Welcome to Yen Bai Portal
  • Đường dây nóng: 02163.818.555
  • English

Tin trong tỉnh >> Văn hóa - Xã hội

Giữ cội nguồn bằng bảo tồn văn hóa

08/01/2015 10:41:39 Xem cỡ chữ Google
Cộng đồng người Khơ Mú ở huyện Văn Chấn hiện có trên 250 hộ và trên 1.200 nhân khẩu cư trú chủ yếu tại xã Nghĩa Sơn. Với số lượng như vậy, có thể thấy dân tộc Khơ Mú là một trong những dân tộc chiếm tỷ lệ thấp trong cơ cấu thành phần các dân tộc ở Yên Bái.

Múa mừng lúa mới của người Khơ Mú xã Nghĩa Sơn - Văn Chấn

Tuy nhiên, người Khơ Mú lại có vốn văn hóa dân gian rất đa dạng, đặc sắc, độc đáo và luôn được trân trọng gìn giữ nên già, trẻ, gái, trai người Khơ Mú đều thuộc câu tục ngữ: "Ruôi rít chư moong/Ruôi khoong chư lôch", nghĩa là: "Bỏ cội nguồn thì dòng tộc lụi dần/Bỏ đồi nương của cải sẽ tiêu tan".
Từ sự ý thức được những giá trị của văn hóa cội nguồn, trong nhiều năm qua, từ mỗi người dân đến cấp ủy, chính quyền xã Nghĩa Sơn luôn coi trọng công tác bảo tồn văn hóa dân gian của cộng đồng người Khơ Mú. Để công việc bảo tồn phát huy hiệu quả, xã đã động viên người cao tuổi là người dân tộc Khơ Mú rà soát, ghi chép, phổ biến lại các loại hình văn hóa của dân tộc mình như lễ hội, tín ngưỡng, dân ca, dân nhạc, dân vũ, chuyện kể dân gian...

Từ sự quan tâm đúng hướng, những người cao tuổi trong xã, điển hình như nghệ nhân Vì Văn Sang đã rất phấn khởi đứng ra tổ chức bảo tồn văn hóa dân gian của dân tộc mình và đã sưu tầm, phục dựng lại được nhiều điệu múa dân gian mô phỏng về loài chim, loài cá mang tính biểu tượng cho tình yêu nam nữ, múa gieo hạt; khôi phục các bài hát dân ca, nổi bật là hát "tơm" - lối hát mừng đám cưới, mừng nhà mới, mừng cơm mới, năm mới, hát giao duyên; truyền dạy cho lớp trẻ cách đánh các bài chiêng cổ, cách thổi một số loại pí mà ít người còn biết thổi đó là pí tót; khôi phục các trò chơi dân gian.

Nhiều câu tục ngữ về đối nhân xử thế, ca dao về kinh nghiệm sản xuất, truyện tiếu lâm, truyện ngụ ngôn, sự tích như sự tích quả bầu tiên sinh ra loài người... đã được ghi chép, kể lại thường xuyên trong các cuộc hội họp cộng đồng như: đám cưới, ngày hội đại Đoàn kết các dân tộc, hội xuân, mừng nhà mới...

Đặc biệt, nhiều lễ hội rất đặc trưng của đồng bào Khơ Mú đã được tỉnh, huyện, xã cùng giúp đỡ phục dựng như: lễ hội cầu mùa, lễ cầu mưa, lễ rước mẹ lúa. Các lễ hội này mỗi khi được tổ chức tại xã đều thu hút đông đảo bà con các dân tộc: Kinh, Tày, Thái, Mường, Dao, Mông... các xã trong vùng  về dự khiến cho không khí lễ hội càng thêm vui  tươi, náo nhiệt.

Trong số các lễ hội ấy, huyện Văn Chấn đã chọn nghi lễ cầu mưa, nghi lễ cầu mùa và một số trò chơi dân gian tham dự chương trình vui xuân Quý Tỵ 2013 tại Bảo tàng Dân tộc học Việt Nam phục vụ du khách trong và ngoài nước tham quan. Các tiết mục tham dự đã được ban tổ chức khen thưởng, đồng thời, các nhà nghiên cứu và du khách đánh giá rất cao sự đặc sắc trong văn hóa, tín ngưỡng truyền thống của người Khơ Mú ở Nghĩa Sơn. Cũng với những tiết mục ấy, tại Ngày hội văn hóa, thể thao và du lịch các tỉnh Tây Bắc lần thứ XII năm 2013 tại Hòa Bình, Ban tổ chức Ngày hội đã trao giải A cho đoàn Yên Bái.

Không chỉ sưu tầm, bảo tồn, phổ biến các loại hình văn hóa của người Khơ Mú tại địa phương, nghệ nhân Vì Văn Sang và nhiều người khác cùng chính quyền xã còn rất nhiệt tình giúp đỡ, cung cấp thông tin cho cơ quan văn hóa huyện, tỉnh, các cơ quan thông tin đại chúng, các nhà nghiên cứu để làm luận văn thạc sỹ, tiến sỹ dân tộc học, văn học, nghệ thuật, lịch sử và tuyên truyền, quảng bá cũng như xây dựng các giải pháp, phương án bảo tồn văn hóa dân gian dân tộc Khơ Mú. Tất cả sự hợp lực từ nhiều phía trong bảo tồn văn hóa đã trở thành động lực khơi dậy niềm tự hào của người Khơ Mú. Qua đó, họ càng quyết tâm: "Lược bỏ những hủ tục, phát huy nét đẹp, nét độc đáo, đặc sắc mang đặc trưng nguồn cội của người Khơ Mú" như lời tâm sự của nghệ nhân Vì Văn Sang.

4324 lượt xem
(Theo Báo Yên Bái)

15oC

Thấp nhất 13°C, cao nhất 17°C. Trời nhiều mây, . Áp suất không khí hPa.
Độ ẩm trung bình %. Tốc độ gió km/h