Welcome to Yen Bai Portal
  • Đường dây nóng: 02163.818.555
  • English

Tin trong tỉnh >> Văn hóa - Xã hội

Tết của người Khơ Mú ở Nghĩa Sơn (Văn Chấn)

09/03/2015 12:30:51 Xem cỡ chữ Google
CTTĐT - Qua mênh mông cánh đồng Mường Lò, rẽ vào Pú Lo, rồi cứ theo con đường bê tông khéo uốn lượn men men sườn núi. Thấp thoáng phía xa, những ngôi nhà sàn nằm nép mình bình yên bên rừng keo xanh ngút. Hương cỏ quện nồng với làn sương sáng sớm vỡ òa trong không gian thanh bình nồng ấm gọi xuân sang. Chúng tôi đến xã Nghĩa Sơn huyện Văn Chấn - Nơi duy nhất ở Yên Bái có đồng bào Khơ Mú sinh sống để cảm nhận không khí đón Tết của đồng bào nơi đây.

Lễ hội Cầu mùa của dân tộc Khơ Mú xã Nghĩa Sơn, Văn Chấn.

Tục đón Tết của người Khơ Mú khá độc đáo. Nổi bật nhất trong ngôi nhà đó là hai bàn thờ: thờ ma nhà và thờ thổ công được trang hoàng lộng lẫy với giấy nhiều màu sắc, trong đó giấy màu đỏ theo quan niệm của người Khơ Mú là biểu tượng cho hạnh phúc và may mắn.

Để một năm mới đem lại nhiều điều may mắn và hạnh phúc cho gia đình, việc chuẩn bị cho ngày Tết được người dân rất chú trọng. Nhà nào cũng phải dự trữ thật nhiều lương thực thực phẩm. Đàn ông lên rừng lấy củi, phụ nữ thì thêu thùa, may vá để diện những bộ váy mới nhất trong những lễ hội, và đi chơi xuân. Mỗi nhà lại dọn dẹp, sửa sang nhà cửa, vườn, sân sạch sẽ.

Rồi vài ba nhà chung nhau một con lợn béo cùng mổ. Trước tết, nhà nào cũng phải gói bánh chưng. Gói bánh chưng để tặng nhau trong mỗi khi có khách đến chơi nhà. Bánh chưng được gói liên tục khi hết.

Về chuẩn bị cho ngày tết là như thế, nhưng có một điểm thật đặc biệt trong đón giao thừa của người Khơ Mú, đó là trong ngày 30 tết, nhà nào cũng có 1 con gà trống để thờ cúng tổ tiên và sau giao thừa xem chân để dự đoán may rủi trong năm mới. Sau giao thừa, mọi người trong gia đình thường có những phút hồi hộp, lo lắng để lắng nghe con vật nào kêu trước. Theo quan niệm của đồng bào Khơ Mú, nếu con gà gáy trước 3h sáng sẽ có chuyện chẳng lành, có cháy nhà hoặc cháy rừng, nếu con mèo kêu trước thì có nghĩa vận mệnh trong năm không may mắn, nếu trẻ con khóc thì cả năm sẽ đói. Người Khơ Mú chỉ mong đêm giao thừa im ắng để năm mới sẽ thuận hòa, mùa màng bội thu.

Trong ngày mồng một đầu năm, người ta kiêng từ làng này sang làng kia chơi, chúc tết vì quan niệm rằng nếu đi sang làng khác chơi thì của cải trong làng sẽ đi theo và làng mình sẽ đói kém suốt cả năm đó. Sau ngày mồng một, dân làng mới đi chúc Tết.

Đặc biệt trong năm mới, người Khơ Mú quan niệm phải dùng nước mới để lấy may. Mỗi người uống một ngụm nước nhỏ để lấy may mắn, sau đó mọi người đều rửa mặt, chân, tay bằng nước mới. Nếu gia đình nào không đi lấy nước mới trong ngày đầu năm thì cả năm đó sẽ không gặp may mắn, làm ăn không tốt đẹp.

Trong những ngày Tết, họ hàng thay phiên nhau làm cỗ, tụ họp anh em, gia đình, uống rượu và chúc nhau một năm dồi dào sức khỏe, gia đình đầm ấm, hạnh phúc, làm ăn phát đạt. Gia đình không được to tiếng trong dịp Tết, vì như vậy cả năm sẽ bất hòa.

Vui xuân, nhân dân trong làng còn tụ họp tại trung tâm xã, cùng say với các điệu múa mừng xuân, mừng mẹ lúa, mừng ngày mùa. Tiếng cồng, trống, chiêng, đàn tính tờ la, pí tót, đao, khèn hòa quện vào nhau tạo nên những âm điệu rất riêng của núi rừng. Các điệu múa nhịp nhàng, uyển chuyển thể hiện nhịp sống, không khí lao động sản xuất của bà con. Trong lễ hội còn có các trò chơi như đẩy gậy, ném còn, kéo co, bắn cung…

2000 lượt xem
Hiền Trang

15oC

Thấp nhất 13°C, cao nhất 17°C. Trời nhiều mây, . Áp suất không khí hPa.
Độ ẩm trung bình %. Tốc độ gió km/h