Thông thường, cứ sau tết Nguyên đán, các thầy cô giáo ở các tỉnh miền núi, trong đó có Yên Bái lại lo học sinh bỏ học, “học giã gạo” (bữa học, bữa nghỉ). Nguyên nhân chủ yếu là do đang là mùa lễ hội, cưới hỏi nhiều vùng đồng bào dân tộc thiểu số, khiến học sinh dễ có tâm lý chán học, bỏ học.

Thông thường, cứ sau tết Nguyên đán, các thầy cô giáo ở các tỉnh miền núi, trong đó có Yên Bái lại lo học sinh bỏ học, “học giã gạo” (bữa học, bữa nghỉ). Nguyên nhân chủ yếu là do đang là mùa lễ hội, cưới hỏi nhiều vùng đồng bào dân tộc thiểu số, khiến học sinh dễ có tâm lý chán học, bỏ học. Thế nhưng, vài năm trở lại đây, Yên Bái gần như đã không còn tình trạng học sinh bỏ học sau tết. Thậm chí, ở nhiều vùng khó khăn của tỉnh, học sinh đã đi học chuyên cần, đặc biệt là sau tết Nguyên đán Bính Thân 2016, các thầy cô đã bớt lo trẻ bỏ học sau tết. Bắt đầu từ 14 giờ ngày 14/2 (tức ngày mùng 7 tết Bính Thân 2016), Trường Phổ thông dân tộc bán trú (PTDTBT) Tiểu học Nậm Khắt (Mù Cang Chải) đã mở cửa trường đón học sinh bán trú theo lịch. Đã rất nhiều năm nay, nhà trường không còn tình trạng học sinh bỏ học hay đến muộn so với lịch quy định sau kỳ nghỉ tết Nguyên đán dài ngày. Cô giáo Nguyễn Thị Hải Yến - Hiệu phó nhà trường cho biết: “Nhiều năm nay, nhà trường đã không còn phải đến từng hộ vận động học sinh trở lại lớp sau kỳ nghỉ tết. Kế hoạch nghỉ tết đã được quán triệt tới phụ huynh từ trước tết. Trong buổi sáng mùng 7 tết, nhà trường đã tổ chức họp giáo viên, dọn dẹp trường lớp để buổi chiều cùng này bắt đầu đón học sinh bán trú. Tại các điểm lẻ, giáo viên và phụ huynh trong ngày mùng 7 tết cũng dọn dẹp lại lớp học để ngày mùng 8 tết, học sinh đến lớp đúng chương trình học của Bộ Giáo dục và Đào tạo (GD - ĐT)”. Đề phòng trường hợp học sinh và phụ huynh không nhớ lịch học, nhà trường còn phối hợp với trạm truyền thanh của xã, thông báo trên loa phát thanh tới từng thôn ngày giờ bắt đầu học sau kỳ nghỉ tết. Nhờ vậy, nhiều năm nay, Trường PTDTBT Tiểu học Nậm Khắt không có trường hợp học sinh bỏ học. Để có được kết quả đó là nhờ nhận thức của người dân về giáo dục đã được nâng lên, cùng với đó là những chính sách hỗ trợ học sinh vùng dân tộc, vùng khó tới trường. Ngoài ra, công tác tuyên truyền của nhà trường đã tác động không nhỏ tới nhận thức của nhân dân. Với những giải pháp đồng bộ, nên trong nhiều năm trở lại đây, tình trạng bỏ học sau tết ở Trường PTDTBT Tiểu học Nậm Khắt đã không còn. Giờ đây, thầy cô giáo ở vùng cao Yên Bái đã bớt lo tình trạng học sinh bỏ học sau tết. Là người có 15 năm công tác tại các xã vùng khó khăn của tỉnh, thầy Trần Quốc Hùng - Hiệu trưởng Trường THCS Phong Dụ Hạ (Văn Yên) nhận định: “Nhiều năm nay, việc học sinh bỏ học sau tết đã giảm đáng kể, nhiều nơi đã dứt hẳn như ở xã Phong Dụ Hạ. Đó là sự thay đổi rất lớn về nhận thức của người dân với việc học của con em họ”. Toàn trường có 263 học sinh, trong đó có 74 em được ở bán trú. Theo đúng chương trình, kế hoạch từ trước tết Nguyên đán, đến ngày mùng 7 tết, thầy cô tiến hành dọn dẹp, nhà bếp và bộ phận cấp dưỡng chuẩn bị các điều kiện phục vụ để đón học sinh. Thầy Hùng cho biết thêm: “Trước tết Bính Thân, nắm bắt được tình hình tư tưởng của học sinh, trường có 6 học sinh có tư tưởng nghỉ học do điều kiện gia đình khó khăn, Ban giám hiệu nhà trường đã tổ chức đoàn thăm, tặng quà tết cho 6 em học sinh này tại gia đình, vận động các em và gia đình không để bỏ học. Các em đều hứa sẽ đi học đúng ngày quy định”. Nhờ triển khai nhiều biện pháp phù hợp, nên nhiều năm trở lại đây, các thầy cô ở Trường THCS Phong Dụ Hạ đã không còn quá lo lắng về tình trạng học sinh bỏ học sau tết. Đó là kết quả nỗ lực phối hợp của ngành giáo dục cùng chính quyền địa phương. Ngay từ trước tết Nguyên đán, Sở GD - ĐT đã chỉ đạo phòng GD - ĐT các địa phương chủ động đưa ra các giải pháp phù hợp để giảm thiểu tình trạng học sinh nghỉ học sau tết. Theo đó, nhiều nơi đã có kế hoạch hạn chế tình trạng bỏ học ngay từ trước tết, như: kiểm tra, duy trì sỹ số lớp học, nền nếp dạy và học của trường, thực hiện các giải pháp động viên, khuyến khích học sinh đi học đều... Bởi vậy, sau kỳ nghỉ tết năm nay, hầu hết học sinh vùng cao đã trở lại trường học tập trong khi các địa phương vẫn đang diễn ra các lễ hội truyền thống.