CTTĐT - Luật Hợp tác xã (HTX) năm 2012 có hiệu lực từ 1/7/2013. Qua 5 năm triển khai, đến nay tỉnh Yên Bái đã xây dựng được một số mô hình hợp tác xã kiểu mới, tạo được sự liên kết sản xuất theo chuỗi giá trị từ sản xuất đến tiêu thụ sản phẩm, góp phần tạo việc làm, nâng cao thu nhập cho các thành viên.

Cổng thông tin điện tử tỉnh - Luật Hợp tác xã (HTX) năm 2012 có hiệu lực từ 1/7/2013. Qua 5 năm triển khai, đến nay tỉnh Yên Bái đã xây dựng được một số mô hình hợp tác xã kiểu mới, tạo được sự liên kết sản xuất theo chuỗi giá trị từ sản xuất đến tiêu thụ sản phẩm, góp phần tạo việc làm, nâng cao thu nhập cho các thành viên. HTX Thái Sơn ở thôn 2, xã Tân Lĩnh, huyện Lục Yên là một trong số những HTX nông nghiệp hoạt động theo Luật HTX năm 2012 có hiệu quả. HTX chuyên cung ứng giống cây trồng các loại cho người dân trên địa bàn huyện. Sau 2 năm đi vào hoạt động, HTX đã cung ứng được trên 2 vạn giống cây cam sành, trên 6.000 giống cây bưởi và các loại cây nông nghiệp khác cho 24/24 xã, thị trấn trên địa bàn huyện. HTX cũng đã liên kết với Công ty cổ phần Môi trường và Năng lượng Nam Thành Yên Bái và Công ty cổ phần Thân Yến tỉnh Phú Thọ cung ứng các loại phân bón chuyên cho cây ăn quả có múi và cây nông nghiệp với phương thức thanh toán ứng trước 50% cho các hộ dân sau khi thu hoạch sẽ thanh toán hết. Cùng với việc kinh doanh, sản xuất giống cây trồng và vật tư nông nghiệp, HTX còn tư vấn miễn phí cho người dân về kỹ thuật chăm sóc cây trồng, sử dụng phân bón phù hợp, đúng cách, tìm đầu ra cho sản phẩm... Với cách làm đó, HTX đã tạo được niềm tin và sự gắn kết giữa HTX với thành viên và người dân. Năm 2016, tổng doanh thu HTX đạt gần 1 tỷ đồng, lợi nhuận đạt gần 40 triệu đồng; HTX tạo việc làm cho 10 lao động với mức thu nhập bình quân 4 - 5 triệu đồng/người/tháng. HTX cũng đã đầu tư mua sắm trang thiết bị phục vụ sản xuất như: ô tô tải, máy ép tinh dầu thực vật để mở rộng sản xuất thực phẩm tinh dầu sạch từ lạc, vừng, đỗ tương. Theo ông Đàm Văn Việt - Giám đốc HTX Thái Sơn, Luật HTX 2012 đã mang lại luồng gió mới cho khu vực kinh tế tập thể, cụ thể là sự phát triển mạnh mẽ của các HTX trong đó chủ yếu là phục vụ hỗ trợ thành viên phát triển sản xuất kinh doanh, đảm bảo nguyên tắc tự nguyện, quản lý dân chủ, bình đẳng, tự chịu trách nhiệm dựa trên cơ sở sở hữu của các thành viên và sở hữu của HTX. Bên cạnh đó, khắp các địa phương trong tỉnh, nhiều mô hình hợp tác xã kiểu mới hoạt động có hiệu quả tiêu biểu như: Hợp tác xã Dịch vụ tổng hợp Kiên Thành, huyện Trấn Yên, hoạt động trong lĩnh vực sản xuất, kinh doanh giống cây trồng, thu mua chế biến tiêu thụ các sản phẩm nông, lâm nghiệp, thực hiện xây dựng mô hình HTX kiểu mới gắn với phát triển chuỗi giá trị sản phẩm măng tại Yên Bái, doanh thu bình quân đạt 4,5 tỷ đồng/năm, tạo việc làm thường xuyên cho trên 49 thành viên và lao động thời vụ với mức thu nhập bình quân 3,5 - 4 triệu đồng/người/tháng. Hợp tác xã 6-12 xã Đào Thịnh, huyện Trấn Yên, hoạt động chính là trồng và chế biến tiêu thụ các sản phẩm nông lâm nghiệp, thực hiện xây dựng mô hình hợp tác xã kiểu mới gắn với phát triển chuỗi giá trị sản phẩm quế, doanh thu bình quân đạt 1,5 tỷ đồng/năm, tạo việc làm thường xuyên cho trên 32 thành viên và lao động thời vụ với mức thu nhập bình quân 4,5-5 triệu đồng/người/tháng. HTX dịch vụ tổng hợp Kiến Thuận, huyện Văn Chấn, xây dựng mô hình HTX kiểu mới gắn với phát triển chuỗi giá trị sản phẩm chè, doanh thu bình quân đạt 20 tỷ đồng/năm tạo việc làm thường xuyên cho trên 54 thành viên và lao động thời vụ với mức thu nhập bình quân 4,5-5 triệu đồng/người/tháng. Ngoài ra, các hợp tác xã còn tạo việc làm và thu nhập gián tiếp cho hàng ngàn hộ dân trên địa bàn trong tiêu thụ sản phẩm, góp phần nâng cao đời sống vật chất và tinh thần, xóa đói giảm nghèo cho người dân trong vùng, nhiều hộ đã thực sự giàu lên từ việc trồng và cung cấp sản phẩm cho hợp tác xã. Với những cách làm sáng tạo, các hợp tác xã đã khẳng định hướng đi đúng theo mô hình hợp tác xã kiểu mới, giúp tạo việc làm, nâng cao thu nhập cho các hộ thành viên, góp phần trong phát triển kinh tế- xã hội, ổn định trật tự, an sinh xã hội, xây dựng nông thôn mới ở địa phương. Hết tháng 12/2016, toàn tỉnh có 324 hợp tác xã, trong đó, có 173 HTX nông, lâm, ngư nghiệp; 94 HTX xây dựng, công nghiệp, 57 HTX dịch vụ, thương mại và 747 tổ hợp tác. Các HTX thu hút 37.800 thành viên, tạo việc làm thường xuyên cho 7.200 thành viên và hàng chục ngàn lao động thời vụ với mức thu nhập bình quân 35 triệu đồng/người/năm. Tổng vốn điều lệ các HTX trên 464 tỷ đồng, doanh thu năm 2016 đạt 1.483 tỷ đồng, nộp ngân sách Nhà nước gần 28 tỷ đồng. Tuy nhiên, hoạt động theo Luật HTX vẫn còn những khó khăn nhất định, hiện chỉ có 190/324 hợp tác xã đang hoạt động theo quy định của Luật HTX 2012 (131 hợp tác xã tổ chức lại theo Luật HTX, 59 HTX thành lập mới). Các HTX hầu hết có quy mô hoạt động nhỏ, vốn điều lệ thấp, thiếu cơ sở vật chất, sản xuất hàng hóa chưa gắn với thị trường tiêu thụ, chưa có sự liên kết chặt chẽ theo chuỗi giá trị từ khâu sản xuất đến tiêu thụ sản phẩm. Số lượng, chất lượng hoạt động của các HTX tuy có tăng song chưa bền vững, tỷ lệ các HTX trung bình, yếu kém còn chiếm tỷ lệ cao, rất ít hợp tác xã có thương hiệu sản phẩm, sức cạnh tranh thị trường thấp; Trình độ đội ngũ cán bộ quản lý HTX tuy đã được nâng lên nhưng chưa đáp ứng được yêu cầu đặt ra, các HTX chưa tiếp cận được các chính sách hỗ trợ, khuyến khích của nhà nước. Số lượng HTX hoạt động kém hiệu quả còn nhiều, song đến nay vẫn chưa giải thể được vì còn vướng mắc về tài sản, vốn và nghĩa vụ thuế đối với nhà nước... Thời gian tới, tỉnh Yên Bái sẽ tiếp tục củng cố lại hoạt động của các HTX trên địa bàn theo đúng quy định của Luật HTX năm 2012, tiếp tục tập trung đẩy mạnh công tác tuyên truyền các Kết luận, Nghị quyết của Bộ Chính trị, các Chỉ thị, chủ trương của tỉnh về đổi mới, phát triển và nâng cao hiệu quả kinh tế tập thể, chú trọng công tác tư vấn, hỗ trợ các HTX có nhu cầu thành lập mới, tổ chức lại hoạt động theo Luật HTX năm 2012, phấn đấu hoàn thành việc giải thể các HTX yếu kém từ nay đến hết năm 2018. Liên minh HTX tỉnh phối hợp chặt chẽ với các sở, ban ngành liên quan tăng cường tư vấn, hỗ trợ, tiến hành các hoạt động xúc tiến thương mại, liên doanh liên kết tạo mọi điều kiện cho các HTX phát triển; tổ chức đào tạo, bồi dưỡng nghiệp vụ cho cán bộ HTX.