CTTĐT - Theo quy định của Luật Trợ giúp pháp lý 2017, trợ giúp pháp lý là việc cung cấp các dịch vụ pháp lý miễn phí với ba hình thức: tham gia tố tụng, tư vấn pháp luật và đại diện ngoài tố tụng cho người có công với cách mạng, người nghèo, trẻ em, người dân tộc thiểu số cư trú tại vùng có điều kiện kinh tế - xã hội đặc biệt khó khăn và một số đối tượng chính sách khác.

Cổng thông tin điện tử tỉnh - Theo quy định của Luật Trợ giúp pháp lý 2017, trợ giúp pháp lý là việc cung cấp các dịch vụ pháp lý miễn phí với ba hình thức: tham gia tố tụng, tư vấn pháp luật và đại diện ngoài tố tụng cho người có công với cách mạng, người nghèo, trẻ em, người dân tộc thiểu số cư trú tại vùng có điều kiện kinh tế - xã hội đặc biệt khó khăn và một số đối tượng chính sách khác. Trong các hình thức trợ giúp pháp lý nêu trên, hình thức tham gia tố tụng được đánh giá là hoạt động quan trọng nhất và mang lại hiệu quả cao trong việc bảo vệ quyền và lợi ích hợp pháp cho người được trợ giúp pháp lý, góp phần bảo đảm quyền con người, quyền công dân trong tiếp cận công lý và bình đẳng trước pháp luật. Theo quy định của pháp luật, Trợ giúp viên pháp lý tham gia tố tụng với tư cách người bào chữa cho người bị buộc tội, người bảo vệ quyền và lợi ích hợp pháp của bị hại, đương sự trong vụ án hình sự; người bảo vệ quyền và lợi ích hợp pháp của đương sự trong vụ việc dân sự, vụ án hành chính. Trong vụ án hình sự, Trợ giúp viên pháp lý có trách nhiệm thực hiện mọi biện pháp do pháp luật quy định để làm sáng tỏ những tình tiết xác định người bị buộc tội vô tội, những tình tiết giảm nhẹ trách nhiệm hình sự cho bị can, bị cáo, góp phần làm sáng tỏ sự thật khách quan của vụ án. Trong vụ việc dân sự, vụ án hành chính, Trợ giúp viên pháp lý giúp đương sự về mặt pháp lý liên quan đến việc bảo vệ quyền và lợi ích hợp pháp của họ. Có thể thấy rằng, Trợ giúp viên pháp lý có một vai trò rất quan trọng trong việc bảo đảm nguyên tắc tranh tụng trong hoạt động xét xử của tòa án; bảo đảm quyền con người, quyền công dân, quyền tiếp cận công lý và bình đẳng trước pháp luật cho người nghèo, người có công với cách mạng, đối tượng chính sách và những người yếu thế trong xã hội. Ông Đỗ Viết Khoa - Phó Giám đốc Trung tâm Trợ giúp pháp lý nhà nước tỉnh Yên Bái cho biết: Trợ giúp viên pháp lý là một chức danh dành cho người thực hiện trợ giúp pháp lý của nhà nước với đầy đủ địa vị pháp lý, quyền và nghĩa vụ để bảo vệ quyền và lợi ích hợp pháp cho người được trợ giúp pháp lý. Về cơ bản, hoạt động tham gia tố tụng của Trợ giúp viên pháp lý gần giống như của Luật sư, tuy nhiên, có một số điểm khác nhau cơ bản, đó là Trợ giúp viên pháp lý chỉ tham gia tố tụng cho những người thuộc diện được trợ giúp pháp lý và phạm vi hoạt động bao gồm các lĩnh vực: dân sự, hình sự, hành chính, hôn nhân và gia đình... (trừ lĩnh vực kinh doanh, thương mại) và hoạt động tham gia tố tụng này là hoạt động miễn phí. Trong thời gian qua, hoạt động tham gia tố tụng của các Trợ giúp viên pháp lý thuộc Trung tâm Trợ giúp pháp lý nhà nước tỉnh Yên Bái được các cơ quan chuyên môn đánh giá cao. Các Trợ giúp viên pháp lý đã đầu tư thời gian nghiên cứu trong quá trình tham gia giải quyết các vụ án; các quan điểm bào chữa, bảo vệ đều có căn cứ pháp lý, có lập luận chặt chẽ và thuyết phục. Trong những năm gần đây, số lượng vụ việc tham gia tố tụng của các trợ giúp viên pháp lý ngày càng tăng (năm 2015: 46 vụ việc; năm 2016: 84 vụ việc; năm 2017: 180 vụ việc). 100% các vụ việc tham gia tố tụng đều đạt chất lượng khá, tốt theo tiêu chuẩn do Bộ Tư pháp quy định. Tuy nhiên, bên cạnh đó công tác trợ giúp pháp lý nói chung, hoạt động tham gia tố tụng của Trợ giúp viên pháp lý nói riêng cũng còn gặp không ít khó khăn, cụ thể như: nhận thức và hiểu biết pháp luật của một số đối tượng là người đồng bào dân tộc thiểu số còn nhiều hạn chế, chưa nắm bắt hết những nội dung mà người thực hiện trợ giúp pháp lý giải thích, hướng dẫn trong quá trình hỗ trợ pháp lý cho họ, do đó hiệu quả trợ giúp pháp lý trong một số trường hợp còn chưa cao. Nhận thức của các cơ quan, ban ngành trong đó có cả một số cơ quan tiến hành tố tụng về hoạt động trợ giúp pháp lý nói chung và về vị trí, vai trò của Trợ giúp viên pháp lý nói riêng là chưa đầy đủ, do đó chưa có sự quan tâm, phối hợp đúng mức và chưa thực sự bảo đảm theo đúng quy định của pháp luật… Tuy còn nhiều khó khăn nhưng đội ngũ Trợ giúp viên pháp lý tỉnh Yên Bái cũng đã có nhiều đóng góp thiết thực vào những thành tựu chung của địa phương về phát triển kinh tế - xã hội, củng cố quốc phòng - an ninh, giúp những người yếu thế bảo vệ được quyền và lợi ích hợp pháp của mình.