CTTĐT - Vinh dự được Đảng và Nhà nước phong tặng danh hiệu anh hùng lực lượng vũ trang nhân dân trong thời kỳ kháng chiến chống thực dân Pháp, nơi có Đội du kích Cổ Văn, đội quân cách mạng tiên phong trong đấu tranh chống lại giặc Pháp xâm lược. Tự hào và phát huy truyền thống quê hương anh hùng, Đảng bộ, chính quyền và nhân dân các dân tộc xã Mường Lai - Lục Yên luôn đoàn kết một lòng, phát huy truyền thống cách mạng, đẩy mạnh phát triển kinh tế, xã hội, từng bước vươn lên xây dựng cuộc sống mới ngày càng phát triển, đi lên.

Cổng thông tin điện tử tỉnh - Vinh dự được Đảng và Nhà nước phong tặng danh hiệu anh hùng lực lượng vũ trang nhân dân trong thời kỳ kháng chiến chống thực dân Pháp, nơi có Đội du kích Cổ Văn, đội quân cách mạng tiên phong trong đấu tranh chống lại giặc Pháp xâm lược. Tự hào và phát huy truyền thống quê hương anh hùng, Đảng bộ, chính quyền và nhân dân các dân tộc xã Mường Lai - Lục Yên luôn đoàn kết một lòng, phát huy truyền thống cách mạng, đẩy mạnh phát triển kinh tế, xã hội, từng bước vươn lên xây dựng cuộc sống mới ngày càng phát triển, đi lên. Chúng tôi đến xã Mường Lai trong những ngày hè tháng 6, trên khắp các cánh đồng lúa người dân đang nô nức, phấn khởi trước một vụ lúa xuân bội thu. Đặc biệt hơn trong những ngày tháng 6 lịch sử này tôi đã có dịp được gặp gỡ Cụ Hoàng Triều Cống, tiểu đội trưởng Đội du kích Cổ Văn xã Mường Lai và cũng là nhân chứng lịch sử duy nhất còn lại của đội quân cách mạng năm xưa. Mặc dù đã gần 90 tuổi đời, nhưng khi nhắc đến đội quân Cổ Văn, Cụ như sống lại thời trai trẻ. Cụ run run kể lại: "Khi đó tôi mới tròn 18 tuổi, đang theo học trường Pháp Việt, thì nhà trường giải thể. Đúng thời điểm đó, vào một đêm, người dân vô cùng ngạc nhiên khi thấy có một nhóm cán bộ Tây Tiến thắp đuốc sáng rực, vượt Ngòi Nắc, Tuyên Quang đi vào bản và tuyên truyền về cách mạng, tối đó tôi cũng đến để tham dự. Tối hôm sau tôi lại rủ thêm vài thanh niên cùng trang lứa đến để nghe cán bộ Việt Minh tuyên truyền cách mạng với thông điệp là “Đế quốc Pháp và Phát xít Nhật đang cướp nước ta, làm cho dân ta đói khổ, nay chúng ta phải đoàn kết lại để đánh đuổi chúng nó đi, giành độc lập cho Tổ quốc”. Với tinh thần yêu nước nồng nàn vốn có trong mỗi chàng trai trẻ xã nhà, cộng thêm sự giác ngộ về lý tưởng cách mạng, nhóm thanh niên trong làng đã nhanh chóng được thiết lập thành một đội quân, Cụ Hoàng Triều Cống được cử làm Tiểu đội trưởng. Và đội du kích Cổ Văn đã được thành lập từ ngày 19/6/1945, gồm 27 chiến sỹ, mặc dù được trang bị vũ khí thô sơ, nhưng các chiến sỹ đội du kích Cổ Văn rất quả cảm, yêu nước và không ngại hy sinh, đấu tranh vì độc lập tự do của quê hương, đất nước. Hơn 70 năm đã trôi qua, tuổi đã cao, sức yếu, với 10 lời thề sắt đá khi bắt đầu tham gia đội du kích Cổ Văn, nay Cụ chỉ còn nhớ lại một nửa, dù không còn nhớ hết 10 lời thề nhưng trong tâm niệm, Cụ sẽ cống hiến cả cuộc đời mình cho quê hương, đất nước. Ngay sau khi được thành lập, đội du kích Cổ Văn đã được đẩy mạnh tuyên truyền về cách mạng, huấn luyện quân sự nhằm chống lại giặc ngoại xâm. Và cũng chính đội du kích Cổ Văn đã đánh đuổi giặc Pháp khỏi Lục Yên. Cụ Hoàng Triều Cống nhớ lại: “Sau khi thành lập và luyện tập quân sự được khoảng 10 ngày, đội du kích Cổ Văn đã tích cực viết truyền đơn, viết khẩu hiệu, cử chiến sỹ trực tiếp vào đồn để gặp Quan Châu, khuyên Quan Châu đầu hàng và tham gia vào đội quân Việt Minh. Trước diễn biến của cuộc cách mạng ngày càng nghiêng về mặt trận Việt Minh, Quan Châu hoang mang đưa vợ con lên mảng chạy theo đường sông Hồng trốn thoát. Nghe tin, đội du kích Cổ Văn tập trung lực lượng tiến vào đánh Đồn Lục Yên, vòng xuống Chợ Ngọc ngược theo dòng sông Chảy nhằm đón đầu Quan Châu. Đi qua Vực Lam, qua Uông, được dân báo tin do trời tối, Quan Châu phải đưa gia đình vào nghỉ tạm tại lều nương của dân bản. Ngay lập tức đội du kích Cổ Văn bố trí lực lượng tạo thành vòng vây và bắt sống Quan Châu. Sau đó đội du kích tiếp tục đi qua Phúc Lợi tiến thẳng về Đồn Lục Yên”. Đội du kích Cổ Văn đã đánh thắng đồn Châu Lỵ Lục Yên, giải tán chính quyền tay sai của Pháp và Nhật, lật đổ chế độ phong kiến, thành lập chính quyền cách mạng. Khi đất nước được giải phóng, hòa bình lập lại, Bắc Nam thống nhất một nhà, nhân dân các dân tộc xã Mường Lai nghe theo lời dạy của Chủ tịch Hồ Chí Minh lại bước vào “trận tuyến” mới, đó là diệt “giặc đói, giặc dốt”. Phát huy truyền thống quê hương cách mạng anh hùng, những năm qua Đảng bộ, chính quyền và nhân dân các dân tộc xã Mường Lai đã đoàn kết một lòng. Triển khai và thực hiện đầy đủ, kịp thời các chủ trương, chính sách của Đảng, pháp luật Nhà nước, xây dựng Đảng bộ trong sạch, vững mạnh. Đặc biệt phát huy lợi thế của địa phương, xã Mường Lai đã tích cực đẩy mạnh hiệu quả trồng cây lúa nước; phát triển chăn nuôi lợn, gà, cá…trồng rừng, trồng cây ăn quả như: cam, quýt, trồng cây Phật thủ. Hưởng ứng chương trình mục tiêu Quốc gia về xây dựng nông thôn mới, Đảng bộ, chính quyền xã đã tập trung tuyên truyền, vận động nhân dân góp công, góp của tích cực tham gia xây dựng nông thôn mới (NTM). Nhờ nhận thức đúng đắn về xây dựng NTM, nhân dân các dân tộc trong xã đã hào hứng đóng góp ngày công, vật liệu, hiến đất, tài sản trên đất để xây dựng giao thông, xây dựng các thiết chế văn hóa. Nhờ sự vào cuộc của cả hệ thống chính trị, sự hưởng ứng nhiệt tình của người dân đến nay xã Mường Lai cơ bản đã đạt 11/18 tiêu chí xây dựng NTM. Ông Triệu Văn Thuộc - Phó Chủ tịch UBND xã Mường Lai cho biết: “Thế hệ con cháu Mường Lai muôn đời sau sẽ luôn noi gương tinh thần cách mạng của Đội du kích Cổ Văn. Đảng bộ và chính quyền, cùng nhân dân các dân tộc luôn lấy chiến công của Đội du kích Cổ Văn làm động lực để đẩy mạnh phát triển kinh tế, văn hóa, xã hội. Niềm tự hào đó còn được thể hiện qua việc phát triển hàng trăm mô hình chăn nuôi, trồng rừng…cho thu nhập từ 20 đến trên 100 triệu đồng mỗi năm. Con cháu Mường Lai hôm nay luôn phấn đấu học tập, đỗ đạt và tham gia lao động công tác ở tất cả các lĩnh vực, trong huyện, trong tỉnh và nhiều địa phương khác, tất cả luôn hướng về cội nguồn và góp sức xây dựng Mường Lai đổi mới”. Tự hào được sinh ra trên mảnh đất giàu truyền thống lịch sử cách mạng, thế hệ trẻ xã Mường Lai đã không ngừng nỗ lực phấn đấu học tập, tích cực rèn luyện về phẩm chất, đạo đức lối sống. Đặc biệt trong tham gia xây dựng và bảo vệ Tổ quốc, hằng năm đã có hàng chục thanh niên trong xã hăng hái, nô nức lên đường tòng quân bảo vệ Tổ quốc. Bên cạnh đó thanh niên xã Mường Lai luôn mạnh dạn, tích cực đẩy mạnh phát triển kinh tế, tìm tòi và áp dụng các mô hình kinh tế mới cho thu nhập cao, góp phần xóa đói giảm nghèo, góp sức xây dựng quê hương đổi mới. Anh Hoàng Lê Huy, một đoàn viên thanh niên, chủ nhân của mô hình nuôi gà quy mô 1 nghìn con tâm sự: “Những chiến sỹ Cổ Văn năm xưa đã góp phần đánh đuổi giặc ngoại xâm, giữ yên bản làng, quê hương. Thế hệ trẻ hôm nay và mọi người dân của xã Mường Lai phải phấn đấu lao động, học tập thật tốt. Bản thân tôi luôn mong muốn bám trụ tại quê hương, phát triển kinh tế xây dựng cuộc sống mới ngày càng giàu đẹp”. Về Mường Lai hôm nay, khi được chứng kiến những ngôi nhà ngói đỏ, những nhà tầng mọc lên ngày càng nhiều, tôi càng cảm nhận được sự phát triển, đi lên mạnh mẽ của vùng quê cách mạng. Sự cần mẫn, lam lũ và năng động của người dân nơi đây kết hợp với bề dày truyền thống lịch sử đã tạo nên cho xã Mường Lai một nội lực, lợi thế phát triển mạnh mẽ hơn bất cứ nơi đâu. Đó cũng là tiền đề để Mường Lai hôm nay phấn đấu nhiều hơn nữa để sớm hoàn thành chương trình mục tiêu Quốc gia về xây dựng NTM, tô thắm thêm truyền thống lịch sử cách mạng hào hùng của Đội du kích Cổ Văn nói riêng và quê hương Lục Yên nói chung./.