I. ĐỐI VỚI TRỒNG TRỌT
1. Chống rét cho mạ
Xuân
Không ngâm, ủ, gieo mạ, cấy lúa trong những
ngày nhiệt độ xuống dưới 15°C.
1.1. Đối với diện
tích mạ đã gieo:
+ Phủ bằng tro bếp để giữ ấm và giữ ẩm cho ruộng
mạ, tưới nước thường xuyên không để ruộng mạ khô hạn. Nếu nhiệt độ xuống dưới
15°C cần phải tưới đủ ẩm (độ ẩm bão hòa), rắc một
lớp tro rơm rạ mỏng lên bề mặt luống mạ (1,5kg/100m2 mạ),
dùng nilon trắng mỏng trùm kín cho mạ (không dùng loại nilon tối màu sẽ làm giảm
khả năng quang hợp của cây).
+ Tuyệt đối không gieo mạ những ngày nhiệt độ
dưới 13°C. Hạt thóc giống đã nảy mầm cần bảo quản
trong phòng kín, tưới nước ấm, phủ bao tải dứa hoặc bao tải gai để tránh khô mầm
trước khi gieo.
* Cách che phủ nilon cho mạ: Làm khung tre uốn
theo hình vòm, buộc các thanh hình vòm ở phần đỉnh và hai bên cạnh để bộ khung
có kết cấu vững chắc; sau đó phủ nilon lên trên, khoảng cách giữa mặt luống mạ
với vòm che từ 0,4 - 0,6m. Khi thời tiết ấm nhiệt độ lên đến trên 20°C phải mở nilon ở
hai đầu để thoát hơi nước tránh cho mạ bị nấm bệnh, cháy lá, chiều tối tiếp tục
đậy nilon. Trước khi cấy 2-3 ngày, mở nilon cho mạ làm quen dần với môi trường
bên ngoài hạn chế mạ bị sốc nhiệt khi đem cấy ngay ra ngoài ruộng. Không được
bón thúc đạm trước khi cấy.
1.2. Đối với diện tích lúa đã cấy:
- Không để ruộng
lúa mới cấy bị hạn. Cần đưa nước vào ruộng duy trì ở mực nước tối thiểu 2 - 3
cm liên tục để giữ lúa ấm chân. Tuyệt đối không được bón phân đạm, các loại
phân bón lá vào những ngày rét đậm rét hại, nhiệt độ dưới 13°C.
- Khi thời tiết ấm
trở lại (nhiệt độ trên 18°C) cần tranh thủ bón thúc phân đạm, NPK, bổ sung thêm
phân lân đồng thời tiến hành sục bùn để kích thích rễ phát triển. Duy trì mực
nước nông để lúa sinh trưởng thuận lợi và đẻ nhánh sớm.
2. Phòng, chống rét
cho rau màu:
- Bón bổ sung
thêm phân chuồng hoai mục, kali, phân lân để tăng cường khả năng chống rét. Những
ngày có sương muối giá buốt, cần tưới nước trên mặt lá làm tan sương để tránh
hiện tượng cháy lá khi có ánh nắng;
- Các loại cây
rau như: Hành hoa, ớt, cà chua, rau (bắp cải, su hào, su lơ...) và các loại rau
khác cần tưới đủ ẩm trong những ngày
rét đậm. Bón bổ sung phân chuồng hoai mục, kali, phân lân để cây khoẻ mạnh tăng
cường khả năng chống rét.
3. Chống rét hại cho cây ăn quả:
Sau đợt rét tăng cường bón phân, chăm sóc cho
cây ăn quả: Tưới đủ ẩm cho cây ăn quả, bón bổ sung phân hữu cơ, lân và kali. Có
thể phun phân kali Multy-K qua lá 1-2 lần bổ sung kịp thời kali qua lá nhất là
trong điều kiện thời tiết rét hại (nhiệt độ dưới 10°c cây ngừng hút dinh dưỡng
và nước).
- Tỉa thưa hợp lý
cành la, cành vượt, cành bị sâu, bệnh hại cho bộ tán thông thoáng.
- Phòng trừ kịp
thời các loại sâu, bệnh gây hại: Trong điều kiện
thời tiết rét đậm, rét hại chủ yếu có bệnh mốc sương, gây hại trên các loại cây
vải, nhãn, xoài, cam, chanh, quít, bưởi. Cần phòng, trừ bệnh đốm lá, mốc sương
bằng các loại thuốc nội hấp đặc hiệu trừ bệnh này như: Aliette 80WP; Alpine
80WP, Ridomin Gold 72%; Ricide 72WP... nồng độ 0,2%.
II. ĐỐI VỚI CHĂN
NUÔI
1. Biện pháp kỹ thuật phòng, chống đói rét.
1.1. Theo dõi tình hình thời tiết: Người chăn
nuôi cần thường xuyên theo dõi bản tin dự báo thời tiết để chủ động thực hiện
các biện pháp kỹ thuật phòng, chống đói, rét cho đàn vật nuôi đặc biệt là đối với
trâu, bò.
1.2. Gia cố, che chắn
chuồng trại giữ ấm chỡ vật nuôi:
- Chuồng trại
không bị mưa dột và luôn giữ cao ráo, sạch sẽ; xung quanh có rãnh thoát nước. Nên cao hơn mặt đất
40-50 cm, có độ dốc 2-3%.
- Che chắn gió
lùa: Sử dụng bạt, bảo tải, tấm phên hoặc vật liệu khác tùy điều kiên sẵn có tại
địa phương. Tuy nhiên không nên che kín, chỉ che qua chiều cao của con vật khoảng
từ 1,8-2 m, nên có ô thoáng phía ưên để khi đốt lừa sưởi, khói sẽ theo lỗ
thoáng ra ngoài, không tích tụ khí độc trong chuồng nuôi.
- Sử dụng rơm rạ
khô, cỏ khô, lá khô rải xuống nền chuồng để giữ ấm cho trâu, bò có độ dày từ 5
- 15 cm; ngoài ra có thể áp dụng biện pháp đốt lửa sưởi ấm tại chuồng nuôi, tuy
nhiên cần chú ý không để xảy ra cháy, gây bỏng cho gia súc, vị trí bếp sưởi ở
cuối hướng gió để tránh gây ngạt cho gia súc, dùng xô, chậu cũ để đựng chất đốt
như: củi, trấu...(gia đình có điều kiện có thể lắp bóng sưởi để
cung cấp nhiệt cho chuồng nuôi);
- Khi nền nhiện độ
dưới 12°C sử dụng bạt, bao tải gai, chăn, áo cũ...làm
áo giữ ấm cho trâu, bò. Không dùng chất liệu ni lông vì chất liệu này không thấm
nước, hơi nước sẽ đọng lại và thấm ngược trở lại làm trâu bò bị rét. Có thể sử dụng
vỏ bao và lồng bên trong là rơm hoặc cỏ khô rồi khâu lại để làm áo chống rét
cho trâu, bò sẽ tăng hiệu quả giữ ấm). Chú ý: Chiều dài áo phủ từ thân đến hết đuôi, chiều ngang
vừa đủ choàng qua thân, các dây buộc thắt như
khuy áo phía dưới bụng. Khi trời nắng (thường sau 9h sáng) nên bỏ áo để trấu bò hưởng nắng ấm.
1.3. Chuẩn bị và
cung cấp đầy đủ thức ăn, nước uống:
- Tích cực chăm
sóc diện tích cỏ trồng, ngô dày, tận
dụng phụ phẩm nông nghiệp, dự trữ rơm, rạ, cỏ khô, thân lá cây ngô; ngoài ra có
thể thu cắt các loại lá cây rừng, thân lá cây chuối... để cung cấp đủ thức ăn
nước uống cho đàn vật nuôi trong những ngày giá rét và trong vụ Đông xuân 2015-2016.
- Khi nền nhiệt độ
ngoài trời giảm xuống dưới 15°C người chăn
nuôi không sử dụng gia súc cày, kéo; không chăn thả gia súc ngoài đồi, bãi;
cung cấp thức ăn và nước uống ấm tại chuồng. Trâu bò trưởng thành cho ăn từ
25-30 kg thức ăn thô xanh và 1,5 kg thức ăn tinh như: Bột ngô, sắn, cám gạo,
chia làm hai bữa trong ngày, nước muối ấm (37 - 38°C) pha
loãng với tỷ lệ 10-30 gam muối/10 lít nước (Chú ý: Cho ăn thức ăn thô xanh trước rồi mới cho ăn thức
ăn tinh và uống nước).
1.4. Quản lý chăm sóc đàn vật
nuôi:
- Không thả rông trâu, bò trong rừng, núi;
phải chủ động đưa trâu, bò về chỗ nuôi nhốt không bị gió lùa và chuồng trại đã
được che chắn để chăm sóc; áp dụng chế độ chăn thả, cày kéo đi muộn về sớm (sau
8 giờ sáng và về trước 15 giờ chiều).
- Thường xuyên vệ
sinh chuồng trại sạch sẽ, khô ráo, định kỳ phun thuốc khử trùng 2-3 tuần một lần
bằng các loại thuốc như: Virkon,
HanLotdin... Tiêm vắc xin, tẩy ký
sinh trùng phòng bệnh cho đàn vật nuôi.
III. BIỆN PHÁP CHỈ
ĐẠO ĐỐI VỚI NHỮNG THIỆT HẠI CÂY TRỒNG, VẬT NUÔI
1. Đối với cây trồng:
Kết thúc đợt rét
đậm, rét hại Chủ tịch Ủy ban nhân dân cấp
xã thành lập hội đồng kiểm tra bao gồm: chính quyền cấp xã
và các cơ quan quản lý chuyên ngành cấp huyện để lập biên bản kiểm tra, tổng hợp
những thiệt hại do đợt rét đậm rét hại gây nên để
làm cơ sở đề nghị cấp trên hỗ trợ theo quy định.
2. Đối với vật
nuôi:
- Khi phát hiện
có vật nuôi bị chết, chủ vật nuôi phải báo ngay cho chính quyền thôn, bản và
thú y cơ sở để tiến hành kiểm tra xác định nguyên nhân gây chết đối với vật
nuôi của gia đình.
- Đối với vật
nuôi bị chết do nguyên nhân rét hại sẽ được chính quyền thôn, bản lập bảng kê số
lượng gia súc, gia cầm bị thiệt hại (chi tiết đến từng tổ chức, cá nhân; loại
gia súc, gia cầm; số lượng và ước giá trị thiệt hại) báo cáo chính quyền xã phường,
thị trấn làm cơ sở xem xét hỗ trợ thiệt hại do thiên tai theo quy định của Nhà
nước. Đồng thời sẽ được mổ, bán sử dụng
theo nhu cầu của chủ vật nuôi.
- Đối với gia
súc, gia cầm chết do nguyên nhân dịch bệnh trong đợt rét đậm, rét hại, tuỳ từng
loại bệnh cụ thể sẽ được xử lý theo hướng dẫn của cơ quan thú y.
- Kết thúc đợt
rét đậm, rét hại chủ tịch Ủy ban nhân dân cấp
xã thành lập hội đồng kiểm tra bao gồm: chính quyền cấp xã và các cơ quan quản lý
chuyên ngành cấp huyện để lập biên bản kiểm tra, tổng hợp những thiệt hại do đợt
rét đậm rét hại gây nên để làm cơ sở đề nghị cấp trên hỗ trợ theo quy định.
3. Báo cáo tình
hình rét đậm, rét hại.
Để kịp thời nắm bắt thông tin
diễn biến tình hình thời tiết, thiệt hại về cây trồng, vật
nuôi và kết quả triển khai thực hiện nhiệm vụ chỉ đạo phòng, chống rét, dịch bệnh
tại cơ sở. Đề nghị Ủy ban nhân dân
các huyện, thị xã, thành phố thực hiện chế độ báo cáo nhanh trước 15 giờ hàng
ngày về Sở Nông nghiệp và Phát triển nông thôn tỉnh Yên Bái theo số máy thường
trực: Phòng Trồng trọt -0293.855.568, để
kịp thời tổng họp báo cáo Ủy ban nhân dân tỉnh
theo quy định./.
SỞ NÔNG NGHIỆP
VÀ PTNT