CTTĐT - Ngày 27/5, Sở Y tế đã yêu cầu Trung tâm y tế các huyện, thị xã, thành phố; Trung tâm Kiểm soát bệnh tật tăng cường giám sát, phòng chống bệnh đậu mùa khỉ kịp thời triển khai các biện pháp phòng chống dịch, hạn chế tối đa số ca mắc và tử vong.
Ảnh minh họa.
1. Trung tâm y tế các huyện, thị xã, thành phố chủ động, giám sát phát hiện các trường hợp nghi ngờ mắc bệnh. Đặc biệt lưu ý các trường hợp nhập cảnh về từ các quốc gia đang lưu hành dịch bệnh đậu mùa khỉ. Giám sát, phát hiện sớm các trường hợp mắc hoặc nghi mắc bệnh tại các cơ sở y tế.
Thực hiện lấy mẫu bệnh phẩm xét nghiệm các trường hợp mắc hoặc nghi mắc gửi Trung tâm Kiểm soát bệnh tật để gửi mẫu chẩn đoán xác định. Chỉ đạo trạm y tế xã, phường, thị trấn tăng cường giám sát các trường hợp nghi ngờ mắc bệnh. Tuyên truyền cho người dân hiểu, nhận thức về bệnh đậu mùa khỉ, hướng xử trí khi nghi ngờ mắc bệnh và một số biện pháp phòng chống dịch tạm thời:
+ Tránh tiếp xúc gần gũi với người mắc bệnh đậu mùa, tránh tiếp xúc trực tiếp với vết thương, dịch cơ thể, giọt bắn và các vật dụng, đồ dùng bị nhiễm mầm bệnh.
+ Thường xuyên rửa tay sạch bằng xà phòng và các dung dịch sát khuẩn thông thường.
+ Che miệng khi ho, hắt hơi.
+ Người có các triệu chứng của trường hợp nghi ngờ, cần chủ động liên hệ với cơ sở y tế để được theo dõi, tư vấn kịp thời.
+ Người có các triệu chứng của trường hợp nghi ngờ cần chủ động tự cách ly và tránh quan hệ tình dục; người xác định mắc bệnh phải được cách ly y tế đến khi điều trị khỏi bệnh.
+ Người đến các quốc gia có lưu hành dịch bệnh đậu mùa khỉ cần tránh tiếp xúc với động vật có vú bị bệnh như: động vật gặm nhấm, thú có túi, động vật linh trưởng (chết hoặc sống) có thể chứa vi rút đậu mùa khỉ, không nên ăn hoặc tiếp xúc với động vật hoang dã, không ăn thịt động vật chưa nấu chín kỹ hoặc ăn các sản phẩm của động vật bị nhiễm bệnh.
2. Trung tâm Kiểm soát bệnh tật chỉ đạo, giám sát phát hiện sớm các trường hợp mắc bệnh trên địa bàn tỉnh. Chỉ định lấy mẫu gửi Viện Vệ sinh dịch tễ trung ương để chẩn đoán xác định ca bệnh; thường xuyên cập nhật thông tin, hướng dẫn chuyên môn về bệnh đậu mùa khỉ, tham mưu kịp thời phương án đáp ứng với diễn biến của tình hình dịch bệnh đậu mùa khỉ.
Xây dựng nội dung truyền thông nâng cao nhận thức cho người dân về bệnh đậu mùa khỉ và các biện pháp phòng, chống dịch theo khuyến cáo của Bộ Y tế. Đặc biệt, hướng dẫn người dân nhận biết và hướng xử trí khi phát hiện các triệu chứng nghi ngờ nhiễm bệnh.
Định nghĩa các ca bệnh đầu mùa khỉ
Theo Tổ chức Y tế thế giới (WHO), trong đợt bùng phát dịch bệnh đầu mùa khỉ gần đây, từ ca bệnh đầu tiên phát hiện tại Anh ngày 13/5/2022, tính đến 25/5/2022, thế giới đã ghi nhận hơn 158 trường hợp mắc bệnh, 117 trường hợp nghi ngờ tại 19 quốc gia và chưa ghi nhận trường hợp tử vong. Các ca bệnh được phát hiện đều không có tiền sử đi về từ vùng có dịch và các quốc gia ghi nhận ca bệnh chưa từng lưu hành dịch bệnh đậu mùa khỉ trước đây. Các trường hợp mắc bệnh được xác định là bị nhiễm vi rút đậu mùa khỉ nhánh Tây Phi và có đặc điểm giống vi rút đậu mùa khỉ lây truyền từ Nigeria sang một số quốc gia năm 2018, 2019. WHO dự báo dịch bệnh đậu mùa khỉ sẽ tiếp tục gia tăng số trường hợp mắc trong thời gian tới.
Bệnh đậu mùa khỉ được phát hiện lần đầu tiên trên khỉ vào năm 1958, ca bệnh đầu tiên trên người được ghi nhận vào năm 1970 tại Congo. Bệnh có thể lây từ người sang người khi tiếp xúc gần, lây qua vết thương, dịch cơ thể, giọt bắn và qua tiếp xúc với các vật dụng bị nhiễm mầm bệnh như chăn, ga, gối, đệm. Bệnh thường diễn biến nặng ở trẻ em, phụ nữ có thai hoặc người bị suy giảm miễn dịch. Thời gian ủ bệnh từ 5 đến 21 ngày (thường từ 6 đến 13 ngày). Bệnh đậu mùa khỉ có các biểu hiện triệu chứng tương tự như bệnh đậu mùa, tuy nhiên hay gặp tổn thương da toàn thân và có hạch to.
Theo Tổ chức Y tế Thế giới, định nghĩa các ca bệnh mắc đậu mùa khỉ cụ thể như sau:
1. Trường hợp nghi ngờ: là người ở mọi lứa tuổi, đang sinh sống tại quốc gia không lưu hành bệnh đậu mùa khỉ, bị phát ban cấp tính không rõ nguyên nhân và có một hoặc nhiều dấu hiệu, triệu chứng sau kể từ ngày 15 tháng 3 năm 2022: Đau đầu, sốt (> 38,5 độ C), nổi hạch (sưng hạch bạch huyết), đau cơ, đau lưng, suy nhược.
2. Trường hợp có thể: là trường hợp nghi ngờ và có một hoặc nhiều yếu tố dịch tễ: tiếp xúc trực tiếp với người mắc; tiếp xúc vật lý trực tiếp với da hoặc tổn thương da, bao gồm cả quan hệ tình dục; hoặc tiếp xúc với các vật dụng bị ô nhiễm như quần áo, giường hoặc đồ dùng của ca bệnh có thể hoặc xác định mắc bệnh đậu mùa khỉ trong 21 ngày trước khi bắt đầu có triệu chứng; có tiền sử đi du lịch đến các quốc gia có lưu hành bệnh đậu mùa khỉ trong vòng 21 ngày trước khi khởi phát triệu chứng; có nhiều bạn tình trong 21 ngày trước khi xuất hiện triệu chứng; có kết quả xét nghiệm huyết thanh dương tính với vi rút orthopoxvirus (trong trường hợp chưa tiêm phòng bệnh đậu mùa hoặc chưa tiếp xúc với các chủng vi rút orthopoxvirus đã biết khác); có các triệu chứng nêu trên đến mức phải nhập viện.
3. Trường hợp xác định: là trường hợp nghi ngờ hoặc có thế và có kết quả xét nghiệm Realtime PCR dương tính với vi rút đậu mùa khỉ.
4. Trường hợp loại trừ: là trường hợp nghi ngờ hoặc có thế nhưng có kết quả xét nghiệm Realtime PCR âm tính với vi rút đậu mùa khỉ.
Theo khuyến cáo của WHO, các trường hợp bị nghi ngờ mắc bệnh đậu mùa khỉ đều phải được điều tra và nếu được chẩn đoán xác định phải cách ly cho đến khi các tổn thương trên da của người mắc khô, bong vảy và lành hẳn.
|
1050 lượt xem
Ban Biên tập
Cổng thông tin điện tử tỉnh - Ngày 27/5, Sở Y tế đã yêu cầu Trung tâm y tế các huyện, thị xã, thành phố; Trung tâm Kiểm soát bệnh tật tăng cường giám sát, phòng chống bệnh đậu mùa khỉ kịp thời triển khai các biện pháp phòng chống dịch, hạn chế tối đa số ca mắc và tử vong. 1. Trung tâm y tế các huyện, thị xã, thành phố chủ động, giám sát phát hiện các trường hợp nghi ngờ mắc bệnh. Đặc biệt lưu ý các trường hợp nhập cảnh về từ các quốc gia đang lưu hành dịch bệnh đậu mùa khỉ. Giám sát, phát hiện sớm các trường hợp mắc hoặc nghi mắc bệnh tại các cơ sở y tế.
Thực hiện lấy mẫu bệnh phẩm xét nghiệm các trường hợp mắc hoặc nghi mắc gửi Trung tâm Kiểm soát bệnh tật để gửi mẫu chẩn đoán xác định. Chỉ đạo trạm y tế xã, phường, thị trấn tăng cường giám sát các trường hợp nghi ngờ mắc bệnh. Tuyên truyền cho người dân hiểu, nhận thức về bệnh đậu mùa khỉ, hướng xử trí khi nghi ngờ mắc bệnh và một số biện pháp phòng chống dịch tạm thời:
+ Tránh tiếp xúc gần gũi với người mắc bệnh đậu mùa, tránh tiếp xúc trực tiếp với vết thương, dịch cơ thể, giọt bắn và các vật dụng, đồ dùng bị nhiễm mầm bệnh.
+ Thường xuyên rửa tay sạch bằng xà phòng và các dung dịch sát khuẩn thông thường.
+ Che miệng khi ho, hắt hơi.
+ Người có các triệu chứng của trường hợp nghi ngờ, cần chủ động liên hệ với cơ sở y tế để được theo dõi, tư vấn kịp thời.
+ Người có các triệu chứng của trường hợp nghi ngờ cần chủ động tự cách ly và tránh quan hệ tình dục; người xác định mắc bệnh phải được cách ly y tế đến khi điều trị khỏi bệnh.
+ Người đến các quốc gia có lưu hành dịch bệnh đậu mùa khỉ cần tránh tiếp xúc với động vật có vú bị bệnh như: động vật gặm nhấm, thú có túi, động vật linh trưởng (chết hoặc sống) có thể chứa vi rút đậu mùa khỉ, không nên ăn hoặc tiếp xúc với động vật hoang dã, không ăn thịt động vật chưa nấu chín kỹ hoặc ăn các sản phẩm của động vật bị nhiễm bệnh.
2. Trung tâm Kiểm soát bệnh tật chỉ đạo, giám sát phát hiện sớm các trường hợp mắc bệnh trên địa bàn tỉnh. Chỉ định lấy mẫu gửi Viện Vệ sinh dịch tễ trung ương để chẩn đoán xác định ca bệnh; thường xuyên cập nhật thông tin, hướng dẫn chuyên môn về bệnh đậu mùa khỉ, tham mưu kịp thời phương án đáp ứng với diễn biến của tình hình dịch bệnh đậu mùa khỉ.
Xây dựng nội dung truyền thông nâng cao nhận thức cho người dân về bệnh đậu mùa khỉ và các biện pháp phòng, chống dịch theo khuyến cáo của Bộ Y tế. Đặc biệt, hướng dẫn người dân nhận biết và hướng xử trí khi phát hiện các triệu chứng nghi ngờ nhiễm bệnh.
Định nghĩa các ca bệnh đầu mùa khỉ
Theo Tổ chức Y tế thế giới (WHO), trong đợt bùng phát dịch bệnh đầu mùa khỉ gần đây, từ ca bệnh đầu tiên phát hiện tại Anh ngày 13/5/2022, tính đến 25/5/2022, thế giới đã ghi nhận hơn 158 trường hợp mắc bệnh, 117 trường hợp nghi ngờ tại 19 quốc gia và chưa ghi nhận trường hợp tử vong. Các ca bệnh được phát hiện đều không có tiền sử đi về từ vùng có dịch và các quốc gia ghi nhận ca bệnh chưa từng lưu hành dịch bệnh đậu mùa khỉ trước đây. Các trường hợp mắc bệnh được xác định là bị nhiễm vi rút đậu mùa khỉ nhánh Tây Phi và có đặc điểm giống vi rút đậu mùa khỉ lây truyền từ Nigeria sang một số quốc gia năm 2018, 2019. WHO dự báo dịch bệnh đậu mùa khỉ sẽ tiếp tục gia tăng số trường hợp mắc trong thời gian tới.
Bệnh đậu mùa khỉ được phát hiện lần đầu tiên trên khỉ vào năm 1958, ca bệnh đầu tiên trên người được ghi nhận vào năm 1970 tại Congo. Bệnh có thể lây từ người sang người khi tiếp xúc gần, lây qua vết thương, dịch cơ thể, giọt bắn và qua tiếp xúc với các vật dụng bị nhiễm mầm bệnh như chăn, ga, gối, đệm. Bệnh thường diễn biến nặng ở trẻ em, phụ nữ có thai hoặc người bị suy giảm miễn dịch. Thời gian ủ bệnh từ 5 đến 21 ngày (thường từ 6 đến 13 ngày). Bệnh đậu mùa khỉ có các biểu hiện triệu chứng tương tự như bệnh đậu mùa, tuy nhiên hay gặp tổn thương da toàn thân và có hạch to.
Theo Tổ chức Y tế Thế giới, định nghĩa các ca bệnh mắc đậu mùa khỉ cụ thể như sau:
1. Trường hợp nghi ngờ: là người ở mọi lứa tuổi, đang sinh sống tại quốc gia không lưu hành bệnh đậu mùa khỉ, bị phát ban cấp tính không rõ nguyên nhân và có một hoặc nhiều dấu hiệu, triệu chứng sau kể từ ngày 15 tháng 3 năm 2022: Đau đầu, sốt (> 38,5 độ C), nổi hạch (sưng hạch bạch huyết), đau cơ, đau lưng, suy nhược.
2. Trường hợp có thể: là trường hợp nghi ngờ và có một hoặc nhiều yếu tố dịch tễ: tiếp xúc trực tiếp với người mắc; tiếp xúc vật lý trực tiếp với da hoặc tổn thương da, bao gồm cả quan hệ tình dục; hoặc tiếp xúc với các vật dụng bị ô nhiễm như quần áo, giường hoặc đồ dùng của ca bệnh có thể hoặc xác định mắc bệnh đậu mùa khỉ trong 21 ngày trước khi bắt đầu có triệu chứng; có tiền sử đi du lịch đến các quốc gia có lưu hành bệnh đậu mùa khỉ trong vòng 21 ngày trước khi khởi phát triệu chứng; có nhiều bạn tình trong 21 ngày trước khi xuất hiện triệu chứng; có kết quả xét nghiệm huyết thanh dương tính với vi rút orthopoxvirus (trong trường hợp chưa tiêm phòng bệnh đậu mùa hoặc chưa tiếp xúc với các chủng vi rút orthopoxvirus đã biết khác); có các triệu chứng nêu trên đến mức phải nhập viện.
3. Trường hợp xác định: là trường hợp nghi ngờ hoặc có thế và có kết quả xét nghiệm Realtime PCR dương tính với vi rút đậu mùa khỉ.
4. Trường hợp loại trừ: là trường hợp nghi ngờ hoặc có thế nhưng có kết quả xét nghiệm Realtime PCR âm tính với vi rút đậu mùa khỉ.
Theo khuyến cáo của WHO, các trường hợp bị nghi ngờ mắc bệnh đậu mùa khỉ đều phải được điều tra và nếu được chẩn đoán xác định phải cách ly cho đến khi các tổn thương trên da của người mắc khô, bong vảy và lành hẳn.