Xác định việc xây
dựng và hoàn thiện hệ thống thể chế, trong đó có hệ thống pháp luật liên quan
đến lĩnh vực tư pháp có vai trò đặc biệt quan trọng trong công tác quản lý nhà
nước nói chung và công tác cải cách tư pháp, đặc biệt là xây dựng và hoàn thiện Văn bản quy phạm pháp luật (VBQPPL) nhằm triển khai
thi hành Hiến pháp năm 2013, Sở Tư pháp đã tham mưu UBND tỉnh tiếp tục triển
khai thực hiện đồng bộ Hiến pháp năm 2013, đẩy mạnh tuyên truyền, phổ biến về
Hiến pháp, tổ chức thành công Cuộc thi viết tìm hiểu Hiến pháp với trên 40.000
bài dự thi.
Sở Tư pháp đã tích cực tham mưu xây dựng và hoàn thiện hệ thống thể chế của
tỉnh. Trong đó, tập trung triển khai thi hành Luật Ban hành văn bản quy phạm
pháp luật năm 2015, nâng cao chất lượng công tác thẩm định. Đã có 61 dự thảo
văn bản được Sở Tư pháp thẩm định. Sở Tư pháp đã làm tốt công tác tự kiểm tra,
kiểm tra văn bản quy phạm pháp luật theo thẩm quyền. Qua kiểm tra, rà soát đã đề nghị UBND tỉnh xem xét, tự xử lý 03 văn bản;
bãi bỏ 02 VBQPPL do không còn phù hợp với thực tế và do văn bản nguồn đã thay
đổi; đề nghị cơ quan có thẩm quyền cấp huyện rút kinh nghiệm đối với 02 văn bản đã ban hành theo thẩm quyền, đề nghị hủy bỏ 01 văn
bản QPPL.
Ngoài ra, đã tham mưu UBND tỉnh triển khai lấy ý kiến nhân dân đối với dự thảo Bộ luật dân sự (sửa đổi); dự thảo Bộ luật Hình sự
(sửa đổi) trên địa bàn tỉnh như tổ chức Hội nghị lấy ý kiến vào dự
thảo Bộ luật dân sự (sửa đổi), Bộ luật Hình sự (sửa đổi); kiểm tra tiến
độ lấy ý kiến của các cấp, ngành, địa phương vào dự thảo Bộ luật dân
sự (sửa đổi), Bộ luật Hình sự (sửa đổi) ; tổng hợp, xây dựng dự thảo
Báo cáo của Ủy ban nhân dân tỉnh về lấy ý kiến nhân dân vào Dự thảo Bộ luật dân
sự (sửa đổi), Bộ luật Hình sự (sửa đổi).
Về hoàn thiện các chế định bổ trợ tư pháp
theo chủ trương của Nghị quyết 49-NQ/TW, trong năm qua, Sở Tư pháp đã thực hiện tốt công tác quản lý nhà nước đối với
hoạt động bổ trợ tư pháp; hoạt động quản lý
luật sư, tư vấn pháp luật, giám định tư pháp, công chứng đã được triển khai một
cách toàn diện, quán triệt đầy đủ yêu cầu của cải cách tư pháp.
Năm 2015 đội ngũ luật sư có 13 người hành nghề tại 05 tổ
chức hành nghề luật sư. Hoạt động của đội ngũ luật sư đã góp phần tích cực trong việc nâng cao chất
lượng hoạt động của các cơ quan tiến hành tố tụng, thúc đẩy quá trình thực hiện
chủ trương đổi mới thủ tục tố tụng tư pháp, trước hết là nâng cao chất lượng
tranh tụng tại phiên toà, qua đó góp phần nâng cao chất lượng hoạt động xét xử
của toà án. Năm 2015 các tổ chức hành nghề luật sư trên địa bàn đã thực hiện 130 vụ việc, gồm các hoạt động như
tham gia tố tụng; tư vấn pháp luật; trợ giúp pháp lý miễn phí và dịch vụ
pháp lý khác.
Công tác giám định trên địa bàn tỉnh đã có những đổi thay, các tổ chức giám
định như Trung tâm pháp y tỉnh, Phòng kỹ thuật hình sự - Công an tỉnh từng bước
được kiện toàn, là cơ sở để công tác giám định trên địa bàn tỉnh ngày càng đi
vào chiều sâu, đáp ứng ngày càng tốt cho hoạt động tố
tụng và các nhu cầu giám định khác. Đội ngũ giám định viên
tăng cả số lượng và chất lượng, năm 2015 toàn tỉnh có 49 giám định viên, đã thực hiện 628 vụ việc.
Hoạt động công chứng trên địa bàn tỉnh ngày càng đi vào nề nếp, góp phần đáng kể vào sự nghiệp phát triển kinh tế, xã hội
của tỉnh, bảo đảm cơ sở, an toàn pháp lý cho các giao dịch dân sự, kinh tế của
các tổ chức, cá nhân trong và ngoài nước, góp phần tăng cường quản lý nhà nước
đối với các lĩnh vực, phục vụ tích cực cho công cuộc cải cách tư pháp. Năm
2015 các tổ chức công chứng đã thực hiện 31.061 việc.
Về hoàn thiện chức năng, nhiệm vụ, thẩm quyền, tổ chức bộ
máy, xây dựng đội ngũ cán bộ cơ quan tư pháp các cấp: Triển khai thực hiện
Thông tư số 23/2014/TTLT-BNV-BTP ngày 22/12/2014 của Bộ Nội vụ - Bộ Tư pháp hướng
dẫn chức năng, nhiệm vụ, quyền hạn và cơ cấu tổ chức của Sở Tư pháp thuộc Ủy
ban nhân dân tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương và Phòng Tư pháp thuộc Ủy
ban nhân dân huyện, quận, thị xã, thành phố thuộc tỉnh; Quyết định số 10/2015/QĐ-UBND
ngày 11/6/2015 của UBND tỉnh Yên Bái về việc quy định chức năng, nhiệm vụ, quyền hạn và cơ
cấu tổ chức của Sở Tư pháp tỉnh Yên Bái. Tổ chức bộ máy cơ quan tư pháp tỉnh Yên Bái được kiện toàn. Đội ngũ cán bộ tư pháp các cấp cũng được quan tâm củng
cố, kiện toàn, xây dựng bộ máy cơ quan tư pháp từ tỉnh tới cơ sở, đảm bảo đủ số
lượng, chất lượng, nâng cao bản lĩnh chính trị và trình độ chuyên môn, nghiệp
vụ, năng lực công tác của cán bộ tư pháp các cấp đáp ứng yêu cầu công việc
trong tình hình mới. Sở Tư pháp
hiện có 80 cán bộ, công chức, viên chức, người lao động, trong đó trình độ
đại học và trên đại học chiếm trên 92%; Phòng Tư pháp cấp huyện có 31 biên chế
chính thức, trong đó trình độ đại học đạt 100% (61% có trình độ Đại học Luật); Cấp xã có 235 công chức tư pháp, hộ tịch, 98% có
trình độ đào tạo từ Trung cấp Luật và Đại học Luật.
Tuy nhiên, bên cạnh những kết quả đã đạt được, công tác
cải cách tư pháp vẫn còn những hạn chếnhư nhận thức của các cấp, các ngành về
vị trí, vai trò của một số hoạt động bổ trợ tư pháp còn chưa đầy đủ dẫn đến
việc triển khai công tác quản lý nhà nước còn vướng mắc; Kinh phí bố trí cho
hoạt động tư pháp ở các cấp còn chưa tương xứng với nhiệm vụ; Việc xây dựng hệ
thống tổ chức pháp chế ngành còn gặp rất nhiều khó khăn (mới có 04 cơ quan có
cán bộ pháp chế chuyên trách); Đặc biệt biên chế của cơ quan tư pháp các cấp
đều thiếu trong điều kiện ngành đã và đang được bổ sung rất nhiều nhiệm vụ khó
khăn, phức tạp hơn, chính vì vậy hoạt động chuyên môn ở một số địa phương triển
khai thực hiện chưa đồng bộ, thiếu chiều sâu, hiệu quả, chất lượng chưa cao...
Với những nỗ lực, cố gắng của ngành Tư pháp trong những năm qua, có thể
thấy kết quả, hiệu quả công tác cải cách tư pháp theo Nghị quyết số 49-NQ/TW
ngày 2/6/2005 của Bộ Chính trị về Chiến lược cải cách tư pháp đến năm 2020
thuộc phạm vi quản lý nhà nước của ngành đã đạt mục tiêu yêu cầu đề ra. Kết quả đó đã đóng góp tích cực cho sự nghiệp phát triển kinh tế xã hội,
đảm bảo an ninh quốc phòng nói chung và sự nghiệp cải cách tư pháp chung của
toàn tỉnh trong những năm qua, là cơ sở vững chắc để ngành Tư pháp tiếp tục
thực hiện có hiệu quả Nghị quyết số 49-NQ/TW trong thời gian tới./