Welcome to Yen Bai Portal
  • Đường dây nóng: 02163.818.555
  • English

Tin trong tỉnh >> Văn hóa - Xã hội

Nghĩa Lộ giữ gìn và phát huy bản sắc văn hóa dân tộc

19/09/2023 13:35:14 Xem cỡ chữ Google
CTTĐT - Cách đây 65 năm, ngày 25/9/1958, Đảng bộ, chính quyền và nhân dân các dân tộc tỉnh Yên Bái vinh dự và tự hào được đón Bác Hồ về thăm và làm việc. Đây là sự kiện trọng đại, thiêng liêng và là nguồn cổ vũ, động viên to lớn phong trào cách mạng của Đảng bộ, chính quyền và nhân dân các dân tộc trong tỉnh.

Tại buổi nói chuyện, Bác căn dặn đồng bào các dân tộc tỉnh Yên Bái phải đoàn kết tạo ra sức mạnh trong chiến đấu cũng như sản xuất; tích cực tăng gia sản xuất để có cuộc sống ấm no; thực hành tiết kiệm và thực hiện đời sống văn hóa mới. Đặc biệt, Bác nhấn mạnh: “Phải quyết tâm từ bỏ những hủ tục lạc hậu để cùng nhau xây dựng đời sống văn hóa mới thì cuộc sống mới khá hơn, tiến bộ hơn”. Hiểu rộng ra, đó chính là phải biết bảo tồn, giữ gìn các giá trị văn hóa truyền thống tốt đẹp của các dân tộc; biết phát huy các giá trị đó trong đời sống văn hóa mới, hiện đại thì mới đưa văn hóa trở thành nền tảng tinh thần, là động lực phát triển cho xã hội.

Thực hiện lời căn dặn của Bác, những năm qua Đảng bộ, chính quyền và nhân dân các dân tộc thị xã Nghĩa Lộ luôn ý thức sâu sắc về vị trí, vai trò, tầm quan trọng của văn hóa đối với sự phát triển bền vững quê hương, đất nước. Đặc biệt là, việc chú trọng bảo tồn và phát huy những giá trị văn hóa truyền thống đặc sắc, tốt đẹp của các dân tộc.

Với vị trí nằm trong vùng lòng chảo của cánh đồng Mường Lò - Cánh đồng lớn thứ hai của vùng Tây Bắc. Là vùng đất nổi bật với các giá trị văn hóa đặc sắc của đồng bào các dân tộc thiểu số vùng Tây Bắc; các di tích lịch sử - văn hóa mang tầm khu vực và quốc gia. Đặc biệt nơi đây còn được xác định là vùng đất tổ của người Thái đen tại Việt Nam. Thị xã có 21 dân tộc anh em cùng chung sống hoà thuận, đoàn kết lâu đời bên nhau, mỗi dân tộc đều có những nét văn hoá đặc thù và rất đặc sắc. Trong đó, nổi bật là văn hóa của người Thái, người Mường, Tày...

Trong thời gian qua, các giá trị văn hóa truyền thống của các dân tộc trên địa bàn luôn được chú trọng bảo tồn, phát huy mạnh mẽ và đã trở nền tảng, nhân tố quan trọng để xây dựng và phát triển quê hương Nghĩa Lộ, đặc biệt là trong phát triển kinh tế - xã hội, bảo đảm quốc phòng - an ninh của địa phương. Trong đó, trọng tâm là khôi phục, bảo tồn, phát huy bản sắc văn hóa truyền thống tốt đẹp của các dân tộc, gắn với phát triển du lịch và xây dựng thị xã Nghĩa Lộ trở thành thị xã văn hóa - du lịch.

Đặc biệt là, nói đến Nghĩa Lộ không thể không nhắc đến Nghệ thuật Xòe của người Thái. Năm 2021, Nghệ thuật xòe Thái đã được UNESCO ghi danh vào danh sách di sản văn hóa phi vật thể đại diện của nhân loại. Sự kiện này không chỉ là niềm tự hào của riêng người dân Nghĩa Lộ, Yên Bái mà còn là niềm tự hào chung của đồng bào Thái trên khắp cả nước. Ngoài ra, Nghĩa Lộ còn có Hội Hạn Khuống được công nhận là Di sản văn hóa phi vật thể quốc gia năm 2017 cùng nhiều giá trị văn hóa khác đang được bảo tồn và phát huy hiệu quả.

Thị xã cũng đã tổ chức nhiều lớp truyền dạy văn hóa phi vật thể các dân tộc tại cộng đồng; sưu tầm, biên soạn các tài liệu về Khắp Thái, nhạc cụ Khèn bè. Đưa Nghệ thuật Xòe Thái vào hoạt động 34/34 trường học các cấp của thị xã, tạo thành nét sinh hoạt đặc sắc, góp phần không nhỏ vào việc bảo tồn và phát huy giá trị di sản của nghệ thuật Xòe Thái.

Lễ hội Văn hóa - Du lịch Mường Lò được tổ chức thường niên hàng năm với sự kết hợp phục dựng nhiều giá trị văn hóa truyền thống cũng trở thành sự kiện thu hút hàng vạn lượt khách du lịch trong và ngoài nước đến tham quan, bước đầu tạo dựng được thương hiệu du lịch riêng cho thị xã Nghĩa Lộ.

Các giá trị văn hóa độc đáo khác như tục Đâm Đuống, múa Mỡi, thờ thần Đất, Thành hoàng làng... của dân tộc Mường, Tày... cũng được duy trì, trở thành nét đẹp trong văn hóa cộng đồng của các dân tộc trên địa bàn.

Công tác bảo tồn, phục dựng và duy trì tổ chức các lễ hội truyền thống tại cơ sở đã tạo nên bức tranh văn hóa sinh động, đa sắc màu dân tộc như: Lễ hội Rằm tháng Giêng; Tết Xíp xí; lễ hội Xên bản, Xên mường; lễ hội Xên Đông; Hội Hạn khuống; Lễ hội Khai Hạ...

Có thể nói, việc giữ gìn và phát huy bản sắc văn hóa các dân tộc kết quả đạt được còn khiêm tốn so với tiềm năng của địa phương, nhưng đã tạo ra những tiền đề quan trọng để Đảng bộ, chính quyền và nhân dân thị xã Nghĩa Lộ kiên định với mục tiêu phát triển du lịch xanh, bền vững. 

Tiếp tục thực hiện lời dạy của Chủ tịch Hồ Chí Minh và bám sát quan điểm chỉ đạo của tỉnh, đặc biệt là Nghị quyết Đại hội Đảng bộ tỉnh lần thứ XIX về định hướng xây dựng thị xã Nghĩa Lộ trở thành thị xã văn hóa và du lịch, thị xã xác định: Bảo tồn và phát huy bản sắc văn hóa truyền thống tốt đẹp của các dân tộc trên địa bàn là nhiệm vụ rất quan trọng, trong đó: Các giá trị văn hóa đặc sắc các dân tộc phải trở thành nguồn lực cho phát triển kinh tế - xã hội, nhất là trong phát triển du lịch.

Để thực hiện được các mục tiêu đã đề ra đó, thị xã Nghĩa Lộ xác định sẽ tập trung mọi nguồn lực để thực hiện đồng bộ các nhóm nhiệm vụ, giải pháp cụ thể sau đây:

Một là, tăng cường sự lãnh đạo, chỉ đạo của các cấp ủy đảng, chính quyền, sự phối hợp của Mặt trận Tổ quốc và các tổ chức chính trị - xã hội thị xã. Đẩy mạnh công tác tuyên truyền giáo dục, nâng cao nhận thức, tăng cường sự tham gia của các tầng lớp nhân dân trong việc bảo tồn và phát huy bản sắc văn hóa truyền thống tốt đẹp của các dân tộc gắn với xây dựng thị xã văn hóa - du lịch. Khơi dậy lòng tự hào của mỗi dân tộc đối với di sản văn hóa tốt đẹp của cộng đồng mình.

Hai là, gắn liền nhiệm vụ bảo tồn các giá trị văn hóa truyền thống với phát triển du lịch để tạo ra những mô hình du lịch đặc trưng, bản sắc và riêng có. Tập trung nguồn lực xây dựng các bản văn hóa truyền thống gắn với xây dựng và nâng cao chất lượng các mô hình du lịch cộng đồng hiện có. Chú trọng giữ gìn tập tục truyền thống tốt đẹp, kiến trúc nhà ở đặc trưng, trang phục truyền thống, ngôn ngữ, lối sống cộng đồng; khôi phục nghề truyền thống như: Nghề dệt thổ cẩm, đan lát thủ công, làm đệm, chế tác nhạc cụ dân tộc…  Lấy văn hóa làm nền tảng để phát triển du lịch; lấy người dân làm chủ thể và cũng là động lực, là mục tiêu để phát triển thị xã văn hóa - du lịch.

Ba là, quan tâm thực hiện truyền dạy và thực hành các giá trị văn hóa truyền thống trong các trường học, bậc học, trong cộng đồng dân cư tại địa phương thông qua các đội văn nghệ quần chúng, các Hội bảo tồn tri thức bản địa. Tôn vinh các nghệ nhân trong lĩnh vực trình diễn văn hóa dân gian để ghi nhận công lao và khuyến khích các nghệ nhân gìn giữ, phát huy giá trị của di sản văn hóa.

Tiếp tục thực hiện một số đề án, dự án nghiên cứu, bảo tồn, phục dựng một số giá trị văn hoá đặc thù của đồng bào các dân tộc trên địa bàn thị xã Nghĩa Lộ. Triển khai việc bảo tồn các di sản văn hóa phi vật thể quốc tế và quốc gia là Nghệ thuật xòe Thái và Hội Hạn Khuống. Tiếp tục đề nghị ghi danh một số giá trị văn hóa truyền thống tiêu biểu của các dân tộc ở Mường Lò vào danh mục di sản văn hóa phi vật thể quốc gia.

Khôi phục các nghề truyền thống như: Nghề dệt thổ cẩm dân tộc Thái, Mường, đan lát thủ công, làm đệm, chế tác nhạc cụ dân tộc… Đồng thời khuyến khích mở rộng sản xuất, tìm đầu ra cho nghề truyền thống theo tiêu chí phát triển làng nghề gắn với phát triển du lịch.

Bốn là, đẩy mạnh thực hiện cuộc vận động “Toàn dân đoàn kết xây dựng nông thôn mới, đô thị văn minh”. Tập trung xây dựng các phường đạt chuẩn văn minh đô thị, xã đạt chuẩn văn hoá nông thôn mới. Thực hiện nếp sống văn minh trong việc cưới, việc tang, lễ hội, nếp sống văn minh nơi công cộng, văn hóa giao thông, giữ gìn vệ sinh môi trường xanh - sạch - đẹp... Vận động xây dựng các mô hình “Khu dân cư hạnh phúc”, trong đó, các thôn, bản có hoạt động du lịch cộng đồng là những mô hình tiên phong, kiểu mẫu của thị xã. Từ đó, lan tỏa những nét đẹp của văn hóa truyền thống và đời sống mới trong cộng đồng dân cư và từ người dân đến với du khách.

Năm là, phát huy, sử dụng các giá trị văn hóa dân tộc đặc sắc để phát triển du lịch, đặc biệt là văn hóa các dân tộc Thái, Mường. Tiếp tục tổ chức thành chuỗi các hoạt động lớn như: (1) Lễ hội Văn hóa - Du lịch Mường Lò dịp tháng Chín hằng năm; (2) Hội thi “Lung linh vòng Xòe” dịp 30/4 hằng năm; (3) Triển lãm văn hóa các dân tộc gắn với thực hiện tốt công tác giới thiệu, quảng bá các bản sắc văn hóa đặc trưng, tiêu biểu của từng dân tộc, địa phương đến với du khách, bạn bè trong và ngoài nước...

Tập trung xây dựng “Con người văn hóa” và “Cộng đồng làm du lịch” để phát huy vai trò của mỗi công dân thị xã và của cả cộng đồng trong mục tiêu phát triển du lịch và văn hóa du lịch của thị xã. Góp phần xây dựng hình ảnh con người Nghĩa Lộ - Mường Lò “Thân thiện, đoàn kết, nhân ái, sáng tạo, hội nhập” trong thời đại mới.

Sáu là, tập trung đầu tư, nâng cấp các thiết chế văn hóa ở cơ sở; thúc đẩy các hoạt động hợp tác, liên kết trong bảo tồn, phát huy các giá trị văn hóa đặc sắc tốt đẹp các dân tộc. Đẩy mạnh xã hội hóa nhằm huy động các nguồn lực hỗ trợ cho sưu tầm, bảo tồn, phát huy các giá trị văn hóa truyền thống của các dân tộc gắn với phát triển du lịch.

Bảy là, ứng dụng mạnh mẽ chuyển đổi số trong lĩnh vực du lịch gắn với số hóa dữ liệu văn hóa và tăng cường quảng bá, giới thiệu về văn hóa, du lịch thị xã Nghĩa Lộ trên không gian Internet, trong đó tập trung vào: Số hóa các dữ liệu về văn hóa để bảo tồn và phát huy các giá trị văn hóa dân tộc văn hóa vật thể, nhất là số hóa 6 điệu xòe cổ, các kiến trúc nhà ở, trang phục, đồ dùng sinh hoạt, chữ viết,  tập quán xã hội, lễ hội truyền thống của đồng bào các dân tộc.

Tiếp tục học tập và làm theo lời Bác, trong thời gian tới, thị xã Nghĩa Lộ xác định sẽ tiếp tục nêu cao tinh thần đoàn kết, chủ động, sáng tạo; nỗ lực, quyết tâm phấn đấu vượt qua khó khăn, thách thức, thực hiện thắng lợi các mục tiêu, nhiệm vụ mà Đại hội Đảng bộ thị xã lần thứ XIV đã đề ra, thực hiện thắng lợi Nghị quyết Đại hội Đảng bộ tỉnh lần thứ XIX, góp phần xây dựng thị xã Nghĩa Lộ trở thành thị xã văn hóa - du lịch và phát triển toàn diện, xanh, hài hòa, bản sắc và hạnh phúc trong tương lai.

 

2310 lượt xem
Ban Biên tập

15oC

Thấp nhất 13°C, cao nhất 17°C. Trời nhiều mây, . Áp suất không khí hPa.
Độ ẩm trung bình %. Tốc độ gió km/h