thống nhất, tạo điều kiện thuận lợi để nông dân, doanh nghiệp, các
thành phần kinh tế làm ăn có hiệu quả; đẩy mạnh ứng dụng và chuyển giao khoa
học kỹ thuật làm cơ sở để nâng cao năng suất, chất lượng, hiệu quả và khả năng
cạnh tranh của các sản phẩm nông, lâm nghiệp và thuỷ sản; đẩy mạnh phát triển
thuỷ lợi và cơ sở hạ tầng nông thôn làm nền tảng phát triển nông nghiệp bền
vững; đào tạo nhân lực, đào tạo nghề nông thôn để tiếp tục thúc đẩy quá trình
công nghiệp hoá, hiện đại hoá nông nghiệp, nông thôn; tiếp tục cổ củng, hoàn
thiện bộ máy hành chính để ngày càng hoạt động chuyên nghiệp, hiệu quả hơn,
tăng cường chống tham nhũng, lãng phí.
Ngoài
sự nỗ lực của toàn ngành và của bà con nông dân, trong những năm tiếp theo
ngành nông nghiệp và phát triển nông thôn luôn mong muốn nhận được sự quan tâm
chỉ đạo của các đồng chí Lãnh đạo tỉnh; sự quan tâm giúp đỡ của các sở, ban,
ngành và các địa phương; sự hỗ trợ tích cực của các doanh nghiệp, các cơ sở sản
xuất kinh doanh và nhân dân để ngành nông nghiệp và phát triển nông thôn tỉnh
Yên Bái hoàn thành xuất sắc nhiệm vụ chính trị mà Tỉnh uỷ, HĐND, UBND tỉnh giao
phó; thực hiện thắng lợi các mục tiêu về phát triển nông nghiệp - nông thôn
giai đoạn 2015 - 2020 mà Nghị quyết Đại hội lần thứ XVIII Đảng bộ tỉnh Yên Bái
đã đề ra.
Trần
Thế Hùng - Ủy
viên Ban Chấp hành Đảng bộ tỉnh, Giám đốc Sở Nông nghiệp và Phát triển nông thôn
Theo Báo Yên Bái