Từ
những khó khăn
Theo
ông Nguyễn Mạnh Hùng - Phó chi cục trưởng Chi cục Phòng chống tệ nạn xã hội (Sở
Lao động - Xã hội Yên Bái): “HIV/AIDS gia tăng và khó kiểm soát là do số lượng
người nghiện trên địa bàn chưa được khống chế, việc dùng chung kim tiêm tiêm
chích ma túy là một trong nguyên nhân chính dẫn đến lây nhiễm HIV. Bên cạnh đó,
quan hệ tình dục và truyền máu không an toàn cũng là nguyên nhân dẫn đến HIV
gia tăng. Thời gian qua có những trường hợp lây nhiễm như từ chồng sang vợ, mẹ
truyền sang thai nhi.
Theo số
liệu giám sát, đến tháng 10/2015, lũy tích số trường hợp nhiễm HIV được phát
hiện trên địa bàn tỉnh là 5.303 người, trong đó 2.383 người chuyển sang giai
đoạn AIDS, 1.453 người nhiễm HIV/AIDS đã tử vong. Tuy nhiên, đây là phần nổi
của “tảng băng chìm” vì trên thực tế, số người được xét nghiệm sớm để phát hiện
HIV vẫn còn khiêm tốn. Từ đó đặt ra cần tiếp tục quyết liệt hơn với sự
chung tay của cộng đồng trong công tác phòng, chống HIV/AIDS.
Thực tế
cho thấy, việc phòng, chống HIV gặp khó khăn bên cạnh những nguyên nhân nêu
trên còn có lý do khách quan do thiếu hiểu biết, thiếu thông tin đã dẫn đến
tình trạng kỳ thị, phân biệt đối xử với người nhiễm HIV/AIDS trong xã hội. Đây
là nguyên nhân dẫn đến người bị HIV thường giấu bệnh, làm ảnh hưởng đến việc
tiếp cận với dịch vụ điều trị và là rào cản cho việc tư vấn xét nghiệm phát
hiện HIV sớm để gửi đến dịch vụ chăm sóc điều trị. Hơn thế, việc phát động
phong trào quần chúng tham gia đấu tranh tố giác tội phạm và tệ nạn ma túy ở
một số địa phương còn yếu.
Trong
đó, ý thức về khai báo tình trạng của người nghiện và gia đình có người nghiện
còn thấp, nhiều gia đình không dám khai báo với chính quyền địa phương khi con
em mình nghiện ma túy đã làm cho công tác phòng, chống HIV đối với đối tượng
tiêm chích ma túy khó khăn. Thời gian gần đây, đầu tư của trung ương và các tổ
chức quốc tế cho công tác phòng, chống HIV/AIDS giảm, địa bàn can thiệp thu hẹp
đã ảnh hưởng đến sự ổn định và tính bền vững của các chương trình phòng, chống
HIV/AIDS. Ngoài ra, cán bộ chuyên trách HIV tuyến huyện, xã thường thay đổi và
thiếu kinh nghiệm đã ảnh hưởng đến việc mở rộng chương trình điều trị và can
thiệp giảm tác hại ở cộng đồng dân cư. Điều này đồng nghĩa với nguy cơ lây
nhiễm HIV ra cộng đồng càng tăng.
Và
những giải pháp
Trước
thực trạng lây truyền nhanh của căn bệnh HIV/AIDS trên địa bàn, những năm qua
Yên Bái đã đẩy mạnh các giải pháp để phòng chống giảm thiểu tác hại của căn
bệnh thế kỷ. Đó là việc chỉ đạo các cơ quan chức năng, các ngành, đoàn thể đẩy
mạnh công tác tuyên truyền phòng, chống HIV/AIDS tới các tầng lớp dân cư, đặc
biệt quan tâm địa bàn vùng sâu, vùng xa. Đồng thời, tỉnh đã tăng cường công tác
giám sát HIV, đẩy mạnh các chương trình can thiệp giảm tác hại, các chương
trình chăm sóc, hỗ trợ người nhiễm HIV và các dự án hợp tác quốc tế trong
phòng, chống HIV/AIDS, ma tuý, mại dâm.
Bên
cạnh đó, đã triển khai nhiều chương trình hành động nhằm can thiệp giảm tác
hại, phòng, chống lây nhiễm HIV mới qua việc Ban chỉ đạo phòng, chống HIV/AIDS
tỉnh đã triển khai các hoạt động lồng ghép giữa công tác phòng, chống HIV/AIDS
với công tác đấu tranh phòng, chống tội phạm ma túy, mại dâm. Đặc biệt, công
tác quan lý cai nghiện và quản lý sau cai được quan tâm.
Hưởng ứng mục tiêu đến năm 2020 của Liên Hợp Quốc là 90%
người nhiễm HIV biết được tình trạng nhiễm HIV của mình, 90% người nhiễm HIV
chẩn đoán nhiễm HIV được điều trị bằng thuốc kháng vi rút và 90% người nhiễm
HIV đã được điều trị bằng thuốc kháng vi rút kiểm soát được số lượng vi rút ở
mức thấp, Tháng hành động quốc gia phòng, chống HIV/AIDS năm 2015 Yên Bái sẽ
tổ chức nhiều hoạt động nhằm nâng cao nhận thức của các tầng lớp nhân dân về
dự phòng, chăm sóc và điều trị HIV/AIDS, giảm kỳ thị, phân biệt đối xử với
người nhiễm HIV; đồng thời, mở rộng độ bao phủ, nâng cao chất lượng, tính dễ
tiếp cận của các dịch vụ dự phòng, chăm sóc và điều trị HIV/AIDS đến mọi
người dân.
|
Trong 5
năm, từ 2011-2015 đã tổ chức cai nghiện tại trung tâm cai nghiện và tại công đồng
cho trên 2.000 người nghiện. Đặc biệt, số bệnh nhân được điều trị trên
Methadone được triển khai với 1.000 bệnh nhân đã góp phần quản lý duy trì ổn định
trật tự xã hội. Là lực lượng chủ công trong công tác phòng, chống HIV/AIDS,
Trung tâm Phòng chống HIV/AIDS tỉnh đã tổ chức tốt Tháng Chiến dịch dự phòng
lây truyền HIV từ mẹ sang con và Tháng Hành động quốc gia phòng, chống HIV/AIDS
hàng năm.
Mặt
khác, Trung tâm trực tiếp tư vấn cho các đối tượng đến khám và điều trị tại
trung tâm y tế, bệnh viện, trạm y tế các xã, phường, phát bao cao su cho các
đối tượng có nguy cơ cao… góp phần nâng cao nhận thức, ý thức trách nhiệm của
các đối tượng trong tham gia phòng, chống lây nhiễm HIV/AIDS tại cộng đồng, tạo
sự chuyển biến mạnh mẽ trong nhận thức của các tầng lớp nhân dân về nguy cơ và
tác hại của HIV/AIDS. Chương trình can thiệp giảm tác hại trên địa bàn có
chuyển biến tích cực.
Chỉ
tính riêng tháng 9 năm 2015 đã có 1.306 đối tượng nghiện ma túy được nhận
39.898 bơm kim tiêm sạch, phát 5.829 bao cao su cho các đối tượng có nguy cơ
cao. Trung tâm Phòng, chống HIV/AIDS còn tích cực rà soát bệnh nhân đang điều
trị thuốc ARV, thường xuyên phối hợp với bệnh viện đa khoa các huyện, thị,
thành phố trong tỉnh và Bệnh viện Đa khoa tỉnh điều trị cho 1.235 bệnh nhân
AIDS, trong đó có 40 trẻ em; tư vấn dự phòng phơi nhiễm cho 5 trường hợp.
Ngoài
việc hàng tháng được cung cấp miễn phí thuốc hỗ trợ điều trị ARV, những bệnh
nhân này còn thường xuyên được các cán bộ của chương trình tư vấn, hướng dẫn
điều trị, thăm hỏi, động viên khi đau ốm. Thông qua các hoạt động tuyên truyền
phòng, chống HIV, ngày càng nhiều người tự giác công khai danh tính và tự
nguyện đăng ký tham gia sinh hoạt tại các câu lạc bộ phòng, chống HIV/AIDS. Và
mặc dù vẫn ở mức cao, những tình hình dịch bệnh HIV/AIDS đã được kiểm soát.
Cần sự
quyết liệt và chung tay của toàn xã hội
HIV/AIDS
là căn bệnh nguy hiểm đến nay vẫn chưa có thuốc điều trị hữu hiệu, nó là nguyên
nhân làm suy giảm chất lượng giống nòi, là nguyên nhân đói nghèo, mất trật tự
an toàn xã hội… Với tính chất xã hội có thể bùng phát bất cứ lúc nào, cuộc
chiến chống đại dịch HIV/AIDS là cuộc chiến bền bỉ, lâu dài và muốn đạt được
kết quả cần sự có sự quan tâm của các cấp, các ngành và chung tay, chung sức
của toàn xã hội. Từ kết quả đã đạt được, với sự nỗ lực không ngừng của các cấp,
các ngành và toàn xã hội có cơ sở để tin rằng cuộc chiến với căn bệnh thế kỷ
thời gian tới tại Yên Bái sẽ đạt được nhiều kết quả, góp phần đẩy lùi đại dịch
HIV/AIDS cũng như thực hiện mục tiêu thiên niên kỷ mà Liên hợp quốc đã đề ra.
Theo Nguyễn Đình/Báo Yên Bái