CTTĐT - Lục Yên không những được mẹ thiên nhiên ưu ái ban tặng cho những danh lam thắng cảnh hùng vĩ, đi vào lòng người mà nơi đây còn được ưu ái trao tặng những món đặc sản quý hiếm khiến ai từng được nếm thử sẽ nhớ mãi không quên. Đến Lục Yên, mỗi mùa lại có những sản vật đại diện và các món ăn được làm từ Cốm là một trong những đặc sản của người dân tộc Tày nơi đây.
Người Tày Lục Yên chế biến món Mọc vịt cốm và Bánh chưng cốm
Cốm của người Tày Lục Yên được chọn lọc kỹ lưỡng từ giống lúa nếp địa phương, còn gọi là “ lúa mò”, chỉ có ở vùng đất xã Tô Mậu. Với nguyên liệu đơn giản từ cốm, người dân tộc Tày có thể chế biến thành nhiều món ăn đặc sản đa dạng như: bánh chưng cốm, cốm lam, chả cốm, chè lam cốm, cháo dinh dưỡng cốm… tạo nên sự tinh túy cũng như phong phú trong nghệ thuật ẩm thực của đồng bào người Tày ở vùng đất Ngọc Lục Yên.
Món bánh chưng cốm là món ăn được người Tày Lục Yên duy trì từ nhiều năm nay. Bánh chưng cốm có hương thơm của lá dong, hương thơm của cốm tươi, khi ăn bánh mềm của cốm, béo ngậy của nhân thịt vịt và đỗ xanh. Người ta hay để treo trong bếp ăn từ 2-3 ngày, hoặc bảo quản trong tủ lạnh được cả tháng.
Với cốm lam, nguyên liệu chính là ống tre và cốm, ống tre được rửa qua cho ráo nước sau đó cho cốm vào ống, tiếp đó đổ nước vừa phải rồi chắt bỏ. Sau đó cho vào bếp than củi để lam, vừa lam vừa xoay đều ống tre cho đến khi cháy đều hết ống, đem ra chẻ bỏ vỏ đen, chỉ để lạp lớp tre mỏng bao quanh ống lam cốm. Khi ăn cốm lam có mùi thơm, vị bùi, ngậy của cốm, có lớp màng tre mỏng bao quanh cốm lam làm tăng thêm hương vị đồng quê Tô Mậu.
Đối với món chả cốm dễ làm, người Tày trộn cốm, thịt xay, trứng gà, nêm các gia vị vừa đủ, trộn đều, nặn thành từng viên vừa ăn, sau đó cho vào chảo mỡ, rán vàng. Món chả cốm dùng trong các bữa ăn hàng ngày.
Dân giã nhất là món chè lam cốm. Người làm cho đường, mạch nha vào nồi cho thêm ít nước quấy đều nhỏ lửa. Sau đó cho bột cốm vào từ từ, quấy đều tay cho đến khi có độ quánh dẻo, cho tiếp lạc và gừng, cốm hạt đảo đều, nhỏ lửa. Tiếp theo đổ nhanh ra mâm rắc bột cốm, cán đều, lăn mỏng bằng chai thủy tinh. Để nguội, cắt thành từng miếng vừa miệng. Khi ăn miếng chè lam có vị dẻo thơm của cốm, vị cay nồng của gừng, giòn thơm của lạc.
Đặc sắc nhất và hấp dẫn hơn cả là món Mọc vịt cốm, món ăn này cũng được phần lớn người dân nơi đây cũng như khách du lịch ưa thích. Để làm món mọc cốm, đầu tiên người ta lấy phần thịt và da dày mỡ của một con vịt béo, thái thành từng miếng mỏng và dài. Các bộ phận còn lại của con vịt như cánh, cổ, xương sống… thì đem băm nhuyễn rồi xào chín tới để làm nhân. Sau đó, người làm cho cốm vào lá dong trải đều trên mặt lá rồi cho nhân vào giữa, gói lại rồi dùng lạt buộc chặt. Cuối cùng cho vào hấp cách thủy hoặc xếp vào chõ đồ cho cốm ngấm gia vị như đồ xôi. Khi nào cốm dẻo và dính liền vào nhau, ta đã tạo nên món mọc cốm mang hương vị thơm ngon và hấp dẫn. Và điểm đặc biệt lưu ý để làm ra món mọc cốm thơm ngon chuẩn vị là thịt vịt phải béo ngậy và hạt dổi là hai nguyên liệu không thể thiếu, món mọc vịt cốm được người Tày làm trong các dịp quan trọng, ngày lễ và là đặc sản riêng biệt.
Nếu có dịp đến đất Ngọc Lục Yên và ghé thăm xã Tô Mậu vào mùa này, ngoài việc trải nghiệm những danh lam thắng cảnh hùng vĩ, du khách đừng bỏ lỡ cơ hội thưởng thức các món ăn từ cốm và món mọc vịt cốm làm từ lúa nếp “mò” của người dân tộc Tày. Chúng sẽ mang lại cho bạn những trải nghiệm mới mẻ, độc đáo, khách lạ về nền ẩm thực phong phú, tinh tế của mảnh đất vùng cao này.
2019 lượt xem
Cổng thông tin điện tử tỉnh - Lục Yên không những được mẹ thiên nhiên ưu ái ban tặng cho những danh lam thắng cảnh hùng vĩ, đi vào lòng người mà nơi đây còn được ưu ái trao tặng những món đặc sản quý hiếm khiến ai từng được nếm thử sẽ nhớ mãi không quên. Đến Lục Yên, mỗi mùa lại có những sản vật đại diện và các món ăn được làm từ Cốm là một trong những đặc sản của người dân tộc Tày nơi đây.Cốm của người Tày Lục Yên được chọn lọc kỹ lưỡng từ giống lúa nếp địa phương, còn gọi là “ lúa mò”, chỉ có ở vùng đất xã Tô Mậu. Với nguyên liệu đơn giản từ cốm, người dân tộc Tày có thể chế biến thành nhiều món ăn đặc sản đa dạng như: bánh chưng cốm, cốm lam, chả cốm, chè lam cốm, cháo dinh dưỡng cốm… tạo nên sự tinh túy cũng như phong phú trong nghệ thuật ẩm thực của đồng bào người Tày ở vùng đất Ngọc Lục Yên.
Món bánh chưng cốm là món ăn được người Tày Lục Yên duy trì từ nhiều năm nay. Bánh chưng cốm có hương thơm của lá dong, hương thơm của cốm tươi, khi ăn bánh mềm của cốm, béo ngậy của nhân thịt vịt và đỗ xanh. Người ta hay để treo trong bếp ăn từ 2-3 ngày, hoặc bảo quản trong tủ lạnh được cả tháng.
Với cốm lam, nguyên liệu chính là ống tre và cốm, ống tre được rửa qua cho ráo nước sau đó cho cốm vào ống, tiếp đó đổ nước vừa phải rồi chắt bỏ. Sau đó cho vào bếp than củi để lam, vừa lam vừa xoay đều ống tre cho đến khi cháy đều hết ống, đem ra chẻ bỏ vỏ đen, chỉ để lạp lớp tre mỏng bao quanh ống lam cốm. Khi ăn cốm lam có mùi thơm, vị bùi, ngậy của cốm, có lớp màng tre mỏng bao quanh cốm lam làm tăng thêm hương vị đồng quê Tô Mậu.
Đối với món chả cốm dễ làm, người Tày trộn cốm, thịt xay, trứng gà, nêm các gia vị vừa đủ, trộn đều, nặn thành từng viên vừa ăn, sau đó cho vào chảo mỡ, rán vàng. Món chả cốm dùng trong các bữa ăn hàng ngày.
Dân giã nhất là món chè lam cốm. Người làm cho đường, mạch nha vào nồi cho thêm ít nước quấy đều nhỏ lửa. Sau đó cho bột cốm vào từ từ, quấy đều tay cho đến khi có độ quánh dẻo, cho tiếp lạc và gừng, cốm hạt đảo đều, nhỏ lửa. Tiếp theo đổ nhanh ra mâm rắc bột cốm, cán đều, lăn mỏng bằng chai thủy tinh. Để nguội, cắt thành từng miếng vừa miệng. Khi ăn miếng chè lam có vị dẻo thơm của cốm, vị cay nồng của gừng, giòn thơm của lạc.
Đặc sắc nhất và hấp dẫn hơn cả là món Mọc vịt cốm, món ăn này cũng được phần lớn người dân nơi đây cũng như khách du lịch ưa thích. Để làm món mọc cốm, đầu tiên người ta lấy phần thịt và da dày mỡ của một con vịt béo, thái thành từng miếng mỏng và dài. Các bộ phận còn lại của con vịt như cánh, cổ, xương sống… thì đem băm nhuyễn rồi xào chín tới để làm nhân. Sau đó, người làm cho cốm vào lá dong trải đều trên mặt lá rồi cho nhân vào giữa, gói lại rồi dùng lạt buộc chặt. Cuối cùng cho vào hấp cách thủy hoặc xếp vào chõ đồ cho cốm ngấm gia vị như đồ xôi. Khi nào cốm dẻo và dính liền vào nhau, ta đã tạo nên món mọc cốm mang hương vị thơm ngon và hấp dẫn. Và điểm đặc biệt lưu ý để làm ra món mọc cốm thơm ngon chuẩn vị là thịt vịt phải béo ngậy và hạt dổi là hai nguyên liệu không thể thiếu, món mọc vịt cốm được người Tày làm trong các dịp quan trọng, ngày lễ và là đặc sản riêng biệt.
Nếu có dịp đến đất Ngọc Lục Yên và ghé thăm xã Tô Mậu vào mùa này, ngoài việc trải nghiệm những danh lam thắng cảnh hùng vĩ, du khách đừng bỏ lỡ cơ hội thưởng thức các món ăn từ cốm và món mọc vịt cốm làm từ lúa nếp “mò” của người dân tộc Tày. Chúng sẽ mang lại cho bạn những trải nghiệm mới mẻ, độc đáo, khách lạ về nền ẩm thực phong phú, tinh tế của mảnh đất vùng cao này.