Kinh tế tập thể (KTTT) với nòng cốt
là Hợp tác xã (HTX) có vai trò quan trọng trong phát triển kinh tế xã hội đất
nước. KTTT luôn được Đảng và Nhà nước khuyến khích phát triển và được khẳng
định trong các Nghị quyết đại hội của Đảng: “Kinh tế tập thể cùng với khu vực
kinh tế nhà nước dần trở thành nền tảng của nền kinh tế quốc dân”.
Tăng
cường công tác lãnh đạo, chỉ đạo, tuyên truyền phát triển kinh tế tập thể…
Sau khi Bộ Chính trị Ban hành Kết
luận số 56-KL/TW ngày 21/02/2013 về đẩy mạnh thực hiện Nghị quyết Trung ương 5
(khóa IX) “Về tiếp tục đổi mới, phát triển và nâng cao hiệu quả kinh tế tập
thể”, Ban Thường vụ Tỉnh ủy Yên Bái đã chỉ đạo UBND tỉnh, các huyện, thị xã,
thành phố đẩy mạnh công tác tuyên truyền nâng cao nhận thức cho cán bộ đảng
viên và nhân dân về vị trí, vai trò, bản chất của KTTT trong phát triển kinh tế
- xã hội của tỉnh. Xây dựng, kiện toàn và nâng cao trình độ bộ máy quản lý nhà
nước về KTTT đáp ứng nhu cầu phát triển kinh tế - xã hội của từng địa phương.
Phát triển đa dạng các loại hình hợp tác xã theo ngành nghề sản xuất kinh
doanh, dịch vụ mà địa phương có thế mạnh.
Cùng với đó, UBND tỉnh luôn quan tâm
lãnh đạo, chỉ đạo phát triển KTTT và coi công tác phát triển KTTT là một nhiệm
vụ quan trọng trong chiến lược phát triển kinh tế - xã hội của tỉnh. Tập trung
chỉ đạo các cấp các ngành làm tốt công tác thông tin, tuyên truyền về nội dung
cơ bản của Luật HTX năm 2012 và các văn bản hướng dẫn của Trung ương, các cơ
chế chính sách hỗ trợ, khuyễn khích phát triển kinh tế tập thể được triển khai
thực hiện đầy đủ, kịp thời, đúng đối tượng, như chính sách hỗ trợ, khuyến khích
thành lập mới, tổ chức lại hoạt động, đào tạo bồi dưỡng cán bộ HTX; Chính sách
tín dụng; Chính sách đất đai đối với HTX; Chính sách hỗ trợ về khoa học - công
nghệ; Chính sách thuế; Chính sách hỗ trợ xúc tiến thương mại và mở rộng thị
trường.
Trên cơ sở đó, các cấp các ngành,
huyện, thị xã thành phố xây dựng chương trình hành động, nghị quyết chuyên đề kế
hoạch thực hiện cụ thể, thiết thực phát triển kinh tế tập thể. Một số địa
phương (thành phố Yên Bái, Lục Yên, Văn Yên, Yên Bình…) đã có những biện pháp
tháo gỡ khó khăn, khuyến khích tạo điều kiện để giúp kinh tế tập thể vươn lên. Các cấp ủy đảng đã chỉ đạo các tổ
chức cơ sở đảng, các tổ chức xã hội phân công đảng viên, hội viên vận động
người dân, các hộ gia đình tự nguyện xây dựng nhóm hộ, tổ hợp tác làm cơ sở
phát triển thành HTX
Đóng
góp tích cực cho phát triển kinh tế xã hội địa phương
Thực hiện Kết luận số 56-KL/TW của
Bộ Chính trị về đẩy mạnh thực hiện Nghị quyết Trung ương 5 (khóa IX) “Về tiếp
tục đổi mới, phát triển và nâng cao hiệu quả kinh tế tập thể”, và 2 năm thực
hiện Luật Hợp tác xã năm 2012, khu vực kinh tế tập thể tỉnh Yên Bái đã có nhiều chuyển biến tích cực về nhận thức,
phong trào hợp tác xã trên địa bàn tỉnh đã phát triển rộng khắp trên 9/9 địa
bàn huyện, thị xã, thành phố. Số hợp tác xã tập trung đông nhất tại các địa bàn
huyện Văn Chấn, Văn Yên, Yên Bình và thành phố Yên Bái (chiếm 70% tổng số hợp
tác xã).
Các HTX đã tập trung đổi mới phương
thức quản lý, tiết kiệm triệt để chi phí đảm bảo ổn định giá thành sản phẩm,
các HTX đã mạnh dạn đầu tư mở rộng sản xuất, đổi mới công nghệ, tăng khả năng
và quy mô sản xuất kinh doanh, nhiều mô hình mới được thành lập hoạt động thực
sự có hiệu quả góp phần xóa đói giảm nghèo ổn định cuộc sống của người dân,
nâng cao phúc lợi xã hội và là nhân tố quan trọng góp phần vào sự nghiệp phát
triển - xã hội và xây dựng nông thôn mới ở địa phương. Điển hình như Công ty cổ
phần Yên Thành (Yên Bình) đã bắt tay với HTX Dịch vụ tổng hợp Kiên Thành (Trấn
Yên) bao tiêu toàn bộ sản phẩm do HTX thu mua của dân. Hay HTX 6-12 Đào Thịnh
đã hợp tác cùng Doanh nghiệp An Thịnh Cường Phát đầu tư dây chuyền chế biến
tinh dầu quế tiêu thụ các sản phẩm lá, cành quế tận thu của nông dân trong
vùng.
Tổng số hợp tác xã trên địa bàn tỉnh
316 hợp tác xã (121 HTX nông nghiệp; 128 HTX công nghiệp; 29 HTX thương mại; 17
HTX tín dụng; 10 HTX vận tải; 10 HTX xây dựng, lĩnh vực khác có 01 HTX) thu hút
trên 38.220 thành viên tham gia; giải quyết việc làm cho trên 7.000 lao động có
việc làm thường xuyên và hàng chục nghìn lao động thời vụ trên địa bàn với mức
thu nhập bình quân đạt 34,5 triệu đồng/người/năm.
Tổng vốn Điều lệ của các HTX đạt
349,074 tỷ đồng, doanh thu của các HTX năm 2015 đạt 1.200 tỷ đồng, tăng 13,3%,
đóng góp vào ngân sách nhà nước trên 26 tỷ đồng, tăng 2,2% so với năm 2014.
Hoạt động của các hợp tác xã trong
lĩnh vực nông, lâm, ngư nghiệp thủy sản đã tạo điều kiện thuận lợi cho các
hộ nông dân tiến hành sản xuất, gieo cấy,
chăm sóc cây trồng, vật nuôi, đẩy mạnh chuyển đổi cơ cấu màu vụ, cơ cấu cây
trồng vật nuôi góp phần tăng sản lượng hàng
hóa
Các HTX Công nghiệp - Tiểu thủ công
nghiệp với trên 3000 thành viên tham gia hoạt động tập trung chủ yếu vào khai
thác khoáng sản, cát sỏi vật liệu xây dựng, chế biến gỗ trồng rừng, mây tre
đan. Các HTX đã tổ chức hoạt động liên doanh, liên kết đầu tư máy móc nhà xưởng
công nghệ sản xuất sản phẩm có chất lượng làm tăng giá trị sản phẩm đáp ứng
được yêu cầu của thị trường, chủ động tìm kiếm thị trường tiêu thụ, tạo việc
làm thường xuyên cho trên 2000 người lao động. Nhiều HTX phát triển khá tốt do
khai thác tốt nguyên liệu tại chỗ như chế biến quế ở Văn Yên và Trấn Yên, khai
thác đá xây dựng ở lục Yên và Yên Bình, chế biến gỗ rừng trồng ở Yên Bình, Trấn
Yên.
Các quỹ tín dụng là mô hình thu hút
đông đảo thành viên tham gia nhất, bình quân mỗi quỹ có 1.197 thành viên. Đây
là loại hình HTX hoạt động chuyên nghiệp và thực hiện nghiêm ngặt các quy định
về tổ chức hoạt động theo đúng bản chất của mô hình HTX, hỗ trợ đắc lực nhu cầu
về vốn phát triển kinh tế - xã hội tại địa phương. Các quỹ tín dụng đã giải
quyết cho hàng chục ngàn lượt thành viên vay vốn đầu tư phát triển sản xuất các
ngành nghề, trang trại, mua cây con, giống… góp phần chuyển dịch cơ cấu kinh tế
nông thôn, phát triển kinh tế hộ, thực hiện các mục tiêu xã hội như tạo công ăn
việc làm , xóa đối giảm nghèo và Chương
trình mục tiêu quốc gia về xây dựng nông thôn mới.
Các HTX lĩnh vực thương mại, giao
thông, xây dựng có quy mô hoạt động lớn hơn, địa bàn hoạt động rộng hơn, quy mô
về vốn hoạt động cũng cao hơn so với các HTX
lĩnh vực nông nghiệp, công nghiệp. Các HTX chủ động khắc phục khó khăn
để đảm bảo hoạt động tập trung huy động vốn, phương tiện, thiết bị phục vụ cho
hoạt động đảm bảo việc làm cho người lao động.
Các tổ hợp tác xã trên địa bàn tỉnh
cơ bản duy trì hoạt động ổn định, làm ra
khối lượng sản phẩm, dịch vụ khá lớn giúp cho hàng vạn hộ gia đình có thu nhập
ổn định đời sống. Một số tổ hợp tác có quy mô và tổ chức chặt chẽ đã phát triển
thành HTX. Toàn tỉnh hiện có khoảng 2600 tổ hợp tác thu hút trên 9.000 thành
viên và hơn 2000 lao động. trong đó số tổ hợp tác xã hoạt động tín dụng là 1.030 chiếm gần 40% với 4520 thành viên và
6350 lao động; số tổ hợp tác xã trong lĩnh vực nông nghiệp 475 chiếm trên 18%
với 1.880 thành viên và 5.696 lao động; số tổ hợp tác xã phi nông nghiệp có 915
chiếm 35% với 2584 thành viên và 8137 lao động, số còn lại thuộc lĩnh vực khác.
Đến nay có hơn 100 tổ hợp tác tiến hành đăng ký với chính quyền địa phương.
Bên cạnh kết quả đạt được, kinh tế
tập thể của tỉnh Yên Bái vẫn còn một số
tồn tại như các HTX có quy mô nhỏ, tốc độ tăng trưởng của từng loại HTX chưa
đồng đều, chưa tạo được sự liên kết bền vững; vốn tự có thấp, số lượng và chất
lượng lao động chưa cao; chưa có nhiều HTX xây dựng được thương hiệu sản phẩm,
hiệu qủa sản xuất kinh doanh còn thấp; một số chính sách hỗ trợ của Nhà nước đối
với khu vực kinh tế tập thể triển khai còn chậm….
Tiếp
tục củng cố, phát triển, nâng cao hiệu quả hoạt động của kinh tế tập thể
Phát huy những kết quả đã đạt được,
đồng thời cũng thẳng thắn nhìn nhận để khắc phục những hạn chế yếu kém, nhằm
củng cố, phát triển, nâng cao hiệu quả hoạt động của kinh tế tập thể trên địa
bàn tỉnh trong thời gian tới cần thực hiện xây dựng bổ sung và hoàn thiện chính
sách hỗ trợ, ưu đãi phát triển kinh tế tập thể tại địa phương. Trong đó, cụ thể
hóa các chủ trương của Đảng thành các văn bản hướng dẫn, chế độ ưu đãi cụ thể
đanh cho các HTX, ban hành chính sách hỗ trợ phát triển kinh tế HTX giai đoạn
2016 - 2020; Chỉ đạo các đơn vị, các ngành quan tâm hỗ trợ kinh tế tập thể từ
nhiều mặt như đẩy mạnh hỗ trợ tư vấn, cải cách thủ tục hành chính…; phát huy
sức mạnh liên kết các thành viên trong khu vực kinh tế tập thể, khuyến khích
các thành phần kinh tế tập thể đổi mới phương thức hoạt động, mở rộng lĩnh vực
ngành nghề kinh doanh theo hướng đa ngành nghề. Vận động các HTX mạnh dạn vay
vốn đầu tư, đổi mới máy móc thiết bị, công nghệ, tái đầu tư mở rộng sản xuất;
chủ động xây dựng các phương án liên doanh liên kết với các HTX hoặc các doanh
nghiệp trong và ngoài tỉnh, nâng cao nhận thức về quản lý, môi trường kinh
doanh và xu thế hội nhập kinh tế cho phù hợp tình hình mới;
|
Trong năm 2016, tỉnh Yên Bái phấn đấu
thành lập mới từ 20 HTX trở lên, 100% các tổ HTX được thành lập mới thực hiện
đăng ký hoạt động với chính quyền địa phương; Giải thể các HTX đã ngừng hoạt
động hoặc HTX không đủ điều kiện tổ chức lại hoạt động theo Luật HTX 2012;
Tăng tỷ lệ HTX hoạt động không có lãi đạt trên 75%, giảm tỷ lệ yếu kém xuống
10%; Duy trì số thành viên HTX có việc làm và thu nhập thường xuyên trên 7.000
người với thu nhập bình quân 3 triệu đồng/người/tháng.
|
Đồng thời tăng cường công tác quản
lý nhà nước về kinh tế tập thể. Trong đó tiếp tục thực hiện Chỉ thị 22 của UBND
tỉnh về củng cố các HTX yếu kém trên địa bàn, tập trung các HTX nông nghiệp,
vận động và hướng dẫn các HTX không hoạt động làm thủ tục giải thể tự nguyện; tập
trung nâng cao hiệu quả công tác quản lý nhà nước đối với các hoạt động của
thành phần kinh tế tập thể; tiếp tục nâng cao năng lực của cơ quan đăng ký kinh
doanh và các cơ quan quản lý nhà nước, các cơ quan tư vấn hỗ trợ kinh tế tập
thể tại địa phương để có thể thực hiện tốt chức năng nhiệm vụ theo quy định; Thực
hiện tốt công tác phố hợp giữa Liên minh HTX tỉnh với các sở, ngành đoàn thể,
UBND các huyện, thị xã, thành phố tạo sự đồng bộ trong việc chỉ đạo triển khai
kế hoạch phát triển KTTT trên địa bàn và trong từng lĩnh vực; Chỉ đạo UBND các
huyện, thị xã, thành phố tập trung các nguồn lực thực hiện tốt có hiệu quả các
chủ trương, cơ chế, chính sách của Nhà nước để hỗ trợ tạo điều kiện thuận lợi
nhất cho kinh tế tập thể phát triển.
Phát
triển kinh tế tập thể là nhiệm vụ thường xuyên, lâu dài; phát triển và nâng cao
hiệu quả hoạt động của kinh tế tập thể để kinh tế tập thể cùng với kinh tế Nhà
nước ngày càng trở thành nền tảng vững chắc của nền kinh tế quốc dân. Với mục
tiêu đó, hy vọng kinh tế tập thể tỉnh Yên Bái tiếp tục phát huy hiệu quả góp
phần quan trọng vào sự phát triển kinh tế - xã hội của tỉnh.